Γενετικές τροποποιήσεις στα γονίδια εμβρύων επέτυχαν Κινέζοι ερευνητές για πρώτη φορά, επαληθεύοντας τις φήμες για την τέλεση μυστικών γενετικών πειραμάτων σε ολόκληρη την Κίνα, γεγονός που ενισχύει τους φόβους για την απαρχή μιας νέας εποχής ευγονικής.
Οι Κινέζοι ερευνητές τροποποίησαν επιτυχώς ένα γονίδιο το οποίο ευθύνεται για μία εν δυνάμει θανατηφόρο αιματολογική διαταραχή. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν οι ίδιοι, τα προβλήματα που αντιμετώπισαν ήταν πολλά, γεγονός που σημαίνει ότι η συγκεκριμένη μέθοδος δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί στο εγγύς μέλλον. Ομως, μελλοντικά μπορεί η τεχνική να εφαρμοστεί προκειμένου να μας γλιτώσει από τα δεινά της κληρονομικότητας.
Χρησιμοποιώντας έμβρυα, τα οποία δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν, οι επιστήμονες, υπό τον συντονισμό του Ζουντζιού Χουάνγκ, γενετιστή στο πανεπιστήμιο Γιατ Σεν της Καντόνας, ενέχυσαν ένα ένζυμο, το οποίο ήταν προγραμματισμένο να στοχεύει εναντίον συγκεκριμένου γονιδίου. Μαζί με ένα άλλο μόριο, το οποίο προστέθηκε στο έμβρυο, η έγχυση μπορεί να αποκαταστήσει ή να αντικαταστήσει τα γονίδια που θεωρούνται προβληματικά.
Η ίδια τεχνική έχει χρησιμοποιηθεί σε πειράματα με ανθρώπινα κύτταρα, καθώς και με έμβρυα ζώων. Ωστόσο, πρόκειται για την πρώτη φορά που εφαρμόστηκε επιτυχώς σε ανθρώπινα έμβρυα. Ενδεχομένως, λοιπόν, να ανοίγει τον δρόμο για γενετικές τροποποιήσεις σε έμβρυα τα οποία δημιουργούνται με τη «μέθοδο του σωλήνα», προτού εμφυτευθούν στη μήτρα της μητέρας.
Το δείγμα
Η επιστημονική ομάδα εφάρμοσε τη νέα μέθοδο σε 86 έμβρυα και έδωσαν 48 ώρες να αντιδράσουν. Μετά εξετάστηκαν τα 54 από τα 71 έμβρυα που επιβίωσαν και διαπιστώθηκε ότι στα 28 από αυτά είχαν γίνει οι απαραίτητες γενετικές τροποποιήσεις.
Το χαμηλό ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου υποδεικνύει ότι η τεχνική δεν θα χρησιμοποιηθεί σε βιώσιμα έμβρυα στο εγγύς μέλλον, ενώ οδήγησε την επιστημονική ομάδα να ακυρώσει τη συνέχιση της έρευνας. Από την άλλη, το σχετικό ποσοστό επιτυχίας ενδεχομένως να επηρεάστηκε από το γεγονός ότι οι ερευνητές χρησιμοποιήσαν μη βιώσιμα έμβρυα. Πολλοί ειδικοί, εξάλλου, υποστηρίζουν ότι τα ποσοστά αποτελεσματικότητας της έρευνας θα μεταβάλλονταν ουσιαστικά αν είχε χρησιμοποιηθεί μία πιο αντιπροσωπευτική ομάδα.
Επίσης, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι κατά την εφαρμογή της μεθόδου προκλήθηκαν τροποποιήσεις και σε άλλα σημεία του γονιδιώματος, με αποτέλεσμα να μεταλλαχθούν άλλα γονίδια. Αυτό συνέβη κατά την παρούσα έρευνα περισσότερο από ό,τι σε περασμένα πειράματα σε ενήλικα ανθρώπινα κύτταρα και σε έμβρυα ζώων. Μπορεί να συμβεί, ωστόσο, σε μεγαλύτερο βαθμό, στην περίπτωση που θα χρησιμοποιηθεί όλο το γονιδίωμα, όπως π.χ., θα συνέβαινε αν το έμβρυο επρόκειτο να εμφυτευθεί.
Στην πραγματικότητα αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία μπορεί να καταλήξει στη δημιουργία νέων διαταραχών και παθήσεων.
Αναθεωρημένες τεχνικές εφαρμογής της ίδιας διαδικασίας, όπως είναι η αρτιότερη στόχευση των ενζύμων, θα μπορούσε να καταστήσει τη μέθοδο πιο αποτελεσματική. O ίδιος ο Χουάνγκ υποστηρίζει ότι μελλοντικά θα προσπαθήσει να επιτύχει κάτι τέτοιο και ότι δημοσιοποίησε τα δεδομένα της τελευταίας έρευνας του προκειμένου «ο κόσμος να γνωρίζει τι συνέβη με το συγκεκριμένο πρότυπο».
Πάντως, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι άλλοι επιστήμονες θα μπορούσαν να εφαρμόσουν κατά πιο ριζοσπαστικούς τρόπους την ίδια τεχνική με άκρως επισφαλή αποτελέσματα.
