Με ανανεωμένο πρόσωπο θα υποδεχθεί (και) φέτος η πόλη τους επισκέπτες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου (6-15 Νοεμβρίου) και όλους όσοι την επιλέξουν για ένα city break εντός συνόρων.
Κάθε επόμενη φορά στη Θεσσαλονίκη δεν είναι ποτέ ίδια με την προηγούμενη. Η ίδια η πόλη είναι άλλωστε αυτή που, πίσω από το σπιράλ της κρίσης, συνεχώς αλλάζει φυσιογνωμία, ρυμοτομία και στέκια. Βρίσκεται με έναν τρόπο σε αέναη κίνηση. Τους τελευταίους μήνες, για παράδειγμα, ριζικές αναπλάσεις σε κεντρικές αρτηρίες και πλατείες έχουν δημιουργήσει νέα αστικά κύτταρα, αλλάζοντας την κοινωνική αφήγηση στους δρόμους που αναπνέουν την υγρασία του Θερμαϊκού. Δεν πρόκειται για προκάτ αναπλάσεις σαν εκείνες των προηγούμενων ετών, οι οποίες περιορίζονταν σε αλλαγή πλακών πεζοδρομίου και ένα μπογιάτισμα στα παγκάκια. Αντίθετα, η Θεσσαλονίκη φαίνεται να αποκτά μετά από καιρό κοσμοπολίτικο προφίλ. Ανανεωμένα τοπόσημα είναι ικανά πλέον να επιφέρουν βαθιές επιπτώσεις στο θυμικό κατοίκων και επισκεπτών, αλλά και στην ποιότητα ζωής στη μεγάλη πόλη.
Ένας πεζόδρομος – στολίδι
Η σημερινή βόλτα μας, λοιπόν, ξεκινάει από τον αναπλασμένο πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας. Περπατώντας στην Τσιμισκή, θα στρίψουμε το κεφάλι δεξιά για να αντικρίσουμε τη νέα όψη ενός κεντρικού δρόμου με δεκάδες εμπορικά καταστήματα, τον οποίο μέχρι πρότινος ταλαιπωρούσαν τα διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα και ο θόρυβος. Το κομμάτι της Αγίας Σοφίας, όμως, από το ύψος της οδού Μακένζυ Κινγκ έως την Τσιμισκή έχει αλλάξει πλέον ριζικά και είναι αναμφίβολα ο πιο όμορφος πεζόδρομος της πόλης, με άνοιγμα στη θάλασσα και στον Ολυμπο στο βάθος του ορίζοντα. Δόθηκε σε χρήση τον περασμένο Ιούλιο, ενώ στις αρχές του μήνα παραδόθηκε επίσημα στους Θεσσαλονικείς με τη διοργάνωση μιας ολοήμερης γιορτής με μουσική και χάπενινγκ. Η μελέτη στην οποία στηρίχθηκε το έργο είχε αποσπάσει το πρώτο βραβείο σε πανελλήνιο διαγωνισμό, ενώ ο προϋπολογισμός του διαμορφώθηκε στο 1,18 εκατ. ευρώ και εντάσσεται στο Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Το εντυπωσιακό με την ανάπλαση στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας είναι ότι οργανώθηκε σε ζώνες χρήσης, ενώ σε αυτήν περιλαμβάνεται η τοποθέτηση χυτού δαπέδου, δενδροστοιχιών, μίνιμαλ φωτιστικών και σταντ ποδηλάτων. Διακριτική είναι η παρουσία του νερού, καθώς τοποθετήθηκαν ρηχά σιντριβάνια από μαύρο γρανίτη, ενώ σε ορισμένα σημεία του δαπέδου σχηματίζεται μοτίβο ψηφιδωτού ώστε να παραπέμπει στο βυζαντινό παρελθόν της πόλης. Το τμήμα του δρόμου έχει πλάτος 19,5 μέτρα και η νέα σχεδίαση στοχεύει στην ανεμπόδιστη κίνηση και την καθημερινή διέλευση κατοίκων και επισκεπτών. Δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο το γεγονός ότι τον τελευταίο καιρό πραγματοποιήθηκαν στο συγκεκριμένο σημείο καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και αστικά δρώμενα.
