Υπερδιπλάσιο αριθμό χρυσών λιρών Αγγλίας ρευστοποίησαν οι Ελληνες το 2016, σε σχέση με αυτές που αγόρασαν, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις βαριές οικονομικές τους υποχρεώσεις (πληρωμή φόρων, ΕΝΦΙΑ, προκαταβολή ΦΠΑ κ.λπ.).
Συγκεκριμένα από τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), που επεξεργάστηκε τις αγοραπωλησίες στη διάρκεια του 2016, προέκυψε ότι πέρυσι οι πολίτες εξαργύρωσαν συνολικά 56.972 χρυσές λίρες έναντι 27.080 που αγόρασαν. Αξίζει να αναφέρουμε ότι το 2015, οπότε είχαμε και την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων (28 Ιουνίου), οι οποίοι συνεχίζονται έως σήμερα, παρατηρήθηκε η εξής εικόνα: το τρίμηνο Απρίλιος-Ιούνιος, πριν από τα capital controls, ρευστοποιήθηκαν 15.811 λίρες και αγοράστηκαν 10.524, ενώ μετά την επιβολή των capital controls, το τρίμηνο Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2015, εξαργυρώθηκαν 7.291 και αγοράστηκαν 10.827, προφανώς γιατί αρκετοί συμπολίτες μας είχαν διαθέσιμη ρευστότητα και επέλεξαν εκτός των άλλων (αγορές αυτοκινήτων, ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών) να αγοράσουν και χρυσές λίρες.
Από μια πρώτη μελέτη των στοιχείων της ΤτΕ, προκύπτει ότι από το ξεκίνημα της κρίσης, το 2009, είναι εμφανής η αντίδραση του κοινού τον Οκτώβριο του 2009 (εξαργυρώθηκαν 316.143 τεμάχια και αγοράσθηκαν 180.493 τεμάχια) κυρίως από τον φόβο του «άγνωστου» που έρχονταν.
Κάτι ανάλογο είχε παρατηρηθεί και παλαιότερα. Για παράδειγμα, η ανησυχία του κοινού για το μέλλον του ευρώ είχε οδηγήσει στον υπερδιπλασιασμό των πωλήσεων χρυσών λιρών τα πρώτα χρόνια του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος από την ΤτΕ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το 2002 είχαν ρευστοποιηθεί 162.075 χρυσές λίρες ενώ είχαν αγορασθεί 98.419, ενώ τη χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004, ρευστοποιήθηκαν 226.698 τεμάχια έναντι αγορών 73.084 τεμαχίων.
Η χρονιά-ρεκόρ
Η χειρότερη περίοδος για την ΤτΕ, όπου οι πωλήσεις χρυσών λιρών υπερέβησαν τις αγορές και κατεγράφη αύξηση της καχυποψίας των Ελλήνων –ενδεικτικό στοιχείο πανικού– ήταν το 2011, όταν συνολικά η ΤτΕ πούλησε 146.867 χρυσές λίρες Αγγλίας και αντίστοιχα αγόρασε 122.686. Η νόμιμη οδός για την αγορά ή πώληση χρυσών λιρών είναι αυτή μέσω των υποκαταστημάτων της Τραπέζης της Ελλάδος και της Τραπέζης Πειραιώς. Ωστόσο, οι σύγχρονοι σαράφηδες συνεχίζουν να κάνουν κυριολεκτικά και μεταφορικά «χρυσές δουλειές», λόγω της άμεσης ανάγκης αρκετών πολιτών να εξασφαλίσουν τα χρήματά τους ή να αποκτήσουν ρευστότητα χωρίς να εμπλακούν στις τραπεζικές διαδικασίες. Μάλιστα, αυτή τη περίοδο, αν και τα οικονομικά των νοικοκυριών αποτελούν βρόχο για την επιβίωσή τους, πολλοί συμπολίτες μας και πάλι προσπαθούν να αποκτήσουν χρυσές λίρες έναντι προσωπικών περιουσιακών στοιχείων. Σύμφωνα με δηλώσεις αργυραμοιβών, το 2013 και τις αρχές του 2014 παρατηρήθηκε αύξηση στις αγορές χρυσών λιρών για δύο κυρίως λόγους:
α) Μετά το «κούρεμα» των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ στην Κύπρο (Μάρτιος 2013) αυξήθηκε η ανησυχία των πολιτών που αισθάνονταν πιο σίγουροι εάν μέρος των καταθέσεών τους το τοποθετήσουν στις αγορές χρυσών λιρών που είναι επένδυση παντός καιρού.
β) Μετά τη «φούσκα» που έσκασε στα ακίνητα πολλοί είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα να θεωρούν ότι μόνο στα παράγωγα προϊόντα του χρυσού (ράβδοι ή λίρες) θα διασφαλίσουν τις όποιες αποταμιεύσεις διαθέτουν.
Τι να προσέχουν
Ωστόσο, θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η Τράπεζα της Ελλάδος διευκρινίζει ότι οι λίρες έχουν διαφορετική αξία ανάλογα με το βάρος τους και την περιεκτικότητά τους σε χρυσό. Η εκτίμηση της αξίας τους γίνεται στην τράπεζα. Για τους επενδυτές του χρυσού μεγάλη προσοχή εφιστάται στην προέλευσή του. Νόμιμη και διασφαλισμένη αγορά ως προς την ποιότητα και την αξία του χρυσού εγγυώνται μόνο οι τράπεζες, οι οποίες διακινούν τον επενδυτικό χρυσό.
Μιλώντας για χρυσές λίρες, ξεχωρίζουμε αυτές της παλαιάς κοπής (στην πράξη πρόκειται για λίρες Βικτωρίας, Εδουάρδου, Γεωργίου, καθώς επίσης και λίρες Ελισάβετ «ηλικίας» έως 40 ετών) και αυτές της νέας κοπής, μετά το 1974. Στην πράξη, οι περισσότερες πράξεις σε χρυσές λίρες αφορούν 50-100 τεμάχια, ωστόσο συχνοί είναι και οι επενδυτές των 15-20 λιρών, ενώ πολλοί λίγοι αυτοί των 3.000-4.000 λιρών. Η κάθε χρυσή λίρα έχει βάρος 7,9873 γραμμάρια, διάμετρο 22,05 χιλιοστών, περιέχει 0,2354 ουγγιά χρυσού, καθαρότητας 22 καρατίων.