Γρήγορα ανακλαστικά φαίνεται πως επιδεικνύουν στις κρίσεις οι πλουσιότεροι επενδυτές, καθώς έσπευσαν να πουλήσουν τις μετοχές τους εγκαίρως προτού κλιμακωθεί η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Απέφυγαν, έτσι, τις μεγάλες απώλειες που θα είχαν υποστεί όταν σημειώθηκε η μεγαλύτερη πτώση στην αξία των μετοχών μετά το 1937 και ο δείκτης S&P 500 κατέγραψε ζημίες ύψους 57%. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει σχετική έρευνα με τίτλο «Ποιοι πούλησαν στο κραχ του 2008-2009, ενδείξεις από τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων», την οποία εκπόνησαν οικονομολόγοι των Πανεπιστημίων του Μίσιγκαν και του Οχάιο αφού μελέτησαν επίσημα στοιχεία των αμερικανικών φορολογικών αρχών.
Βασίστηκαν σε 273 εκατ. φορολογικές δηλώσεις, στις οποίες καταγράφονται πωλήσεις μετοχών και τοποθετήσεων σε αμοιβαία κεφάλαια τους πρώτους μήνες της κρίσης. Οι ερευνητές των δύο πανεπιστημίων συσχέτισαν τις μαζικές πωλήσεις με τα εισοδήματα των επενδυτών και διαπίστωσαν ότι από τον Σεπτέμβριο του 2008 ο όγκος των πωλήσεων που έκανε το πλουσιότερο 0,1% καθώς και οι άλλες κατηγορίες πλουσίων αυξάνεται ραγδαία έως τις αρχές του 2009. Συγκρίνοντας τον μέσον όρο πωλήσεων κάθε εισοδηματικής κατηγορίας επενδυτών, οι ερευνητές αποδίδουν μια άνοδο των πωλήσεων αξίας 142 εκατ. δολαρίων στο πλουσιότερο 0,1% των επενδυτών μόνο την ημέρα που κατέρρευσε η Lehman Brothers και μία ακόμη αξίας 1,7 δισ. δολαρίων τις πρώτες 10 ημέρες μετά την πτώχευσή της.
«Οι άνθρωποι με πολύ υψηλά εισοδήματα τείνουν πολύ περισσότερο να προχωρούν σε μαζικές πωλήσεις μετοχών στη διάρκεια μιας χρηματοπιστωτικής κρίσης», υπογραμμίζει ο Ντάνιελ Ρεκ, υποψήφιος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν και ένας εκ των ερευνητών που εκπόνησαν τη σχετική μελέτη. Διευκρινίζει πως δεν είναι δυνατό να εντοπιστεί σε ποιο βαθμό μπορούν να θεωρηθούν οι πλούσιοι υπεύθυνοι για τις ζημίες που υπέστησαν όλοι οι υπόλοιποι, αλλά «σίγουρα συνεισέφεραν σημαντικά στην αστάθεια των αγορών». Και αυτό, γιατί από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει πως όταν το πλουσιότερο 0,1% αύξησε τις πωλήσεις μετοχών επηρέαζε την αγορά πολύ περισσότερο από όσο την επηρέαζαν οι μαζικές πωλήσεις των λιγότερο πλούσιων επενδυτών. Δεδομένου ότι οι πλουσιότεροι έχουν έτσι κι αλλιώς περισσότερες μετοχές, οι ερευνητές των δύο πανεπιστημίων συνέκριναν τις μαζικές πωλήσεις στην αρχή της κρίσης με τις συνήθεις πωλήσεις πλούσιων επενδυτών σε εποχές συγκριτικά σταθερές.
Σε ό,τι αφορά το πώς εξηγείται το ότι οι πλουσιότεροι σπεύδουν να πουλήσουν μετοχές μόλις διαφανούν οι πρώτες ενδείξεις κρίσης, ο Ντάνιελ Ρεκ πιθανολογεί πως η κατηγορία αυτή επενδυτών θεωρεί ότι έχει να χάσει πολύ περισσότερα από ένα σοκ στην αγορά γι’ αυτό και επιδεικνύει μεγαλύτερη ευαισθησία. Αλλα μέλη της ίδιας ερευνητικής ομάδας, στην οποία ανήκουν ο επίσης υποψήφιος διδάκτωρ Οικονομικών του Μίσιγκαν Μπράιαν Στιούαρτ και οι καθηγητές Στέφαν Νέιτζελ και Τζόελ Σλέμροντ, εκτιμούν πως οι πλουσιότεροι επενδυτές έχουν καλύτερη αίσθηση της αγοράς και των κινήσεών της. Μια τρίτη κατηγορία επισημαίνει πως όσοι επενδυτές έχουν λιγότερα έσοδα προσπαθούν να αποφύγουν τη ζημία και γι’ αυτό δεν πουλούν όταν πέφτει η αγορά. Εν ολίγοις, οι πλούσιοι που προχώρησαν σε μαζικές πωλήσεις το 2008 μπορεί να ευθύνονται για τη μεγάλη πτώση των χρηματιστηρίων, αλλά μπορεί απλά να ήταν έξυπνοι επενδυτές.