Το μυστηριώδες πρόσωπο μιας γυναίκας που κρυβόταν κάτω από το «Πορτρέτο μιας Γυναίκας» του Έντγκαρ Ντεγκά για 140 χρόνια, ταυτοποιήθηκε σήμερα ως ένα αγαπημένο μοντέλο του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου.
Τα χαρακτηριστικά μιας νεαρής γυναίκας εμφανίστηκαν όταν επιστήμονες στην Αυστραλία σκάναραν το πορτρέτο με μια τεχνική που ονομάζεται «φασματοσκοπία με ακτίνες φθορισμού». Η συγκεκριμένη τεχνική μπορεί να εντοπίσει και να αναδείξει τα στοιχεία που χρησιμοποίησε ο ζωγράφος στην πρωτότυπη σύνθεση.
Το πορτρέτο επιδεικνύει μία εντονότατη ομοιότητα στην Έμμα Ντομπινί, ένα μοντέλο από τη Γαλλία, που ήταν γνωστή για τις συναναστροφές της με πολλούς καλλιτέχνες της εποχής. Η Ντομπινί πόζαρε για τον Ντεγκά πάνω από 20 χρόνια, και πολλοί ιστορικοί τέχνης την θεωρούν τη «μούσα» του.
Τα σκούρα μαλλιά της και το ανοιχτόχρωμο δέρμα της διακρίνονται καθαρά, ενώ το πρόσωπό της είναι στραμμένο προς τα αριστερά, προς την αντίθετη δηλαδή κατεύθυνση από το πορτρέτο που ζωγράφισε ο Ντεγκά πάνω από το δικό της.
Η φασματοσκοπία ανέδειξε όλες τις λεπτομέρειες του «κρυμμένου» πορτρέτου, ακόμα και λεπτομέρειες όπως το πάχος της κάθε πινελιάς του ζωγράφου.
Δεν ήταν ασυνήθιστο για τους καλλιτέχνες της εποχής να «ανακυκλώνουν» τους καμβάδες τους, χρησιμοποιώντας τους ξανά για νέα έργα, τα οποία ζωγράφιζαν πάνω από τα προηγούμενα. Όμως ο Ντεγκά στον συγκεκριμένο πίνακα χρησιμοποίησε τόσο λεπτές πινελιές στο ύστερο έργο του, που σιγά σιγά το πρόσωπο του κρυμμένου μοντέλου άρχισε να αποκαλύπτεται. Ήδη από το 1922 κριτικοί τέχνης κατέκριναν το έργο λόγω του «αποχρωματισμού» του, που όπως αποδείχθηκε προερχόταν από την κρυμμένη ζωγραφιά.
Η ανακάλυψη αυτή, εκτός από την καλλιτεχνική της αξία, ανοίγει τον δρόμο για την ευρύτερη χρήση της τεχνικής της φασματοσκοπίας στον χώρο της τέχνης. Οι επιστήμονες ελπίζουν να υιοθετηθεί η ευρεία χρήση της τεχνικής, με σκοπό να αποκαλυφθούν και άλλα «μυστικά» που μπορεί να κρύβονται σε πίνακες, χωρίς να φθείρουν καθόλου το ίδιο το έργο.