Οι πρώτες ενδείξεις για το μεγάλο κύμα καθόδου ελληνικών επιχειρήσεων στην Κύπρο, τελικώς, υπήρχαν στη Λευκωσία πολύ πριν από την επιβολή των capital controls. Απλώς, με την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος, όσοι δεν είχαν κάνει τις προβλέψεις τους, έσπευσαν να πάρουν τα μέτρα τους για να διαφυλάξουν την απρόσκοπτη λειτουργία των επιχειρήσεών τους. Και κάπως έτσι, σήμερα, ένας μεγάλος αριθμός ελληνικών επιχειρήσεων λειτουργεί μέσω Κύπρου, προσπαθώντας να διαφυλάξει αγορές, προμηθευτές και μερίδια, την ώρα που στην Ελλάδα οι έλεγχοι κεφαλαίων έχουν μετατρέψει το επιχειρείν σε… άθλο.
Συγκεκριμένα, όπως πληροφορείται η «Κ», εκείνοι που άνοιξαν τον δρόμο, έκαναν την εξής πολύ απλή κίνηση: απευθύνθηκαν σε μια συγκεκριμένη υπηρεσία στην Κύπρο, έχοντας ένα ξεκάθαρο ερώτημα. Εν προκειμένω, η υπηρεσία ήταν το Γραφείο του Εφόρου των Εταιρειών (σ.σ. υπό μία έννοια θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι το αντίστοιχο ελληνικό ΓΕΜΗ) και το ερώτημα που έκαναν ήταν πώς θα μπορούσε να γίνει η μεταφορά της εταιρικής ονομασίας τους στη Λευκωσία. Η απάντηση που τους δόθηκε ήταν εξίσου απλή: προσθέτοντας το CY στην ονομασία.
Τα αιτήματα άρχισαν να παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Ως αιχμή του δόρατος λειτούργησε η ναυτιλία, με τις περισσότερες από τις εταιρείες του κλάδου να επιλέγουν τη Λεμεσό, η οποία για ευνόητους λόγους (σ.σ. λιμάνι στη Μεσόγειο) μπορούσε να τις εξυπηρετήσει σε αυτό το μεταβατικό στάδιο. Πολλές από αυτές αναζήτησαν γραφεία εκεί, οι περισσότερες τα ενοικίασαν, εκτοξεύοντας έτσι στα ύψη τις τιμές, ενώ τις τελευταίες δέκα ημέρες, σύμφωνα με πληροφορίες που έρχονται από εκεί, έχουν γίνει και αγορές γραφείων. Ο λόγος προφανής και εύλογος: Από τη στιγμή που το ενοίκιο πλησιάζει στα 20 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, είναι προτιμότερη (και πιο συμφέρουσα) η αγορά από την ενοικίαση.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι κρίσιμο ρόλο στην υποδοχή και διευκόλυνση των ελληνικών επιχειρήσεων που πήραν την απόφαση να αξιοποιήσουν την Κύπρο στη μεταβατική περίοδο των capital controls έπαιξαν οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών εκεί, αλλά σε ρόλο leader συναντά κανείς τις δύο κυπριακές τράπεζες. Κοινή είναι η εκτίμηση όλων ότι το πρώτο κύμα της επιχειρηματικής μετανάστευσης στο νησί μπορεί να πάρει μαζικότερη μορφή το επόμενο διάστημα, ιδιαίτερα από τη στιγμή που το πρόβλημα με τους ελέγχους κεφαλαίων δεν θα λύνεται. Και μπορεί η Αθήνα να χαλαρώνει όπου και όπως μπορεί τα μέτρα, ωστόσο ο πυρήνας του προβλήματος παραμένει αναλλοίωτος.
Επισήμως, η κυπριακή κυβέρνηση δεν παίρνει καμία απολύτως θέση ως προς το φαινόμενο, καθώς σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε να προκαλέσει πρόσθετους «πονοκεφάλους» στην ελληνική. Ωστόσο, όσες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν την ευκαιρία να συνδιαλλαγούν με τις αρμόδιες κυπριακές αρχές, προκειμένου να διευθετήσουν γραφειοκρατικά προβλήματα που συνάντησαν επιχειρώντας το άνοιγμα στο νησί, έχουν να το λένε: «Τα προβλήματα, όποια και αν είναι, λύνονται αυθημερόν. Και αν είναι πολύ σύνθετα, λύνονται την επόμενη μέρα», έλεγε στην «Κ» επιχειρηματίας που είχε τη σχετική εμπειρία. Και περιέγραφε περιστατικό, κατά το οποίο παρενέβη ο ίδιος ο αρμόδιος υπουργός για να λυθεί ένα απλό ζήτημα…