Αντιμέτωπος με την ώρα των αποφάσεων και τις ευθύνες του βρίσκεται ο πρωθυπουργός, κ. Αλέξης Τσίπρας, καθώς, όπως αναγνωρίζουν στενοί συνεργάτες του στο Μαξίμου, «οι μεγάλες προκλήσεις είναι πλέον εδώ, τώρα δεν συζητάμε θεωρητικά». Ο κ. Τσίπρας σε συναντήσεις που θα έχει σήμερα με κορυφαίους υπουργούς, ενδεχομένως να συνεδριάσει και το Κυβερνητικό Συμβούλιο, θα οριστικοποιήσει το περιεχόμενο της πρότασης της Αθήνας, ένα άθροισμα δύσκολων και σκληρών μέτρων. Το κείμενο της πρότασης συντάσσεται από τον υπουργό Οικονομικών, κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο, και τη διαδικασία συνδράμει κλιμάκιο Γάλλων τεχνοκρατών, με επικεφαλής τον εκπρόσωπο της Γαλλίας στο Euroworking Group, ώστε να εξασφαλισθεί ότι η πρόταση θα πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές που ζητούν οι εταίροι. Αυτό διασφαλίζει ότι η πρόταση, εφόσον κατατεθεί, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα απορριφθεί.
Το ερώτημα είναι αν ο κ. Τσίπρας έχει λάβει την απόφαση να κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι δυσκολίες είναι προφανείς: ο πρωθυπουργός θα πρέπει να διαχειρισθεί το «κούρεμα» των προσδοκιών που επί μακρόν καλλιέργησε η κυβέρνηση, ότι ο εύκολος δρόμος είναι εφικτός, αλλά και το ενδοκυβερνητικό και εσωκομματικό τοπίο. Συνεργάτες του κ. Τσίπρα μιλούν για «αμήχανο κλίμα» σε κυβέρνηση και κόμμα, και θεωρούν καταλυτικό παράγοντα κατευνασμού πιθανών αντιδράσεων τον κ. Τσακαλώτο, ο οποίος χαίρει εκτίμησης εντός του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο δεν μπορεί να παραβλεφθεί η ενίσχυση της επιρροής της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, που αποδίδει στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος χαρακτήρα νομιμοποίησης των θέσεών της για αναζήτηση εναλλακτικών δρόμων και επιστροφή σε εθνικό νόμισμα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Τσίπρας επισκέφθηκε, αμέσως μετά την επιστροφή του στην Αθήνα, χθες, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Προκόπη Παυλόπουλο, τον οποίο ενημέρωσε για τις τελευταίες εξελίξεις και την πρόθεση της κυβέρνησης να στείλει σήμερα αναλυτική πρόταση, και εν συνεχεία συναντήθηκε με τον επικεφαλής του Ποταμιού, κ. Σταύρο Θεοδωράκη, και συνομίλησε τηλεφωνικά με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, κ. Φώφη Γεννηματα, και τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ, κ. Δημήτρη Κουτσούμπα. Απ’ όλους εισέπραξε παραινέσεις να διασφαλίσει την απρόσκοπτη παραμονή της χώρας στην Ευρώπη και την Ευρωζώνη. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας προσδιόρισε σε τέσσερα ζητήματα τη μεγαλύτερη δυσκολία για συμφωνία: την έκπτωση ΦΠΑ στα νησιά, για την οποία πιθανότατα θα προβλέπεται σταδιακή κατάργηση, το ΕΚΑΣ, την περικοπή 400 εκτ. ευρώ στην άμυνα και την εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ για την απελευθέρωση επαγγελμάτων και υπηρεσιών. Οι πυκνές επαφές του κ. Τσίπρα με την αντιπολίτευση έχουν διπλή ανάγνωση: ο πρωθυπουργός διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, με το βλέμμα στραμμένο σε μια δύσκολη διαδικασία, για να ψηφιστούν τα νέα μέτρα στη Βουλή, στην οποία πιθανότατα θα χρειαστεί στήριξη. Από την άλλη πλευρά, ενδεχομένως, εάν οδηγηθούμε σε ρήξη, να επιχειρήσει επιμερισμό ευθυνών, επικαλούμενος τη διαρκή ενημέρωση που παρείχε στην αντιπολίτευση για τις εξελίξεις.
Το αίτημα της Αθήνας για νέο πρόγραμμα έφτασε χθες το πρωί στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), όπως είχε δεσμευτεί ο νέος υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος στο Eurogroup της Τρίτης, ξεκινώντας επίσημα τη διαδικασία που θα κρίνει την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη.
Συγκεκριμένα, το αίτημα του κ. Τσακαλώτου είναι για νέο τριετές μνημόνιο. Διάφοροι αξιωματούχοι είχαν εκφράσει την άποψη ότι για να βελτιωθεί κάπως το πολύ άσχημο κλίμα μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των δανειστών, θα ήταν καλό να περνούσαν από τη Βουλή άμεσα κάποια προαπαιτούμενα ως ένδειξη καλής θελήσεως από την ελληνική πλευρά. Ετσι, ο κ. Τσακαλώτος στην επιστολή του δεσμεύεται να προχωρήσει η κυβέρνηση έως τις αρχές της επόμενης εβδομάδας σε ένα πρώτο πακέτο μέτρων που θα περιλαμβάνει φορολογικά μέτρα και μέτρα για τις συντάξεις, που θα πρέπει να νομοθετήσει.