Εντονη διαμάχη μεταξύ οικονομολόγων έχει πυροδοτήσει η απόφαση που έλαβε προ τριετίας η πόλη του Σιάτλ στις ΗΠΑ να αυξήσει σταδιακά τον κατώτατο μισθό, δηλαδή το βασικό ωρομίσθιο, για να ενισχύσει τις αποδοχές των χαμηλόμισθων. Με τα πορίσματα των μελετών για τον αντίκτυπο στην αγορά εργασίας να αποκλίνουν σημαντικά, αμφισβητείται το εάν το μέτρο οδηγεί πρακτικά σε βελτίωση των αποδοχών των χαμηλόμισθων.
Το πρώτο στάδιο της αύξησης του βασικού ωρομισθίου έγινε τον Aπρίλιο του 2015, από τα 9,47 δολάρια στα 11 δολάρια, και στη δεύτερη φάση στα 13 δολάρια μέσα στο περασμένο έτος, με τελικό στόχο να φτάσει φέτος στα 15 δολάρια. Επιχειρώντας να διαπιστώσει τον αντίκτυπο της πρωτοβουλίας του στην αγορά εργασίας, το Σιάτλ ζήτησε από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον να εκπονήσει σχετική μελέτη. Σε ό,τι αφορά το πρώτο στάδιο της αύξησης του ωρομισθίου, που ουσιαστικά οδήγησε σε αύξηση των αποδοχών των χαμηλόμισθων κατά περίπου 72 δολάρια ανά τρίμηνο, οι μεταβολές στην αγορά εργασίας ήταν ελάχιστες και συγκεκριμένα μια αμελητέα μείωση των θέσεων εργασίας χαμηλών αποδοχών.
Στο συμπέρασμα αυτό συνέκλιναν μάλιστα και άλλες έρευνες που έγιναν στο ίδιο χρονικό διάστημα. Αρχισε, ωστόσο, να εκδηλώνεται διχογνωμία μεταξύ οικονομολόγων όταν διερευνήθηκαν τα αποτελέσματα από τη δεύτερη αύξηση του ωρομισθίου που έγινε πέρυσι από τα 11 στα 13 δολάρια. Σύμφωνα με τα πορίσματα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, οι εργοδότες άρχισαν να περιορίζουν τις ώρες απασχόλησης των χαμηλόμισθων υπαλλήλων τους, πολλοί από τους οποίους έχουν συμβόλαια που δεν προσδιορίζουν πόσες ώρες πρέπει να εργάζονται. Σημειωτέον ότι παλαιότερη έρευνα του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής (ΕΡΙ) φέρει το 10% του εργατικού δυναμικού στις ΗΠΑ να απασχολείται με συμβόλαια που δεν προβλέπουν συγκεκριμένες ώρες απασχόλησης.
Σύμφωνα, πάντα, με την έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, με τη μείωση των ωρών εργασίας κατά περίπου 9%, το αποτέλεσμα ήταν όχι μόνον να εξουδετερωθεί η αύξηση του ωρομισθίου των χαμηλόμισθων αλλά και να αφαιρεθούν τελικά από τις αποδοχές τους 125 δολάρια τον μήνα. Η ίδια έρευνα κατέδειξε μάλιστα ότι αυξήθηκαν οι καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας και μειώθηκαν οι θέσεις με χαμηλές αποδοχές.
Ο αντίλογος ήταν άμεσος από το Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής (ΕΡΙ) και ειδικότερα από τους οικονομολόγους του, Μπεν Ζίπερερ και Τζον Σμιτ, που εντόπισαν κενά στην έρευνα του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον επισημαίνοντας ότι δεν διερεύνησε πώς λειτούργησε η αλλαγή σε μεγάλες αλυσίδες, όπως πολυκαταστήματα και καταστήματα ταχυφαγίας. Οπως τόνισαν, πρόκειται για τον κλάδο που αντιπροσωπεύει το 40% της απασχόλησης στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με το ΕΡΙ, στον κλάδο αυτό αυξήθηκαν οι αποδοχές των εργαζομένων χωρίς να μειωθεί η απασχόληση, συμπέρασμα στο οποίο συνέκλινε και σχετική έρευνα του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ. Σε ό,τι αφορά το επίμαχο εύρημα ότι μειώθηκαν οι θέσεις απασχόλησης χαμηλών αποδοχών και αυξήθηκαν εκείνες με υψηλές αποδοχές, το ΕΡΙ εκτιμά ότι αντανακλά απλώς τη μετακίνηση των χαμηλόμισθων σε υψηλότερη κατηγορία μετά την αύξηση των αποδοχών τους.
Η διαμάχη κλιμακώνεται με παρεμβάσεις πολλών οικονομολόγων, ορισμένοι εκ των οποίων αποδίδουν μέρος των ευρημάτων στην υψηλή ανάπτυξη του Σιάτλ. Αλλοι επισημαίνουν πόσο διαφέρουν οι κλάδοι της βιομηχανίας και η απασχόληση σε αυτούς και επομένως διαφέρει και ο αντίκτυπος του μέτρου. Αναμένεται, έτσι, να ενταθεί περαιτέρω, καθώς επίκεινται ανάλογες αυξήσεις των ωρομισθίων σε άλλες πόλεις των ΗΠΑ: στο Λος Αντζελες όπου αυξάνεται το ωρομίσθιο στα 12 δολάρια εντός των ημερών με απώτερο στόχο να φτάσει στα 15 δολάρια το 2020, αλλά και σε όλη την Καλιφόρνια που αναμένεται να αυξηθεί στα 15 δολάρια το 2022.