Σημαντική λεπτομέρεια αποτελεί το γεγονός ότι η ανάπλαση της Αγίας Σοφίας επεκτάθηκε και στις δύο κάθετες αρτηρίες-πεζοδρόμους, την Αγίας Θεοδώρας και τη Γεωργίου Σταύρου. Το επόμενο βήμα, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, είναι η πεζοδρόμηση να επεκταθεί στην κάτω πλευρά της Τσιμισκή, φθάνοντας έως τη Μητροπόλεως, την Προξένου Κορομηλά και τελικά την παραλιακή Λεωφόρο Νίκης. Στο δεύτερο αυτό κομμάτι ελπίζουμε ότι θα τοποθετηθεί περισσότερο πράσινο.
Τι σημαίνει, όμως, στην πράξη το συγκεκριμένο έργο; Προς το παρόν φαίνεται να κερδίζεται το στοίχημα σχετικά με την ελεγχόμενη επέκταση των τραπεζοκαθισμάτων, καθώς ναι μεν υπάρχουν, αλλά δεν καταλαμβάνουν ζωτικό χώρο στον νέο πεζόδρομο. Στον αντίποδα, τον τελευταίο καιρό στην Αγίας Σοφίας και στους δύο κάθετους μικρούς πεζοδρόμους έχουν ανοίξει γουστόζικα καταστήματα: μικρά καφέ και ζαχαροπλαστεία, είδη εκλεπτυσμένων δώρων και αξεσουάρ, ορισμένα μικρά ατελιέ κ.ά. Οταν ο καιρός ανοίγει, και ιδιαίτερα τα Σαββατοκύριακα, πολύς κόσμος επιλέγει για τη βόλτα του τον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας, συνδυάζοντας τον περίπατο με ένα γρήγορο καλοσερβιρισμένο σνακ ή μικρές αγορές.
Η δεύτερη «ζωή» της Βαλαωρίτου
Συνεχίζοντας τη βόλτα περπατώντας δυτικά, θα φτάσουμε στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Χρηματιστηρίου. Εδώ βρίσκεται σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες το μεγαλύτερο στοίχημα αστικού σχεδιασμού: η βιοκλιματική αναβάθμιση του λεγόμενου Φραγκομαχαλά, ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 5,5 εκατ. ευρώ που καλύπτει και επιφάνεια 110 στρεμμάτων αστικού ιστού. Με την ανάπτυξη καινοτόμων παρεμβάσεων (πέτρινων δαπέδων, ανεμιστήρων, νεροκουρτινών, σχηματισμών νερού, ανάπτυξη δενδροστοιχιών σε συνολική επιφάνεια 2.000 τ.μ.), τελικός στόχος είναι η εξασφάλιση «πράσινων» χαρακτηριστικών, δηλαδή μείωση κατά 1,9 βαθμούς Κελσίου της μέγιστης θερμοκρασίας της περιοχής και κατά 9,7 βαθμούς Κελσίου της θερμοκρασίας της ασφάλτου!
Προς το παρόν, όσο μπαίνουμε στο χειμώνα, η περιοχή διατηρεί την παλιά ζεστασιά της Θεσσαλονίκης. Μετά από προβλήματα στη χρηματοδότηση του έργου, τα συνεργεία έπιασαν ξανά δουλειά στις αρχές Οκτωβρίου, έχοντας παραδώσει μέχρι σήμερα μεγάλο τμήμα της ανάπλασης, και συγκεκριμένα το δίκτυο πεζοδρομήσεων πέριξ των οδών Βαλαωρίτου, Συγγρού, Καποδιστρίου κ.ά.
