Με την έναρξη λειτουργίας του ηλεκτρονικού συστήματος μητρώου του ΕΦΚΑ, πλήθος ασφαλισμένων έρχονται αντιμέτωποι με λάθη στα στοιχεία τους, αντιμετωπίζοντας μια άνευ προηγουμένου ταλαιπωρία. Τα λάθη ποικίλλουν, από μια απλή διαφορά στα στοιχεία επικοινωνίας, την «εξαφάνιση» αριθμού μητρώου ή τη συγχώνευσή του σε άλλον αριθμό μητρώου και κατά συνέπεια των ενσήμων, με αποτέλεσμα την «εξαφάνιση» αριθμών μητρώου ήδη συνταξιούχων, ενσήμων και ασφαλιστικής ικανότητας κ.λπ. Αναπόφευκτα συγκρίνει κανείς το σημερινό χάος με την ομαλή συγχώνευση πριν από δύο χρόνια της ασφαλιστικής ιστορίας και τη δημιουργία του ασφαλιστικού βιογραφικού στο σύστημα «ΑΤΛΑΣ». Επίσης, την ομαλή ενοποίηση –πριν από 4 χρόνια– των 93 μητρώων συνταξιούχων, με άνω των 4 εκατ. εγγραφών στο μητρώο του συστήματος «ΗΛΙΟΣ», βάσει του οποίου πληρώνονται από το 2013 κάθε μήνα 2,7 εκατ. συνταξιούχοι. Ολα αυτά με απειροελάχιστα λάθη, χωρίς την παραμικρή ταλαιπωρία για τους ασφαλισμένους, χωρίς παραμικρή δαπάνη για το Δημόσιο.
Το σημερινό αλαλούμ δεν είναι ούτε τυχαίο ούτε οφείλεται σε συνήθεις τεχνικές δυσκολίες αλλά αποκλειστικά στην ανικανότητα της ηγεσίας του υπ. Εργασίας και της διοίκησης της ΗΔΙΚΑ, οι οποίοι: α) Αποφάσισαν να αγνοήσουν τις επιτυχημένες συγχωνεύσεις μητρώων στα συστήματα «ΗΛΙΟΣ» και «ΑΤΛΑΣ». Προτίμησαν να ξεκινήσουν εκ του μηδενός νέα ενοποίηση μητρώων και να μην αξιοποιήσουν τα προηγούμενα συστήματα. β)Αποφάσισαν να δημιουργήσουν νέο αριθμό μητρώου στον ΕΦΚΑ, κατόπιν απαίτησης της εταιρείας που έχει αναλάβει το πληροφοριακό σύστημα του ΕΦΚΑ, αντί να χρησιμοποιήσουν τον ΑΜΚΑ. γ) Παραγκώνισαν τα έμπειρα στελέχη της ΗΔΙΚΑ που έφεραν σε πέρας τη συγχώνευση του μητρώου συνταξιούχων στο σύστημα «ΗΛΙΟΣ» και του μητρώου ασφαλισμένων στο σύστημα «ΑΤΛΑΣ» και ανέθεσαν, με μεγάλη καθυστέρηση, τη νέα συγχώνευση σε ιδιωτική εταιρεία. δ) Παρότι ο νόμος για τη λειτουργία του ΕΦΚΑ ψηφίστηκε Μάιο του 2016, η ανάθεση για τη νέα ενοποίηση των μητρώων, αν και έγινε μέσω πρόχειρου διαγωνισμού, κατακυρώθηκε στις 18/1/ 2017, δηλ.18 ημέρες μετά τη λειτουργία του ΕΦΚΑ. Είναι προφανές ότι στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την ανάθεση του έργου είναι αδύνατο να γίνει σωστή συγκέντρωση των αρχείων από όλους τους φορείς που συγχωνεύθηκαν στον ΕΦΚΑ, καθώς και σωστή επεξεργασία τους και αναγκαίοι εκτεταμένοι έλεγχοι ορθότητας. Πέραν όμως της απίστευτης ταλαιπωρίας που έχουν να αντιμετωπίσουν ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι, εγείρονται και σοβαρά ηθικά ερωτήματα για την ηγεσία του υπ. Εργασίας: α) Πώς είναι δυνατόν να