Ενώ οι συζητήσεις περί κλιματικής αλλαγής μεταξύ ηγετών συνεχίζονται, η νέα γενιά επιχειρηματιών της Ευρώπης έχει ήδη προχωρήσει στην ανάπτυξη λύσεων που συνδυάζουν καινοτομία και οικονομία. Η «Κ» βρέθηκε στο Βερολίνο, την «ευρωπαϊκή πρωτεύουσα των startups», όπου παρουσιάστηκαν μερικές από τις πλέον υποσχόμενες εταιρείες στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εβδομάδας μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που διοργανώνει η Ε.Ε για το 2016.
Εξυπνη μετακίνηση, εξοικονόμηση οικιακής ενέργειας, διαχείριση υδάτων και σκουπιδιών, αλλά και καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής μόλυνσης είναι ορισμένοι από τους τομείς στους οποίους νέοι σε όλη την Ευρώπη έχουν εστιάσει την επιχειρηματική τους προσοχή και ήδη καρπώνονται τα οφέλη.
«Επιλέξαμε ένα σύνθημα-ομπρέλα, “Επανεκκίνηση στην Ευρώπη”, γιατί απλώς θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα κίνημα αλλαγής των συνηθειών σε όλες τις χώρες. Στροφή προς το περιβάλλον, το ποιοτικό και υγιεινό φαγητό, οικονομία στην ενέργεια θα καταστήσουν βιώσιμη και ποιοτική τη ζωή στις ευρωπαϊκές πόλεις», εξηγεί στην «Κ» ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας, Μάρτιν Κερν, και συμπληρώνει: «Επιλέγουμε να δουλεύουμε με τις νεότερες γενιές, και αυτό γιατί πιστεύουμε ότι η αλλαγή συνηθειών είναι θέμα νοοτροπίας».
Πρωταθλητές στην εφαρμογή βιώσιμων λύσεων είναι οι Ολλανδοί, που μαζί με τους Δανούς αποτελούν τη βασική αγορά για τους μικρούς επιχειρηματίες και, όπως λέει ο 31χρονος Κρίστιαν Ντέλιμαν, ιδρυτής της Τado, «είναι ο λόγος που η εταιρεία μου γλίτωσε τρεις φορές την πτώχευση». Φτιάχνοντας συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας για το σπίτι, δυσκολευόταν να πουλήσει το προϊόν του στην Κολωνία όπου εδρεύει, και με μια εξωστρεφή προωθητική ενέργεια τριών μηνών στο Αμστερνταμ εξασφάλισε παραγγελίες που τον κράτησαν ζωντανό. «Ξεκινώντας, πιστέψαμε ότι μπορούμε να πείσουμε τους Γερμανούς να αλλάξουν τον τρόπο που καταναλώνουν την οικιακή ενέργεια, αλλά τελικά χρειάστηκε χρόνος και υπομονή».
Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετασχόντων στις πολλαπλές και παράλληλες εκδηλώσεις που έλαβαν χώρα στο τούβλινο πρώην εργοστάσιο γκαζιού, όπου σήμερα στεγάζεται το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, ήταν τα 33. Απόφοιτοι τριτοβάθμιας με μεταπτυχιακά ή διδακτορικά διπλώματα πάνω στο αντικείμενο της επιχειρηματικής τους επιλογής. Ενδιαφέρον χαρακτηριστικό ήταν η δεύτερη ή τρίτη επιχειρηματική προσπάθεια που είχαν πολλοί στο βιογραφικό τους και, όπως λέει ο 29χρονος Βρετανός Στιούαρτ Μιλ, «οι προηγούμενες προσπάθειες είναι ο λόγος που πέτυχα και βρίσκομαι εδώ σήμερα». «Η πρώτη μου εταιρεία ήταν ταυτόχρονα η διπλωματική μου εργασία στο μεταπτυχιακό, πάνω στα φωτοβολταϊκά. Είχε όλα τα χαρακτηριστικά για να πετύχει, αλλά η απειρία μου με οδήγησε σε ναυάγιο. Εχασα μερικά χρήματα τότε, αλλά τα επανέκτησα τώρα». Ο Στιούαρτ έχει δημιουργήσει ένα πρότυπο εκτροφείο ψαριών λίγο έξω από το Λονδίνο. Το νερό που ανανεώνει στα ενυδρεία του το χρησιμοποιεί στο πότισμα λαχανικών που έχει φυτέψει και έτσι η μονάδα του εξοικονομεί και κερδίζει, παράγοντας υγιεινά πρωτογενή προϊόντα.
Μια συζήτηση μονοπώλησε το ενδιαφέρον και δεν είναι άλλη από τη σύγκριση Ευρώπης – ΗΠΑ στη διαχείριση των startups. Στο στρογγυλό τραπέζι που συντόνισε η δημοσιογράφος του BBC Κατρίνα Σίσελ, συμμετείχαν ο Μάρτιν Κερν από την Κομισιόν, που αναφέρθηκε στο θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε., ένας εκπρόσωπος της ΕΚΤ, ο οποίος ανέλυσε τα χρηματικά εργαλεία που διαθέτει η Ευρώπη, και δύο νέοι επιχειρηματίες που μίλησαν για τις δυσκολίες τους. Το συμπέρασμα που εξήχθη ήταν ότι η ειδοποιός διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ βλέπουν την ανάπτυξη των startups αμιγώς κερδοσκοπικά, ενώ η Ευρώπη εστιάζει στην εκπαιδευτική διαδικασία και την αλλαγή νοοτροπίας. «Δεν ξέρω αν ποτέ θα δούμε το επόμενο Facebook ή Twitter να αναπτύσσεται σε κάποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, αλλά σίγουρα θα δημιουργηθεί μια γενιά που θα παράγει βιώσιμες λύσεις για τον άνθρωπο», είπε ο κ. Κερν από την πλευρά της Κομισιόν.
«Το μεγάλο πρόβλημα στην Ευρώπη είναι η γραφειοκρατία. Γίνονται βήματα, αλλά απέχουμε πολύ από τον τρόπο που λειτουργούν οι ΗΠΑ», ανέφερε η 42χρονη Μάρθα Ντονέλι από την Ιταλία, που μαζί με τη φίλη της έφτιαξε μια εφαρμογή για τη διαχείριση απορριμμάτων, την οποία χρησιμοποιούν πάνω από 3 εκατ. Ιταλοί και την έχουν αγοράσει 56 δήμοι. «Αν λαμβάναμε κρίσιμες αποφάσεις γρηγορότερα, η Ευρώπη θα ήταν ασταμάτητη μηχανή παραγωγής καινοτόμων επιχειρήσεων». Τη σκέψη συμπληρώνει και ο 34χρονος Ισπανός επιχειρηματίας Γκουστάβο, τονίζοντας ότι η τεχνολογία συγκρούεται με την πολιτική, διότι, ενώ η πρώτη καλπάζει, η δεύτερη διστάζει να προχωρήσει.