Τη δεκαετία του ’90 οι βιοτεχνίες που λειτουργούσαν στις οικοδομές της Βαλαωρίτου άρχισαν να κλείνουν ή να μεταφέρονται στα Βαλκάνια. Μαζί τους άρχισαν να κλείνουν και τα καταστήματα που εμπορεύονταν πρώτες ύλες, υφάσματα, κλωστές και κουμπιά. Η άλλοτε γειτονιά των καταστημάτων «λευκών ειδών» και των μπαχαρικών μετά το 2008 γνώρισε την άναρχη ανάπτυξη της… νύχτας. Αδεια καταστήματα με πολύ χαμηλό ενοίκιο μετατράπηκαν εν ριπή οφθαλμού σε προκάτ μπαρ. Η περιοχή απέκτησε όλα τα άσχημα της νυχτερινής διασκέδασης και μοιραία ήρθε ο κορεσμός, ό,τι λίγο-πολύ είχε συμβεί με τα Λαδάδικα τη δεκαετία του ’90. Σήμερα, ωστόσο, φαίνεται να διανύει τη δεύτερη «ζωή» της, εξίσου ζωηρή, αλλά πιο λελογισμένη. Εμφανίστηκαν ξανά επιχειρηματίες με εμπειρία και χρήματα, ανοίγοντας προσεγμένες γωνιές, εστιατόρια, μεζεδοπωλεία, μικρά εμπορικά μαγαζάκια. Την ίδια ώρα, ανανεώθηκαν και αρκετά καταστήματα της παλιάς Θεσσαλονίκης και έτσι μυρωδιές μπαχαρικών και εξωτικών ειδών αναδίδονται πίσω από τα μεταλλικά στόρια. Οπως παλιά.
Η «Πλατεία των επτά δρόμων»
«Πλάζα ντι σιέτε καλέντζος» έλεγαν άλλοτε την Πλατεία Εμπορίου οι Εβραίοι, έμποροι τυροκομικών, καφέδων και μπαχαρικών, γιατί σε αυτήν κατέληγαν επτά δρόμοι. Το 1900, πριν από την ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης στον εθνικό κορμό, εδώ λειτουργούσαν υποκαταστήματα μεγάλων τραπεζών και χρηματιστηριακά γραφεία, τα οποία κινούνταν με κεφάλαια που εξασφάλιζε η πλούσια εμπορική κίνηση των Βαλκανίων.
Στην οδό Αγίου Μηνά, στην άλλη πλευρά της Ιωνος Δραγούμη, βρίσκεται το Εβραϊκό Μουσείο της Θεσσαλονίκης (Αγίου Μηνά 13, Τ/2310-250.406, www.jmth.gr). Αξίζει οπωσδήποτε μια επίσκεψη για μια γνωριμία με την παράδοση της ισραηλινής κοινότητας της πόλης, η οποία στην έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αριθμούσε 49.000 ανθρώπους, το 96% των οποίων εξοντώθηκε στα στρατόπεδα του θανάτου.
Η Θεσσαλονίκη έχει βαριά ιστορία και κρύβει αμέτρητες ομορφιές. Οι σύγχρονες αναπλάσεις στο ιστορικό της κέντρο αποτελούν μια προσπάθεια συνύπαρξης του κοσμοπολίτικου παλιού χαρακτήρα της και ενός μοντέρνου σημερινού προφίλ. Οπως και να ’χει, η πόλη είναι διπλά όμορφη αυτή την εποχή. Οταν θελήσετε να καθαρίσετε το μυαλό σας, σε όποιο σοκάκι κι αν βρίσκεστε, κατηφορίστε τυχαία προς τη θάλασσα. Κλείστε τα μάτια και αναπνεύστε τη γλύκα της.
Νέα και παλιά στέκια
ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ
-
Το Κουρδιστό Γουρούνι
Για περισσότερα από 20 χρόνια, το κλασικό πλέον ζυθεστιατόριο στο ισόγειο του «Κόκκινου σπιτιού», απέναντι από την είσοδο της εκκλησίας της Αγίας Σοφίας, υποδέχεται όσους γνωρίζουν από καλό φαγητό και κρασί. Επίσης γνωστό για τη μεγάλη ποικιλία από εμφιαλωμένες και βαρελίσιες μπίρες από ολόκληρο τον κόσμο.
> Αγίας Σοφίας 31, Τ/2310-274.672
-
Blé
Στο νεοκλασικό που δεσπόζει στη γωνία της Αγίας Σοφίας με τη Γεωργίου Σταύρου ζυμώνεται το πιο νόστιμο ψωμί, τρατάρονται τα πιο φρέσκα γλυκά και παγωτά, σερβίρονται τα πιο νόστιμα κρύα πιάτα, σαλάτες και μικρά γεύματα, σε 24ωρη βάση.
> Αγίας Σοφίας 19, Τ/2310-231.200, www.ble.com.gr
-
Τρεις κι εξήντα
Νόστιμοι μεζέδες, θαλασσινά και κρεατικά σε περιβάλλον που θυμίζει παλιό ελληνικό εστιατόριο, με γλυκές σπιτικές μυρωδιές και προσεγμένο στυλ.
> Αγίας Θεοδώρας 7, Τ/2310-279.595
-
Pizza please
Μαργαρίτα, Πριμαβέρα, Νάπολι ή Γκρέκα Νίκι; Οποια πίτσα κι αν επιλέξετε τελικά, θα μείνετε ικανοποιημένοι από τα φρέσκα υλικά και το σωστό ψήσιμο.
> Γεωργίου Σταύρου 9, Τ/2310-278.777
-
Pocoloco
Μια σταλιά café, στο οποίο όμως θα βρείτε ευωδιαστά ροφήματα, κρύα πιάτα αλλά και σπιτική πάστα φλόρα και λεμονόπιτα.
> Γεωργίου Σταύρου 12, Τ/2310-502.383
-
Candybar
Γουστόζικο καφέ-μπαρ με εκλεκτούς καφέδες και καθαρά ποτά. Αν ο καιρός είναι καλός, καθίστε στα τραπεζάκια έξω και απολαύστε την περατζάδα.
> Αγίας Θεοδώρας 4, Τ/2315-504.082
-
Brain game
Και μια εναλλακτική δραστηριότητα στην περιοχή, ήτοι μία ώρα στα δωμάτια απόδρασης (escape rooms). Οι παίκτες έχουν 60 λεπτά για να αποδράσουν από τα δωμάτια, όπου καθετί μέσα σε αυτά αποτελεί ένα γρίφο που πρέπει να λύσουν.
> Αγίας Θεοδώρας 12 και Αγίας Σοφίας, Τ/2311- 243.333, www.braingame.gr
ΒΑΛΑΩΡΙΤΟΥ
-
Τέσσερις Εποχές
Το μοναδικό μπαρ που υπήρχε στην περιοχή της Βαλαωρίτου (στο στενάκι της Πάικου) πριν από την επέλαση της ξέφρενης διασκέδασης. Αντεξε, καθώς είναι ατόφιο και κλασικό πλέον, χάρη στον γνήσιο χαρακτήρα και στη φοβερή μουσική του.
> Πάικου 2, Τ/2310-540913
-
Gambrinus
Τσεχική μπιραρία, επίσης από τα πρώτα καταστήματα που είχαν ανοίξει στο σημερινό σημείο μηδέν της διασκέδασης. Εγγυημένη επιλογή για όσους αποζητούν αφρισμένες μπίρες και πιάτα αλλαντικών.
> Συγγρού 7, Στοά Μαλακοπής, Τ/2310-512.876
-
La Dose
Δροσερά κοκτέιλ και εκλεκτικές μουσικές επιλογές το καθιστούν δικαίως ένα από τα καλύτερα μπαρ της πόλης. Στον ίδιο χώρο λειτουργεί και γκαλερί, στην οποία φιλοξενούνται εκθέσεις, θεατρικά δρώμενα και video projects.
> Βηλαρά 1, Τ/2310-532.986
-
Ουζερί Αγορά
Εδώ και 20 χρόνια το ουζερί «Αγορά» δεν είναι ονομαστό μόνο για τα ολόφρεσκα και μυτιληνιά υλικά των πιάτων του, αλλά και για την εκλεκτή πελατεία του.
> Καποδιστρίου 5 και I. Δραγούμη, Τ/2310-532.428, www.ouzeriagora.gr
ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
-
Takadum
Εθνικ κουζίνα, ελληνικά και μαροκινά νόστιμα πιάτα, κρασιά, τσίπουρα και ρακές σε μοναδικό περιβάλλον. Στον ίδιο χώρο πωλούνται χειροποίητα κοσμήματα και αξεσουάρ.
