Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναδεικνύει την Ευρωζώνη σε αδύναμο κρίκο της παγκόσμιας οικονομίας. Στην ετήσια έκθεσή του το ΔΝΤ ασκεί δριμύτατη και άνευ προηγουμένου κριτική κατά μεγάλων και μικρών κρατών-μελών αλλά και κατά της Κομισιόν.
Η Ευρωζώνη βρίσκεται σε «κρίσιμη καμπή», αντιμετωπίζοντας «εντεινόμενη πολιτική διαίρεση και ευρωσκεπτικισμό», που έχει ως συνέπεια να περιορίζεται η προοπτική για την ανάληψη συλλογικής δράσης και παράλληλα η Ευρωζώνη να καθίσταται περισσότερο ευάλωτη σε σειρά απειλών, αναφέρει το ΔΝΤ, περιγράφοντας μια Ευρωζώνη και κατ’ επέκταση μια Ευρωπαϊκή Ενωση που βρίσκεται σε βαθιά κρίση.
Το ΔΝΤ αναδεικνύει τα σημαντικότατα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη, όπως είναι οι πολιτικοί κίνδυνοι (όπως αυτοί αναδεικνύονται το τελευταίο διάστημα, μέσω της συζήτησης για το Brexit και μέσω της προσφυγικής κρίσης), η αναιμική ανάπτυξη και η ανεπαρκής ζήτηση, η μη ανάληψη ρίσκων από κοινού, η πλημμελής τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων, η μη εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, το υψηλό δημόσιο χρέος στις αδύναμες χώρες και τα υψηλά εμπορικά πλεονάσματα στις ισχυρές χώρες, τα σοβαρά προβλήματα στον τραπεζικό τομέα και το υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων και, τέλος, η απουσία από κοινού εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων. Προειδοποιώντας ότι πρέπει να υπάρξουν κοινές πρωτοβουλίες και δράση, ώστε να μετριαστεί ο ευρωσκεπτικισμός και να «ανανεωθεί η πίστη στη νομισματική ένωση», να ενισχυθούν η ανάπτυξη και η ενοποίηση, η Ευρωζώνη μπορεί να πέσει θύμα «αστάθειας και επαναλαμβανόμενης κρίσης εμπιστοσύνης». Για να αποτραπεί η επανάληψη της κρίσης της Ευρωζώνης, το ΔΝΤ προτείνει την εφαρμογή ενός σχεδίου που θα βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: παροχή κινήτρων για αποτελεσματικότερη εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αυστηρότερη εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων αλλά και ενίσχυση της ζήτησης μέσω κοινού προϋπολογισμού, συνέχιση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής και ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.
Η μοναδική θετική παρατήρηση του Ταμείου είναι ότι έχει ενισχυθεί τα τελευταία δύο τρίμηνα η ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης. Μεσοπρόθεσμα οι προοπτικές δεν είναι λαμπρές, εξαιτίας του υψηλού επιπέδου μη εξυπηρετούμενων δανείων, του μεγάλου δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, της υψηλής ανεργίας και της χαμηλής παραγωγικότητας, προβλημάτων που υπονομεύουν την αναπτυξιακή προοπτική και διαιωνίζουν τις ανισορροπίες. Το ΔΝΤ ασκεί κριτική στη Γερμανία, εξαιτίας του διευρυνόμενου πλεονάσματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και της ασθενικής εσωτερικής ζήτησης. Το Ταμείο προτείνει σε εθνικό επίπεδο να εφαρμοσθούν διαρθρωτικές αλλαγές, όπως απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και της αγοράς προϊόντων, και σε επίπεδο Ευρωζώνης μεταρρυθμίσεις, όπως ολοκλήρωση της κοινής αγοράς στις υπηρεσίες, στα κεφάλαια, στην ενέργεια και στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Προτείνει επίσης αυστηρότερη εφαρμογή της διαδικασίας υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών (έμμεση βολή κατά Βερολίνου).
Το ΔΝΤ προτείνει αυστηρότερη εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων, επικρίνοντας πρωτίστως την Κομισιόν και δευτερευόντως το Eurogroup για την ανεκτικότητα που έχουν επιδείξει κυρίως έναντι της Γαλλίας και δευτερευόντως έναντι της Ιταλίας και της Ισπανίας. Δεδομένου ότι τα περιθώρια για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής είναι εξαιρετικά περιορισμένα ή ανύπαρκτα στις χώρες που τη χρειάζονται περισσότερο, το ΔΝΤ εκτιμά ότι υπάρχει ανάγκη για επεκτατική δημοσιονομική πολιτική σε κεντρικό επίπεδο. Ταυτόχρονα, οι ευρωπαϊκές επενδύσεις (πακέτο Γιούνκερ) θα πρέπει να συνδέονται με την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων, ενώ το ΔΝΤ προτείνει την αφαίρεση της συγκεκριμένης αρμοδιότητας από την Κομισιόν και την παραχώρησή της σε ανεξάρτητη αρχή, όπως είχε προτείνει η Γερμανία. Τέλος, το ΔΝΤ τονίζει ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση, μέσω της δημιουργίας κοινής εγγύησης τραπεζικών καταθέσεων και κοινού ταμείου διάσωσης των τραπεζών, προτάσεις που μπλοκάρει η Γερμανία τα τελευταία χρόνια.
Σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΝΤ δήλωσε ότι το Ταμείο λαμβάνει υπ’ όψιν του όλα τα σενάρια και τους πιθανούς κινδύνους, ενόψει του δημοψηφίσματος στη Βρετανία για την παραμονή της ή όχι στην Ε.Ε.
