Ηγείται μίας από τις μετρημένες στα δάχτυλα εταιρείες που κινούν επί της ουσίας τα νήματα του ιταλικού design, συνεργάζεται με καταξιωμένους σχεδιαστές, έχει αναδείξει κάποιους από τους σημαντικότερους σήμερα designers, ενώ δημιουργεί και ο ίδιος έπιπλα. Τα βραβεία και οι τιμητικές διακρίσεις, οι διαλέξεις και τα κείμενα που υπογράφει απλώς επιβεβαιώνουν την εικόνα ενός νέας κοπής αναγεννησιακού ανθρώπου.
Η ιστορία του Giulio Cappellini αρχίζει το 1979, όταν, έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική και το business management, ξεκινάει να εργάζεται στη μικρή οικογενειακή επιχείρηση επίπλων, για να αναλάβει λίγα χρόνια αργότερα τα ηνία της ως επιχειρηματίας και καλλιτεχνικός διευθυντής. Γνήσιος οραματιστής, γυρίζει σελίδα και μολονότι ως κληρονομιά στις λίστες της εταιρείας φιγουράρουν ήδη κάποια πρωτοποριακά κομμάτια του Shiro Kuramata ή του Achille Castiglioni, ο ίδιος οδηγεί την Cappellini σε νέα δημιουργικά μονοπάτια, που του εξασφαλίζουν το ρόλο του trend setter: είναι αυτή η ικανότητά του να κάνει την επόμενη κίνηση σε ένα άγνωστο για τους περισσότερους παιχνίδι και να μυρίζεται νέα ταλέντα – οι αδελφοί Bouroullec, ο Jasper Morrison, ο Marc Newson είναι λίγοι από εκείνους που του οφείλουν σημαντικό μερίδιο της επιτυχίας τους.
Το ενδιαφέρον σχετικά με τις επιλογές του είναι ότι παίζει το χαρτί του πλουραλισμού κατορθώνοντας ταυτόχρονα να διατηρεί το στυλ της εταιρείας του αναγνωρίσιμο. Στις συλλογές του οίκου, ο μινιμαλισμός, η πληθωρικότητα, το μοντέρνο και το ποπ συνυπάρχουν αβίαστα με έπιπλα πολλά από τα οποία έμελλαν να γίνουν εμβληματικά. Ορισμένα μάλιστα βρίσκουν τη θέση τους σε μουσεία μοντέρνας τέχνης ως μόνιμα εκθέματα, όπως η Knotted Chair του Marcel Wanders στο MoMA, ή ακόμα και ως μέρος της επίπλωσής τους, όπως η καρέκλα Tate του Jasper Morrison, που σχεδιάστηκε ειδικά για την Tate Modern. Όταν τον ρωτούν για τη φιλοσοφία του απαντά με τη λέξη «ελευθερία», ενώ πιστεύει ότι αποστολή του είναι να κάνει τους ανθρώπους να ονειρεύονται και να χαμογελούν. Ρομαντικός ιδεαλιστής; Κάθε άλλο.
Τον συνάντησα στη Riche Gallery στην Κηφισιά, με αφορμή μια έκθεση προς τιμήν της συνεργασίας τους, και διαπίστωσα ότι μιλά για νούμερα και ποσοστά εξίσου άνετα και με το ίδιο πάθος, όπως όταν συζητά για τα όνειρά του.
Screen System των GamFratesi (2015)
Πολυθρόνα Capo των Doshi Levien (2011)
Συρταριέρα Revolving Cabinet του Shiro Kuramata (1970)
| Βάζο-γλυπτό Crystal Ball του Matteo Zorzenoni (2013)
Τραπέζι Vendôme του Giulio Cappellini (2015)
ΟΤΑΝ ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ
Συνήθως επιλέγω με το ένστικτο. Κάποιες φορές είναι ένα σχέδιο, άλλες ένας ενδιαφέρων άνθρωπος. Μετά θα πρέπει να δημιουργηθεί μια πολύ στενή σχέση μεταξύ μας. Από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι το τελικό προϊόν πολλά αλλάζουν. Χρειάζεται λοιπόν χρόνος και κατανόηση, χρειάζεται να είμαστε φίλοι. O Jasper Morrison είναι ένας πολύ σημαντικός άνθρωπος στη ζωή μου. Συνεργαζόμαστε 28 χρόνια, μεγαλώνουμε μαζί. Συχνά με ρωτάνε γιατί συνεργάζομαι τόσο με τον Oki Sato της Nendo και απαντώ επειδή είναι ένας Ιάπωνας που χαμογελάει και διότι οι ανάλαφρες ιδέες του μου θυμίζουν έναν άλλον σημαντικό για μένα Ιάπωνα, με τον οποίο είχα την τύχη να δουλέψω, τον Shiro Kuramata. Με την Patricia Urquiola είμαστε πολύ καλοί φίλοι. Αν και δεν έχει δημιουργήσει τίποτα για την Cappellini, το πρώτο πράγμα που σχεδίασε ποτέ ήταν ένα καθιστικό για τον κήπο του σπιτιού του πατέρα μου.
ΠΕΡΙ ΚΡΙΣΗΣ…
Ευτυχώς, για την Cappellini οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν πλέον το 85% του τζίρου της. Κάποτε κάναμε δουλειές σε απόσταση μίας ώρας πτήσης, τώρα χρειάζονται δώδεκα. Πιστεύω ότι χάρη στις νέες τεχνολογίες και τα νέα υλικά μπορούμε να παράγουμε εξαιρετικά προϊόντα σε προσιτές τιμές και να προσεγγίσουμε τους νέους ανθρώπους, που είναι και οι πραγματικοί fans μας.
…ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
Ταξιδεύω πολύ και για μένα είναι σημαντικό να ξέρω ότι αυτήν τη στιγμή βρίσκομαι στην Αθήνα και όχι στο Χονγκ Κονγκ. Το ίδιο θέλω να νιώθω και όταν συνεργάζομαι με έναν Ιταλό, Γάλλο ή Δανό designer. Ναι, πρέπει να κοιτάμε μπροστά, αλλά διαφυλάσσοντας το DNA μας.
ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΜΠΗΣ
Όταν αποφάσισα να εντάξω την Cappellini στο Poltrona Frau Group, το 2004. Έχω τρία παιδιά και κανένα τους δεν θέλει να ασχοληθεί με την εταιρεία. Δεν ήταν εύκολη απόφαση για μια οικογενειακή επιχείρηση, όπου ξυπνούσα και έκανα ό,τι ήθελα. Είναι διαφορετικό να παίρνεις αποφάσεις για 150 άτομα ή 1000, πόσω μάλλον για 7000, τώρα που ανήκουμε και στο Haworth Group. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα πρόκληση. Είναι σημαντικό να αλλάζουμε παραμένοντας ο εαυτός μας.
ΜΕΛΛΟΝ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
Έχω ήδη ετοιμάσει μια μεγάλη λίστα για την επόμενη ζωή μου… Όταν με ρωτάνε πώς σκέφτομαι να είναι η Cappellini στο μέλλον, απαντώ ότι θα είναι πάντα η Cappellini. Με ενδιαφέρουν πολύ οι αγνές χώρες της Άπω Ανατολής. Μάλιστα, τον Απρίλιο θα παρουσιάσω στο Μιλάνο έναν πολύ νέο designer από την Ινδονησία. Με ενδιαφέρει επίσης η μεγάλη κλίμακα, οι επαγγελματικοί και οι δημόσιοι χώροι.
DESIGN ΚΑΙ ΜΟΔΑ
Για μένα καλό design δεν σημαίνει να δημιουργείς bestsellers αλλά longsellers. Αν το ίδιο έπιπλο κυκλοφορεί στην αγορά δέκα, είκοσι, τριάντα χρόνια, πρόκειται για ένα πραγματικά καλό προϊόν. Με την πάροδο του χρόνου ο δημιουργός του μπορεί να του αλλάξει το χρώμα, το ύφασμα, την υφή, όμως το πνεύμα του παραμένει το ίδιο. Σίγουρα η μόδα κινείται και αλλάζει πιο γρήγορα. Από την άλλη, υπάρχει μια επιστροφή στο παρελθόν και σε εκείνα τα κλασικά σήμερα κομμάτια που κάποτε υπήρξαν επαναστατικά. Όταν ρωτάω σπουδαστές σχολών μόδας ποιος σχεδιαστής τους εμπνέει, μιλούν μόνο για τον Yves Saint Laurent και την Coco Chanel. Παρατηρώ ακόμα ότι η ίδια γυναίκα που αγοράζει ένα φόρεμα των 20 ευρώ από τα Zara θα δώσει 6.000 ευρώ για μια τσάντα Hermès. Το ίδιο συμβαίνει και στο design, όταν ένα τραπέζι της Cassina, της Knoll ή της Vitra συνδυάζεται με έξι καρέκλες Ikea.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
Το πιο σημαντικό για μένα είναι ο ελεύθερος χρόνος – βλέπετε, ταξιδεύω πολύ… Είμαι παθιασμένος συλλέκτης σύγχρονης τέχνης και μου αρέσει να πηγαίνω σε εκθέσεις. Μου αρέσει να ξέρω τι γίνεται γύρω μου, να γνωρίζω και να παρατηρώ τους ανθρώπους, να τους μιλώ – υπάρχει πάντα κάτι σημαντικό να μάθεις. Ωστόσο, θέλω να διαφυλάττω την προσωπική μου ζωή. Αν είμαι στο Μιλάνο για το σαββατοκύριακο, επιλέγω να κάθομαι σπίτι και να περνώ χρόνο με την οικογένειά μου, να βλέπω φίλους, που παρεμπιπτόντως κανείς τους δεν έχει σχέση με το design. Να χαλαρώνω, να διαβάζω ένα βιβλίο. Ακόμα κι έτσι όμως όλα περιστρέφονται γύρω από τη δουλειά μου.
ΑΝ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ
Θα μου άρεσε να κάνω ταινίες ή βιβλία. Βιβλία μόνο με εικόνες, χωρίς λέξεις, γιατί μια όμορφη εικόνα μπορούν να την καταλάβουν όλοι, σε όλο τον κόσμο. Ναι, θα ήθελα να ασχοληθώ με τη γλώσσα της εικόνας…
ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ
Στο χώρο του design έχω τους Eames. Σήμερα μιλάμε για ελευθερία ανθρώπων, πολιτισμών και στυλ, κάτι που αυτοί είχαν αντιληφθεί 70 χρόνια πριν. Δείτε το σπίτι τους: μοντέρνα έπιπλα σχεδιασμένα από αυτούς, μαροκινά κηροπήγια, ινδικά χαλιά… Σε ό,τι αφορά τη σύγχρονη τέχνη, θαυμάζω τον JeanMichel Basquiat, γιατί αντλούσε έμπνευση από τις ζωγραφιές παιδιών τριών, τεσσάρων, πέντε χρόνων, και όσο μεγαλώνω νιώθω ότι είναι πολύ σημαντικό να βλέπεις τι συμβαίνει γύρω σου με τα μάτια ενός παιδιού.
Από τον Μάκη Τσακπίνογλου
Photo Νίκος Κόκκας