> Αγίου Μηνά 1, Τ/2310-512.079
-
Ο Φανός της Πόλης
Ζεστό μεζεδοπωλείο, σερβίρει πολίτικη κουζίνα. Δοκιμάστε κεφτεδάκια και σουτζουκάκια, αλλά και παστουρμαδόπιτα, σαλιγκάρια, μύδια αχνιστά και καβουρμά με αυγά.
> Αγίου Μηνά 8, Τ/2313-045.543
-
Ξηροί Καρποί Μενεξόπουλου
Οικογενειακή επιχείρηση από τη δεκαετία του ’50, διαθέτει μεγάλη ποικιλία ξηρών καρπών, αποξηραμένα φρούτα, σνακ, δημητριακά, μπαχαρικά και όσπρια από ολόκληρο τον κόσμο.
> Βασιλέως Ηρακλείου με Κατούνη γωνία, Τ/2310-532.743
-
Εδώδιμα – Αποικιακά Κουκουβίτου
Κατσικίσια τυριά πρώτης τάξης, δυσεύρετα σπιτικά αλλαντικά, μπαχαρικά, πρώτες ύλες για παραδοσιακές και εξωτικές συνταγές. Δεν υπάρχει καλοφαγάς και σεφ που να μην περνάει από εδώ.
> Εδέσσης 7, Τ/2310-533.462
Μετάβαση
Στη Θεσσαλονίκη μπορείτε να μεταβείτε με κάθε μέσο. Mε το αυτοκίνητο θα χρειαστείτε για το πηγαινέλα από την Αθήνα περίπου 120 ευρώ για βενζίνη και κάτι λιγότερο από 60 ευρώ για τα διόδια. Με το αεροπλάνο, εφόσον έχετε κάνει εγκαίρως κράτηση, μπορείτε να πετάξετε από 52,29 ευρώ με την Aegean και από 43,80 με τη Ryanair – και στις δύο περιπτώσεις μετ’ επιστροφής. Με το τρένο στοιχίζει από 45,40 ευρώ (καλύτερες τιμές θα βρείτε στη σελίδα ηλεκτρονικών κρατήσεων tickets.trainose.gr). Αντίστοιχα, με το ΚΤΕΛ η διπλή μετάβαση θα σας κοστίσει 60 ευρώ/άτομο.
56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (6-15 Νοεμβρίου 2015)
Το ελληνικό σινεμά πρωταγωνιστεί στο 56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με 21 ταινίες μεγάλου μήκους, 16 ταινίες μικρού μήκους και 40 ελληνικές ταινίες κινούμενων σχεδίων, που αναδεικνύουν το πολύμορφο τοπίο του εγχώριου κινηματογράφου. Στο φεστιβάλ θα προβληθούν 21 ταινίες μεγάλου μήκους: 14 σε πρώτη προβολή και ακόμη 6 ταινίες που έχουν ήδη πραγματοποιήσει πρεμιέρα. Επίσης, φέτος η διοργάνωση τιμά τον καταξιωμένο Ελληνα κινηματογραφιστή Νίκο Καβουκίδη, ο οποίος έχει υπηρετήσει επί έξι δεκαετίες τον ελληνικό κινηματογράφο, προβάλλοντας σε πρεμιέρα την ταινία «Ενα ταξίδι ζωής 60 χρόνων, Νίκος Καβουκίδης 1955-2015», σε σκηνοθετική επιμέλεια του ίδιου.
Παράλληλα, η φετινή διοργάνωση προτείνει ένα σπάνιο καλειδοσκόπιο εικόνων: το αφιέρωμα «70 χρόνια ελληνικού κινούμενου σχεδίου» με 40 φιλμ μικρού μήκους που αποτυπώνουν διαχρονικά το αγαπημένο κινηματογραφικό είδος. Τέλος, θα προβληθούν και οι 16 μικρού μήκους ταινίες που βραβεύτηκαν στο Φεστιβάλ της Δράμας.
> Περισσότερες πληροφορίες: Θεσσαλονίκη, Κινηματογράφος «Ολύμπιον» (Πλατεία Αριστοτέλους 10, Τ/2310-378.400, 378.637, 378.404), Αθήνα (Διονυσίου Αρεοπαγίτου 7, Τ/210-87.06.000), www.filmfestival.gr