Η κυβέρνηση επεξεργάζεται περιορισμένης έκτασης αλλαγές στο αρχικό σχέδιο συμφωνίας που υπέβαλε στους πιστωτές, σε μια ύστατη προσπάθεια να επιτύχει ένα συμβιβασμό και να φτάσει σε staff level agreement έως τα μέσα του μήνα. Την επίτευξη συμφωνίας, εκτός της χρηματοδοτικής ασφυξίας, καθιστά πλέον επείγουσα η ανάγκη μιας τρίτης παράτασης του υφιστάμενου προγράμματος, που λήγει στο τέλος του μήνα. Είναι σαφές ότι έως τότε δεν μπορεί να έχει συμφωνηθεί ένα τρίτο Μνημόνιο και η χώρα δεν μπορεί να μείνει χωρίς πρόγραμμα. Χωρίς πρόγραμμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να χορηγεί ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, για να εγκριθεί τρίτη παράταση από τα ευρωπαϊκά Κοινοβούλια και ιδίως από το γερμανικό, θα πρέπει να υπάρξει προηγουμένως συμφωνία με την τρόικα (staff level agreement) και να ψηφιστούν κάποια από τα προαπαιτούμενα που θα έχουν συμφωνηθεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να κάνει πίσω στα δημοσιονομικά θέματα και στον ΦΠΑ, αλλά δεν δείχνει καμία πρόθεση να επιτύχει τον στόχο της εξοικονόμησης κατά 1% του ΑΕΠ ή περίπου 2 δισ. ευρώ των συνταξιοδοτικών δαπανών το 2016. Στο πλαίσιο αυτό, η νέα πρόταση που θα καταθέσει η Αθήνα αναμένεται να περιλαμβάνει:
1. Αλλαγές στον ΦΠΑ. Η Αθήνα δεν δέχεται τους δύο συντελεστές, αλλά το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται αλλαγές στην πρότασή του, ώστε η μεταρρύθμιση του καθεστώτος ΦΠΑ να αποδώσει 1,2 – 1,3 δισ. ευρώ επιπλέον έσοδα αντί 960 εκατ. ευρώ που προβλέπεται στην αρχική πρόταση. Ωστόσο, οι όποιες αλλαγές στην ελληνική πρόταση δεν θα φέρνουν έσοδα 1,8 δισ. ευρώ, όπως ζητούν οι δανειστές.
2. Σύγκλιση της κυβέρνησης στους στόχους που θέτουν οι δανειστές για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Η Αθήνα πρότεινε για φέτος πρωτογενές πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ και 1,5% του ΑΕΠ για το 2016, ενώ οι θεσμοί 1% και 2% του ΑΕΠ αντιστοίχως. Η πρόβλεψη των δανειστών για 1% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα φέτος προϋποθέτει ότι θα πρέπει να υιοθετηθούν νέα μέτρα της τάξης των 3,2 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι εκτιμούν πως χωρίς μέτρα η Ελλάδα θα παρουσιάσει το 2015 πρωτογενές έλλειμμα 0,75% του ΑΕΠ.
Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι με τη βελτιωμένη πρόταση για τον ΦΠΑ, που θα αποδίδει τουλάχιστον 1,2 δισ. ευρώ, τα άλλα δημοσιονομικά μέτρα που φέρνουν 1,8 δισ. ευρώ (έκτακτη εισφορά στις επιχειρήσεις, αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης κ.λπ.) και κάποια διοικητικού χαρακτήρα μέτρα επιτυγχάνεται η υιοθέτηση νέων μέτρων άνω των 3 δισ. ευρώ και μπορεί να συμφωνηθεί η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 1% του ΑΕΠ για φέτος.
3. Ασφαλιστικό. Στην Αθήνα απορρίπτουν τις προτάσεις για κατάργηση ΕΚΑΣ και επιμένουν κυρίως στα όσα αναγράφονται στο αρχικό σχέδιο. Πάντως, εξετάζουν τρόπους να επιτευχθεί εξοικονόμηση 0,25 – 0,5% του ΑΕΠ για φέτος στη συνταξιοδοτική δαπάνη, μέσω της κατάργησης των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων (εκτιμώμενο όφελος 100 εκατ. ευρώ) και πιθανής αύξησης της εισφοράς για ιατροφαρμακευτική ασφάλιση των συνταξιούχων από το 4% στο 6%. Κάθε μία μονάδα αύξησής της εκτιμάται ότι αποδίδει περί τα 250 εκατ. ευρώ. Ετσι, από αυτά τα δύο μέτρα θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν περίπου 750 εκατ. ευρώ ή σχεδόν 0,5% του ΑΕΠ.
Ομως, δεν υπάρχει κανένας τρόπος, όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, να επιτευχθεί η εξοικονόμηση της τάξης του 1% του ΑΕΠ για το 2016. Για να προκύψει τέτοιου μεγέθους περικοπή δαπανών θα πρέπει να μειωθούν σημαντικά όλες οι συντάξεις και αυτό είναι κάτι που η κυβέρνηση δεν αποδέχεται. Ενδεικτικά, να σημειωθεί ότι εάν τεθεί πλαφόν στις συντάξεις στα 2.500 ευρώ τον μήνα, τότε το όφελος για τον προϋπολογισμό θα ήταν 48 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Οπότε η μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1% του ΑΕΠ το 2016 είναι εκτός της κυβερνητικής ατζέντας.
4. Εργασιακά. Η Αθήνα δεν συζητάει το θέμα των ομαδικών απολύσεων. Αν οι δανειστές το αποσύρουν από τη διαπραγμάτευση, θα μπορούσε να δεχθεί η κυβέρνηση να μην καταθέσει το νομοσχέδιο για τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και στον κατώτατο μισθό, έως ότου καταθέσει τις προτάσεις του το Διεθνές Ινστιτούτο Εργασίας (ILO) και ολοκληρωθεί ο κοινωνικός διάλογος γι’ αυτά τα θέματα.