Πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Οι ανακριτές διαφθοράς, όπως και οι εισαγγελείς διαφθοράς είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας για τη διερεύνηση των εγκλημάτων κατά της διαφθοράς σύμφωνα με τον νόμο 4022/2011. Το άρθρο 29 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την ανάθεση της ανάκρισης σε εφέτη ανακριτή δεν εφαρμόζεται στα εγκλήματα διαφθοράς. Επομένως, είναι μη νόμιμο το αίτημα για σύγκληση της ολομέλειας του Εφετείου Αθηνών…». Με τη δήλωση αυτή, η κ. πρόεδρος κατάφερε να τελέσει τρία ατοπήματα: Δύο νομικά και ένα γραμματικό:
α) Αν είχε αναγνώσει το άρθρο 5 παρ. 2 του νόμου 4022/2011, τον οποίο η ιδία επικαλείται, θα γνώριζε ότι το άρθρο 29 ΚΠΔ έχει εφαρμογή και στα εγκλήματα διαφθοράς, διότι ρητώς ορίζει ότι: «Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται αναλόγως και στην περίπτωση του άρθρου 29 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας». Αν, παρά ταύτα, έχει ακόμη ενδοιασμούς ας αναγνώσει την αιτιολογική έκθεση του νόμου αυτού, στην οποία αναγράφεται ότι «οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται αναλόγως και στην περίπτωση που ενεργοποιείται το άρθρο 29 ΚΠΔ». Επομένως, το αίτημα των εφετών για ενεργοποίηση του άρθρου 29 είναι νόμιμο και η άποψή της είναι μη νόμιμη. Στο σημείο αυτό πρέπει να υπενθυμίσουμε τη βασική αρχή απονομής δικαιοσύνης «Ουχί από αποσπάσματος δικάζεσθαι». Πρέπει δηλαδή, πριν αποφανθούμε, να διαβάζουμε ολόκληρο τον νόμο και όχι ένα μόνο κομμάτι του.
β) Το άρθρο 29 του ΚΠΔ παρέχει στην ολομέλεια του Εφετείου Αθηνών την ευχέρεια να αφαιρέσει την υπόθεση NOVARTIS από τους εισαγγελείς των εγκλημάτων διαφθοράς και να την αναθέσει στον εισαγγελέα εφετών, τη δε ανάκριση σε εφέτη ανακριτή. Οι λόγοι για τους οποίους θεσπίσθηκε η διάταξη αυτή αναφέρονται στην εισηγητική έκθεση, η οποία αναφέρει: «Διότι εν τη δυνατότητι μόνον της παρεμβάσεως του εφετείου υφίσταται λανθάνουσα επίδρασις, ικανή να προλάβει την αδράνειαν ή τας καταχρήσεις». Εχει κριθεί ότι τούτο αποβλέπει στην εξασφάλιση της απροσκόπτου και ανεπηρεάστου απονομής της δικαιοσύνης σε υποθέσεις εξαιρετικής φύσεως, που συνταράσσουν την κοινή γνώμη και για τις οποίες δεν αρκεί πολλές φορές μόνο το κύρος του πλημμελειοδίκη ανακριτή, αλλά είναι ανάγκη να τις αναλάβει το εφετείο υπό την αιγίδα του, για να προσδώσει το αναγκαίο κύρος στις ενέργειες της ανακρίσεως (Εφ. Αθ., ολομ.,4/2002 Ποιν. Δ. 2002.1239, Εφ. Αθ. 2466/2002 ). Οταν υπάρχουν όλες αυτές οι εγγυήσεις, τι είναι εκείνο που φοβίζει την κ. πρόεδρο και δεν θέλει με τίποτε την επέμβαση του εφετείου;
γ) Η φράση της δηλώσεως «οι ανακριτές διαφθοράς, όπως και οι εισαγγελείς διαφθοράς είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας για τη διερεύνηση των εγκλημάτων κατά της διαφθοράς», είναι λανθασμένη, διότι η κ. πρόεδρος κατάφερε να καταστήσει το υποκείμενο της αρμοδιότητας, αντικείμενο. Η ορθή διατύπωση είναι «οι ανακριτές κ.λπ. και οι εισαγγελείς κ.λπ. είναι αποκλειστικά αρμόδιοι για…», ή «τα εγκλήματα της διαφθοράς είναι της αποκλειστικής αρμοδιότητας των ανακριτών κ.λπ. και εισαγγελέων κ.λπ.». Αλλά στην ίδια φράση εμφιλοχώρησε και ένα ακόμη λάθος: Δεν υπάρχουν εγκλήματα «κατά της διαφθοράς», αλλά εγκλήματα «διαφθοράς». Σκεφθείτε να ομιλούμε για εγκλήματα «κατά της ανθρωποκτονίας, της κλοπής, της απιστίας κ.ο.κ.». Δηλαδή να εννοούμε ότι τα εγκλήματα της ανθρωποκτονίας, της κλοπής, της απιστίας κ.ο.κ., τελούνται κατά της ανθρωποκτονίας, της κλοπής, της απιστίας, κ.ο.κ.»! Διότι έτσι όπως διατυπώθηκε η δήλωση, εννοείται ότι «τα εγκλήματα της διαφθοράς τελούνται κατά της διαφθοράς»!
*Επίτιμος αρεοπαγίτης, Δ.Ν.