Για την άμυνα της Ευρώπης

3' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου έφτασε με την υπόσχεση της ειρήνης στην Ευρώπη. Καταφέραμε να τηρήσουμε την υπόσχεση αυτή εντός της Ενωσής μας, αλλά, 25 χρόνια αργότερα, διαπιστώνουμε κατά τρόπο επώδυνο ότι η αστάθεια εκτός των συνόρων μας επηρεάζει άμεσα την ασφάλεια των πολιτών μας. Αυτό οδήγησε σε σημαντική αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο συνεργαζόμαστε για την άμυνα.

Σήμερα όλοι συμφωνούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα είναι ασφαλής μόνον εάν ενεργούμε από κοινού. Τη στιγμή αυτή έχει διαμορφωθεί μια άνευ προηγουμένου συναίνεση όσον αφορά την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας για την ασφάλεια. Τους τελευταίους μήνες καταρτίσαμε μια φιλόδοξη δέσμη μέτρων για την άμυνα, που βασίζεται σε τρεις πυλώνες.

Πρώτον, θεωρούμε ότι η Ενωση μπορεί να καταστεί ασφαλέστερη μέσω της εξωτερικής δράσης. Ως εκ τούτου, η συνολική στρατηγική της Ε.Ε. ακολουθείται από συγκεκριμένες προτάσεις, όπως το σχέδιο εφαρμογής για την ασφάλεια και την άμυνα. Το σχέδιο ορίζει μια «ευρωπαϊκή προσέγγιση» στην ασφάλεια, που βασίζεται στη δημιουργία εταιρικών σχέσεων, στην υποστήριξη της συμφιλίωσης και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας με στόχο την πρόληψη κρίσεων πριν από την εμφάνισή τους.

Για την εκτέλεση αυτών των καθηκόντων και για να δρα η Ενωση ως αξιόπιστος εγγυητής ασφάλειας, πρέπει να αντιδρούμε ταχύτερα, να βελτιώσουμε τον συντονισμό μεταξύ των πολιτικών και στρατιωτικών μας αποστολών, και να αξιοποιήσουμε αποτελεσματικότερα τους πόρους που διαθέτουμε. Αυτό σημαίνει περισσότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών και αυτό ακριβώς επιδιώκει να επιτύχει το σχέδιο.

Δεύτερον, απαιτείται ενισχυμένη συνεργασία με βασικούς εταίρους μας σε θέματα ασφάλειας, αρχής γενομένης από το ΝΑΤΟ. Τον Δεκέμβριο, η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ ενέκριναν δέσμη 42 συγκεκριμένων δράσεων για την εφαρμογή της κοινής δήλωσης που υπεγράφη τον περασμένο Ιούλιο.

Αλλά οι δύο πρώτοι πυλώνες δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν χωρίς επένδυση στην έρευνα και στην ανάπτυξη δυνατοτήτων. Για τον σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή άμυνα, η οποία αποτελεί τον τρίτο πυλώνα της δέσμης μέτρων μας.

Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οι δημόσιες συμβάσεις στον τομέα της άμυνας είχαν αποτύχει να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ή της ενιαίας αγοράς. Περίπου το 80% των δημόσιων συμβάσεων στον τομέα της άμυνας είναι αμιγώς εθνικό. Η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών εκτιμάται πως κοστίζει 100 δισ. ευρώ ετησίως. Η Ε.Ε. βρίσκεται στη δεύτερη θέση παγκοσμίως όσον αφορά τις αμυντικές δαπάνες: ο συνδυασμένος προϋπολογισμός άμυνας είναι περίπου το ήμισυ εκείνου των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, η ποιότητα είναι τόσο σημαντική όσο και η ποσότητα και όλοι μας είμαστε λιγότερο ασφαλείς λόγω αυτής της αναποτελεσματικότητας των δαπανών. Η ευρωπαϊκή συνεργασία είναι ουσιώδης για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας στους τομείς της καινοτομίας και των δημόσιων συμβάσεων.

Σε άλλους τομείς της οικονομίας, η Ε.Ε. αύξησε τις επιδόσεις με επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας έρευνα, με χρηματοδότηση εταιρειών υψηλού αναπτυξιακού δυναμικού και με αξιοποίηση της ισχύος της ενιαίας αγοράς με σκοπό να προσφερθούν καλύτερες συνθήκες στους καταναλωτές. Αυτό ακριβώς επιθυμούμε να κάνουμε τώρα στον τομέα της άμυνας. Θα αρχίσουμε με νέα χρηματοδότηση υπέρ της έρευνας. Επειτα από μια πιλοτική φάση μέχρι το 2020, πιστεύουμε ότι ο επόμενος προϋπολογισμός της Ε.Ε. θα πρέπει να δεσμεύει 500 εκατομμύρια ευρώ ετησίως σε καινοτόμους τεχνολογίες που συνδέονται με τον τομέα της άμυνας.

Τα κράτη-μέλη θα εξακολουθήσουν να έχουν πλήρως την ευθύνη. Αυτά θα αποφασίζουν πού και πώς θα επενδύουν, αλλά μπορούμε να τους προσφέρουμε το κατάλληλο πλαίσιο για να αναπτύξουν και να αγοράσουν τις δυνατότητες που θα διαθέτουν· 5 δισ. ευρώ ετησίως φαίνεται ρεαλιστικό ποσό, παρόλο που θα χρειαζόταν πολύ μεγαλύτερο για την επίτευξη του στόχου του 2% του ΑΕΠ ο οποίος έχει καθοριστεί για τα μέλη του ΝΑΤΟ. Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους η Ευρωπαϊκή μας Ενωση συμπληρώνει τα εξήντα. Είναι πλέον καιρός να λάβουμε σοβαρά υπόψη την ασφάλειά μας. Ας προχωρήσουμε προς μια πραγματική Ενωση Αμυνας, που μπορεί να επιτύχει τον στόχο αυτό.

* Η κ. Φεντερίκα Μογκερίνι είναι ύπατη εκπρόσωπος της Ενωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

** Ο κ. Γίρκι Κατάινεν είναι αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή