Σε πεδίο έντονων αντιπαραθέσεων έχουν εξελιχθεί οι κανόνες των Βρυξελλών για το δημοσιονομικό έλλειμμα και το δημόσιο χρέος. Κατηγορίες για έλλειψη αξιοπιστίας και διαφάνειας στην αξιολόγηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των κρατών-μελών δέχθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Το Συνέδριο τονίζει σε χθεσινή ανακοίνωση πως η Κομισιόν επέδειξε «μεγάλη ευελιξία» το 2015 απέναντι στην Ιταλία και στη Γαλλία ως προς την επίτευξη των στόχων για τον προϋπολογισμό, μια κατηγορία που δεν αποδέχεται η Επιτροπή. Την ίδια στιγμή, η Ισπανία αποφασίζει να βαδίσει με τους δικούς της ρυθμούς για τη μείωση του ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ, παρακάμπτοντας τους στόχους που συμφωνήθηκαν με την Κομισιόν. Η Ισπανία δεν είναι η μόνη που έχει «επαναστατήσει» στις δημοσιονομικές συστάσεις της Κομισιόν. Πρόσφατα, η Κομισιόν αποδέχθηκε με επιφυλάξεις τον πρώτο προϋπολογισμό της σοσιαλιστικής κυβέρνησης στην Πορτογαλία, όπου ανατρέπονται μέτρα λιτότητας των προηγούμενων ετών, με τον αντιπρόεδρο Βάλντις Ντομπρόβσκις να τονίζει πως υπάρχει κίνδυνος μη συμμόρφωσης με τους κανόνες.
Σύμφωνα με τις χθεσινές επισημάνσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η Κομισιόν αντιμετώπισε το 2015 με χαλαρότητα την Ιταλία, επειδή αποφάσισε να την απαλλάξει από τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ), παρότι ξεπερνούσε το πλαφόν του 3% επί του ΑΕΠ που ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Στην περίπτωση της Γαλλίας, δόθηκε, επίσης το 2015, πίστωση χρόνου ως προς τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ, όταν θα έπρεπε να τηρηθεί μεγαλύτερη αυστηρότητα, παρατηρεί το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξε το Συνέδριο κατόπιν έρευνας για την εφαρμογή της ΔΥΕ την περίοδο 2009-2015 στα εξής κράτη-μέλη: Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Τσεχία, Κύπρο και Μάλτα. Η Γαλλία και η Ιταλία είναι η δεύτερη και η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης μετά τη Γερμανία. Η Κομισιόν «δεν εφαρμόζει τη διαδικασία με συνεπή τρόπο» και «υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία που είναι ευρέως διαθέσιμα για τις υποθέσεις και τις παραμέτρους που χρησιμοποιεί για τα δημοσιονομικά στοιχεία», αναφέρουν οι ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με τους δημοσιονομικούς κανόνες των Βρυξελλών, το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν πρέπει να ξεπερνά το 3% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος το 60%, αντίστοιχα. Στην πράξη, ωστόσο, τα δημοσιονομικά δεδομένα αποκλίνουν αρκετές φορές, ιδιαίτερα στο μέτωπο του δημοσίου χρέους, και κυρίως μετά την τελευταία κρίση στην Ευρωζώνη. Με βάση τη ΔΥΕ, επιβάλλεται από την Κομισιόν πρόστιμο στις χώρες-μέλη που δεν είναι συνεπείς με τις προθεσμίες που έχουν συμφωνηθεί για τη διόρθωση των ποσοστών στο έλλειμμα και στο χρέος.
Η Μαδρίτη, πάντως, αποφάσισε μόνη της να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα με βραδύτερους ρυθμούς από αυτούς που συμφωνήθηκαν με τις Βρυξέλλες, αφού έχει ήδη αστοχήσει στους στόχους του περυσινού προϋπολογισμού. Αποβλέπει σε μείωση του ελλείμματος στο 3,6% του ΑΕΠ μέχρι τα τέλη του 2016, από τον προηγούμενο στόχο του 2,8%. Θεωρεί πως η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ μπορεί να επιτευχθεί το 2017, μετριάζοντάς το στο 2,9% του ΑΕΠ. Οικονομικοί παρατηρητές και διεθνείς οργανισμοί έχουν τονίσει πως, κάτω από συνθήκες υποτονικής ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού, είναι φρόνιμο να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.
