Η υποτίμηση του γουάν, του κινεζικού νομίσματος, ίσως να είναι ένα πλήγμα για τις αγορές νομισμάτων, όπου ο μεγάλος όγκος των συναλλαγών αποτελεί δίχτυ προστασίας στους διαπραγματευτές που επιδιώκουν να επωφεληθούν ή να προστατευθούν από αιφνίδιες μεταβολές. Μακροπρόθεσμα, όμως, η επίδραση στη λειτουργία των αγορών θα είναι ευνοϊκή. Οι επενδυτές με πιο μακροχρόνιους ορίζοντες, όπως είναι τα συνταξιοδοτικά ταμεία που επιζητούν σταθερές αποδόσεις και οι εταιρείες που στοχεύουν σε μια επέκταση των δραστηριοτήτων τους στο εξωτερικό, θα πανικοβάλλονταν από έναν νέο γύρο με απότομες διακυμάνσεις στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, δηλαδή ένα νέο κεφάλαιο «νομισματικών πολέμων». Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βραζιλίας, Γκούιντο Μαντέγκα, καθιέρωσε τον όρο «νομισματικός πόλεμος» το 2010. Αναφέρθηκε, ουσιαστικά, στις προσπάθειες των χωρών να καταστήσουν τις εξαγωγές τους πιο «ανταγωνιστικές» – με απώτερο στόχο να τονώσουν την ανάπτυξη στις οικονομίες τους εις βάρος των υπολοίπων μέσα από την υποτίμηση των νομισμάτων τους.
Αξιωματούχοι σε όλον τον κόσμο φοβούνται, σήμερα, ότι η τελευταία κίνηση του Πεκίνου για την υποτίμηση του γουάν θα αποτελέσει την έναρξη μιας νέας κούρσας μεταξύ χωρών τόσο του αναπτυσσόμενου, όσο και του ανεπτυγμένου κόσμου. Ιδιαίτερα όταν πολλές κυβερνήσεις έχουν εξαντλήσει όλα τα υπόλοιπα εργαλεία για την ενίσχυση της ανάπτυξης στις οικονομίες τους.
Μια τέτοια προοπτική φοβίζει τους διαπραγματευτές των αγορών νομισμάτων.
Μετά από μια περίοδο υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, όπου η διαπραγμάτευση νομισμάτων επεκτάθηκε στη μεγαλύτερη του χρηματοπιστωτικού κλάδου και παρήγαγε τεράστια κέρδη στους τραπεζικούς κολοσσούς, ο όγκος των συναλλαγών έχει συρρικνωθεί αισθητά και έχουν χαθεί θέσεις εργασίας. Οι αυστηροί κανόνες που θέτουν περιορισμούς στη λειτουργία των αγορών, η αυξημένη αυτοματοποίηση, ο εντεινόμενος ανταγωνισμός και τα διεθνή σκάνδαλα χειραγώγησης νομισμάτων υπονοούν πως οι ημέρες δόξας είναι πια παρελθόν.
Οι επιπτώσεις ενός νέου και παρατεταμένου νομισματικού πολέμου στις επενδύσεις θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο την κατάσταση. «Μια παρατεταμένη αβεβαιότητα στις αγορές νομισμάτων θα αποθαρρύνει τοποθετήσεις από συνταξιοδοτικά ταμεία και αμοιβαία κεφάλαια», σχολιάζει ο Νιλ Τέιλορ, στρατηγικός αναλυτής νομισμάτων στην Bank of New York Mellon στο Λονδίνο. Ο όγκος των συναλλαγών σε γουάν στις πλατφόρμες του Reuters προσέγγισε τα 26 δισ. δολάρια στις 12 Αυγούστου, μια ημέρα αφού η Κίνα προχώρησε στην υποτίμηση του γουάν. Είναι μια αύξηση κατά 350% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
Ωστόσο, η αύξηση των τοποθετήσεων σε γουάν δεν αντανακλά τις ευρύτερες τάσεις στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος. Σε γενικές γραμμές, ο όγκος των συναλλαγών ακολουθεί φθίνουσα πορεία. Στο Λονδίνο έχει υποχωρήσει κατά 8% σε ημερήσια βάση, φθάνοντας τα 2,48 τρισ. δολάρια το εξάμηνο που έληξε τον Απρίλιο. Στις αγορές της Βορείου Αμερικής, ο ημερήσιος όγκος συναλλαγών έχει μειωθεί κατά 20% στα 881,2 δισ. δολάρια λόγω της υποχώρησης των συναλλαγών στην αγορά spot κατά 25% στα 426,99 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στη Νέα Υόρκη. Και το γουάν εκπροσωπεί μόνον το 21% του σταθμισμένου δείκτη δολαρίου που παρακολουθεί η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Οι αγορές πίστωσης -δηλαδή τα εταιρικά ομόλογα κάθε επενδυτικής βαθμολογίας, τα καλυμμένα ομόλογα και άλλοι τίτλοι χρέους – σε γουάν είναι 12πλάσιες σε σχέση με μια 15ετία πριν, φθάνοντας τα 25 τρισ. δολάρια. Τόση είναι η αντίστοιχη αξία των αγορών πίστωσης στις ΗΠΑ. Οπότε, η Κίνα παραμένει βασικός κίνδυνος και πολύτιμη απόδοση για τους παγκόσμιους επενδυτές. Και οι αγορές νομισμάτων δεν είναι εξαίρεση.