ανατίθεται στις 18/1/2017 έργο 57.900 ευρώ με τίτλο «Παροχή υπηρεσιών για τη δημιουργία και εκκαθάριση του ψηφιακού αρχείου ασφαλισμένων και συνταξιούχων του ΕΦΚΑ», τη στιγμή που από το 2013 γίνονται κάθε μήνα οι εκκαθαρίσεις και οι πληρωμές του συνόλου των συνταξιούχων της χώρας από το εκκαθαρισμένο εθνικό μητρώο συνταξιούχων του συστήματος «ΗΛΙΟΣ» στην ΗΔΙΚΑ; β) Πώς είναι δυνατόν να ανατίθεται το έργο αυτό, όταν από τον Δεκέμβριο του 2014 έχει γίνει ενοποίηση του μητρώου ασφαλισμένων στο σύστημα «ΑΤΛΑΣ», σε συνδυασμό με το έργο «Εθνικό μητρώο ασφάλισης, συνταξιοδότησης και παρακολούθησης πληρωμών συντάξεων», το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ με 1.021.576 ευρώ και παραλήφθηκε από τη σημερινή διοίκηση της ΗΔΙΚΑ ; Αντίστοιχα ερωτήματα και για το έργο «Σχεδιασμός και υλοποίηση διαδικασιών για υπολογισμό ασφαλιστικών εισφορών για μη μισθωτούς ασφαλισμένους για τις ανάγκες του νέου φορέα ΕΦΚΑ», το οποίο ανατέθηκε απευθείας από την ΗΔΙΚΑ σε άγνωστη Ο.Ε. στις 7/2/17, ενώ ήδη από τις 3/2/2017 είχαν αναρτηθεί τα ειδοποιητήρια για τους ελεύθερους επαγγελματίες στον δικτυακό τόπο του ΕΦΚΑ. Οι επιλογές της ηγεσίας του υπουργείου θα επιβαρύνουν με διοικητικά κόστη τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους τους επόμενους μήνες, καθώς πληθαίνουν οι περιπτώσεις όπου οι ασφαλισμένοι συνειδητοποιούν λάθη και ελλείψεις και προστρέχουν στον ΕΦΚΑ. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν οδηγίες και διαδικασίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αυτό ρίχνει το βάρος στους ασφαλισμένους να αναζητήσουν τα στοιχεία τους στο σύστημα προκειμένου να διαπιστώσουν την ορθότητά τους και στη συνέχεια να αποταθούν στις υπηρεσίες για να γίνουν οι διορθώσεις. Με τον τρόπο αυτόν, μοιραία, θα υπάρξει μεγάλη καθυστέρηση προκειμένου να εντοπιστούν και να αποκατασταθούν τα λάθη. Πολίτες που ανακάλυψαν ότι ο αριθμός μητρώου τους έχει «εξαφανιστεί» ή εμφανίζει στοιχεία διαφορετικού προσώπου, όσοι είχαν 2 ΑΜΑ και ανακαλύπτουν ότι ο ένας δεν υπάρχει πλέον είναι μερικές από τις μεγάλες κατηγορίες ασφαλισμένων που θα υποστούν μεγάλη ταλαιπωρία. Οσο παραμένουν τα προβλήματα στο μητρώο ΕΦΚΑ, καμία ηλεκτρονική υπηρεσία, συμπεριλαμβανομένης και της ηλεκτρονικής αίτησης συνταξιοδότησης, δεν θα μπορεί να λειτουργήσει. Απουσία συνεννόησης, εγωισμοί, ανικανότητα, μετέτρεψαν τον ΕΦΚΑ σε πύργο της Βαβέλ! Αυτοί που τελικά πληρώνουν το μάρμαρο είναι οι ασφαλισμένοι, οι συνταξιούχοι και η ελληνική οικονομία.
*Ο κ. Ιωάννης Βρούτσης είναι τομεάρχης Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Κυκλάδων.