Μπορεί η Ηλεία, που παραμένει εδώ και χρόνια ένα από τα χειρότερα παραδείγματα σε όλη τη χώρα στη διαχείριση των απορριμμάτων, να μετατραπεί σε λίγους μήνες σε παράδειγμα προς μίμηση; Η εμπειρία δείχνει ότι τόσο δραστικές αλλαγές δύσκολα γίνονται σε τόσο λίγο χρόνο. Γι’ αυτό και τα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, η Περιφέρεια και η τοπική κοινωνία αντιμετωπίζουν την υπόθεση ως στοίχημα, ξεκινώντας από μια νέα βάση: ο πρώτος ΧΥΤΥ στον νομό θα είναι έτοιμος στο τέλος Νοεμβρίου. Και πλέον καταβάλλεται προσπάθεια να συνοδευτεί από μια μονάδα διαλογής απορριμμάτων, ώστε να μη μετατραπεί σε νόμιμη… χωματερή.
Δεκάδες φορές τα τελευταία χρόνια, τοπικοί άρχοντες της Ηλείας έχουν οδηγηθεί στη δικαιοσύνη, καθώς «εξαφάνιζαν» μέσα σε ρέματα και δάση τεράστιες ποσότητες σκουπιδιών, ως αποτέλεσμα της δικής τους ανεπάρκειας να δώσουν λύση. Η δε τοπική κοινωνία, όπως παντού στην Ελλάδα, ήταν απολύτως ικανοποιημένη αν η διαχείριση των απορριμμάτων σχεδιαζόταν… στην αυλή του γείτονα και όχι στη δική της.
Και ενώ για ακόμα μία φορά το πρόβλημα των απορριμμάτων στην Ηλεία αντιμετωπίζεται «πυροσβεστικά» (με την αποστολή σκουπιδιών στους ΧΥΤΑ Δυτικής Αχαΐας, Αγρινίου και Πάλαιρου), τα δεδομένα αλλάζουν και πάλι. Ο νέος Εθνικός Σχεδιασμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων, που οριστικοποιήθηκε προ δεκαπενθημέρου, οδηγεί στην ακύρωση τον διαγωνισμό μέσω ΣΔΙΤ για τη διαχείριση των απορριμμάτων στον νομό. Και κάνει επιτακτική την εξεύρεση άμεσης λύσης. «Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή ενός ΧΥΤΥ στη θέση Τριανταφυλλιά, στην Αμαλιάδα», εξηγεί ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Βαγγέλης Καπετάνιος. «Ο ΧΥΤΥ θα μπορεί να λειτουργήσει τον Νοέμβριο. Δεν θέλουμε όμως να μετατραπεί σε ΧΥΤΑ, δεχόμενος σύμμικτα σκουπίδια. Επομένως προωθούμε μια ενδιάμεση λύση, για μια διετία, μέχρι να εφαρμοστεί πλήρως ο νέος σχεδιασμός».
Ποια είναι αυτή η ενδιάμεση λύση; Να εγκατασταθεί στον ΧΥΤΥ μια μονάδα διαλογής απορριμμάτων, η οποία θα μειώσει δραστικά τον όγκο των σκουπιδιών που οδηγούνται σε ταφή. Χρηματοδότηση έχει δοθεί από τον Φεβρουάριο, ύψους 500.000 ευρώ. «Οι δήμαρχοι της περιοχής πίεζαν να χρησιμοποιήσουν άμεσα τα χρήματα, αλλά δεν τους άφησα να τα αγγίξουν. Πριν από έναν μήνα τα χρήματα μεταφέρθηκαν από τον Δήμο Πύργου στον ΦΟΣΔΑ (σ.σ. τον φορέα για τη διαχείριση των απορριμμάτων σε όλη την Ηλεία), με σκοπό να γίνει διαγωνισμός. Ο Δήμος Πύργου έλαβε σχετική απόφαση και πλέον αναμένεται η έγκριση του υπουργείου Περιβάλλοντος».
Το κόστος για την εγκατάσταση και λειτουργία της μονάδας για δύο έτη υπολογίζεται στις 870.000 ευρώ. Τις υπολειπόμενες 370.000 ευρώ θα τις διαθέσει ο ανάδοχος, ενώ το κόστος για τη λειτουργία της μονάδας θα είναι περίπου 45 ευρώ ανά τόνο απορριμμάτων.
Παράλληλα, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας προχωρά στην αναθεώρηση του περιφερειακού της σχεδιασμού, σύμφωνα με τη νέα εθνική στρατηγική. «Ο νέος σχεδιασμός θα χτιστεί επάνω στα τοπικά σχέδια, όχι μόνο γιατί οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να έχουν την ευθύνη, αλλά και για να επιτευχθεί εξοικονόμηση πόρων», λέει ο περιφερειάρχης Απόστολος Κατσιφάρας. Πόσο εφικτό είναι όμως μια κοινωνία που έχει μάθει επί δεκαετίες να πετάει τα σκουπίδια σε δάση και ρέματα να περάσει μέσα σε λίγους μήνες σε διαλογή στο σπίτι; «Φθάσαμε στο απροχώρητο. Ο κόσμος δεν θέλει να επαναληφθεί αυτή η κατάσταση και νομίζω ότι όλοι θα είναι πρόθυμοι να προσαρμοστούν».