Την ιδιαίτερη ιστορία του Σύρου πρόσφυγα Αχμέντ Ταρζαλάκη, ο οποίος βρέθηκε στην Κρήτη από τη Συρία, εγκαταλείποντας την τελευταία λόγω των εμφυλιοπολεμικών συνθηκών, εξιστορεί ρεπορτάζ της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Ο Αχμέντ, αδύνατος με λιπόσαρκο πρόσωπο και παχύ μουστάκι, μοιάζει πολύ με Κρητικό, έλεγαν από την αρχή οι ντόπιοι που τον αντίκρισαν στο νησί, χωρίς όμως να περιμένουν ότι η σύνδεση του με αυτό δεν αφορούσε απλώς τη συμπτωματική ομοιότητα του με παραδοσιακή εικόνα του Κρητικού άνδρα.
Ο Αχμέντ μιλάει άπταιστα Κρητικά, έχοντας μάθει τη διάλεκτο από τους γονείς και τους παππούδες του στην πόλη Αλ Χαμιντιέ της Συρίας, κοντά στα σύνορα της χώρας με τον Λίβανο, την οποία ίδρυσαν Μουσουλμάνοι πρόσφυγες της Κρήτης, πριν από περίπου 120 χρόνια. Ο 42χρονος Αχμέντ μεγάλωσε μιλώντας τόσο ελληνικά όσο και αραβικά, χωρίς όμως να μπορεί ούτε να διαβάσει ούτε να γράψει στα τελευταία.
Σήμερα, βρίσκεται για πρώτη φορά «στον τόπο των προγόνων του», έναν τόπο που γνώριζε μόνο από τις διηγήσεις και τα τραγούδια των γηραιότερων της οικογενείας, τονίζοντας ωστόσο ότι νοσταλγεί την προεμφυλιακή Συρία. Χτίστης στο επάγγελμα, ο Αχμέντ εγκατέλειψε τη Συρία μαζί με τη σύζυγο και τα τέσσερα παιδιά τους, για να αποφύγει την επερχόμενη αδελφοκτόνο σύγκρουση, περνώντας πρώτα στο νησί της Λεσβού και από εκεί στα Χανιά, όπου κατοικεί σήμερα.
Ο Αχμέντ υποφέρει από προβλήματα στην πλάτη του και χρόνια επιληψία, κάτι που επηρεάζει σημαντικά τις πιθανότητες του να βρει δουλειά. Ωστόσο, στέκεται στα πόδια του, καθώς λαμβάνει σε μηνιαία βάση οικονομική βοήθεια από το πρόγραμμα ESTIA του ΟΗΕ, το οποίο βοηθάει σημαντικά χιλιάδες αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες στην Ελλάδα, και την αναγκαία ιατρική περίθαλψη για τα προβήματα του μέσω της Ύπατης Αρμοστείας.
Η βοήθεια αυτή ενισχύει σε μεγάλο βαθμό την οικογένεια, η οποία προσπαθεί να ξεκινήσει μία καινούργια ζωή στην Κρήτη, έχοντας ένα αξιοσημειώτο πλεονέκτημα λόγω της ιστορικής της σύνδεσης με το νησί.
Η πόλη Αλ Χαμιντιέ, στην οποία ζούσε η οικογένεια του Αχμέντ από το τέλος του 19ου αιώνα, δημιούργηθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως καταφύγιο για τους ελληνόφωνους Μουσουλμάνους της Κρήτης, οι οποίοι κατέφυγαν στη Συρία κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897.
«Η στενά δεμένη μικρή κοινωνία αγροτών, ψαράδων και εμπόρων διατηρεί της ελληνικές ρίζες της, κυρίως όσο αφορά τη γλώσσα», σημειώνει η Δήμητρα Καμπέλη, υπεύθυνη για τα προγράμματα φιλοξενίας της Αναπτυξιακής Ηρακλείου, τονίζοντας ότι αποτελεί «έναν συνδετικό κρίκο με το παρελθόν στην Κρήτη».
Λόγω του πολύνεκρου εμφυλίου στη Συρία, πολλοί από αυτούς επιστρέφουν σήμερα στην πατρίδα των προγόνων τους. «Οι άνθρωποι εδώ μας συμπεριφέρονται με καλοσύνη και σεβασμό», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Αχμέντ, ο οποίος εμφανίζεται αισιόδοξος για το μέλλον παρά τις τεράστιες δυσκολίες.
«Ξέρω ότι μπορούμε να ευημερία και χαρά εδώ», αναφέρει, τονίζοντας ότι «παρ' όλα αυτά, αυτός είναι ο τόπος των προγόνων μας». «Πιθανώς ανήκουμε εδώ όσο οπουδήποτε αλλού στον κόσμο», προσθέτει.