Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είναι ένα πανεπιστήμιο με σπουδαία παράδοση και ιστορία μεγαλύτερη των 50 ετών, στη διάρκεια των οποίων εδραιώθηκε εκπαιδευτικά και επιστημονικά στον ελληνικό και διεθνή χώρο. Οι ανάγκες του, σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό, οικονομικό και νομοθετικό περιβάλλον, είναι ιδιαίτερα μεγάλες και ποικίλες και αναδιαμορφώνονται με τη διαδικασία απορρόφησης του ΤΕΙ Ηπείρου. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων καλείται να περάσει σε μια νέα εποχή, όχι μόνο λόγω των επιλογών και των σχεδιασμών του υπουργείου Παιδείας, με την ίδρυση 12 νέων τμημάτων, αλλά και λόγω της ανάγκης δυναμικής του παρουσίας στις γεωμετρικά αυξανόμενες απαιτήσεις του εκπαιδευτικού, επιστημονικού και ερευνητικού τομέα. Δυστυχώς το όραμα για την Παιδεία και τις ανάγκες της εξαντλείται σε πρόσκαιρες παρεμβάσεις διαρθρωτικού τύπου, πολλές φορές εξυπηρετούμενες από τους ακαδημαϊκούς δασκάλους, οι οποίοι, στο τέλος, διαπιστώνουν τους βραχυπρόθεσμους σχεδιασμούς και τις κατά περίπτωση παρεμβάσεις στην Παιδεία.
Η διαρκής αναβάθμιση της ποιότητας των σπουδών και της έρευνας είναι ο πρώτος άξονας στο σχέδιο δράσης ενός εκπαιδευτικού ιδρύματος. Για την επίτευξή της απαιτείται διαρκής παρακολούθηση των διεθνών τάσεων και εξελίξεων της εκπαιδευτικής διαδικασίας, υιοθέτηση σύγχρονων αποτελεσματικών και ορθών πρακτικών εκπαίδευσης, προγράμματα κινητικότητας και πρακτικής άσκησης, καθώς και προσέλκυση καθηγητών και ερευνητών αναγνωρισμένου κύρους. Προς αυτή την κατεύθυνση, ρόλος της πρυτανείας είναι να εντοπίσει και να αναδείξει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του πανεπιστημίου, να πιστοποιήσει διαδικασίες, δομές και υπηρεσίες και να εφαρμόσει πολιτική συνεργασιών σε κοινές εκπαιδευτικές και ερευνητικές δράσεις με άλλα ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού.
Αναφορικά με τη διαδικασία απορρόφησης του ΤΕΙ Ηπείρου από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, πρέπει να επισημανθεί ότι οι μεγάλες ανατροπές των ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών, που εισηγείται το σχέδιο νόμου, και το μεγάλο εύρος των νέων τμημάτων χωρίς δεσμεύσεις για προσωπικό και χρηματοδότηση δημιουργούν αβεβαιότητα και σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα και την επιτυχία του εγχειρήματος. Ο χειρισμός τέτοιων θεμάτων απαιτεί ανεξαρτησία δράσης και πρόταξη των συμφερόντων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που είναι το κεντρικό σημείο αναφοράς της όλης προσπάθειας, ώστε να μη μειωθούν, ούτε κατ’ ελάχιστον, το ακαδημαϊκό και το επιστημονικό κύρος του ιδρύματος.
Στην παρούσα φάση, τα μέλη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων έχουν έντονη την αίσθηση της «άνωθεν» επιβολής διατάξεων, που υπερισχύουν κάθε άλλου υπάρχοντος κανονιστικού νομικού πλαισίου και εισπράττουν τη διαδικασία ένταξης του εκπαιδευτικού προσωπικού των ΤΕΙ στις αντίστοιχες πανεπιστημιακές βαθμίδες ως παραβίαση του αισθήματος δικαίου μεταξύ συναδέλφων και των αρχών της ισονομίας εντός του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Ως εκ τούτου, το νέο πρυτανικό σχήμα χρειάζεται να χειριστεί την όλη διαδικασία όχι ως μια οριζόντια διαδικασία, όπως έχει γίνει έως τώρα, αλλά ως μια δυναμική, διαρκή διαδικασία ανοικτή σε όλη την πανεπιστημιακή κοινότητα, που δεν τελειώνει αλλά, ουσιαστικά, αρχίζει με την απορρόφηση του ΤΕΙ, σε ένα συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο με όρους πλήρους διαφάνειας, τήρησης της αξιοκρατίας και ουσιαστικής συμμετοχής στις αποφάσεις.
Η διεκδίκηση και η επίτευξη ενίσχυσης του πανεπιστημίου με προσωπικό είναι sine qua non προϋπόθεση για τη σωστή λειτουργία του ιδρύματος, η οποία θα μπορούσε να εξασφαλιστεί με τη δημιουργία διοικητικού οργανογράμματος με σαφή κριτήρια και προσόντα για την πλήρωση των θέσεων προσωπικού και την, κατά προτεραιότητα, ενίσχυση των τμημάτων του υπάρχοντος πανεπιστημίου, που αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις προσωπικού.
Εν κατακλείδι, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων χρειάζεται να διαμορφώσει τη δική του αυτόνομη πορεία, ακολουθώντας τις δικές του συντεταγμένες, που εξυπηρετούν τις ιδιαίτερες ανάγκες του. Η αναμόρφωση της εκπαίδευσης, της έρευνας, της διοίκησης και της παραγωγής νέας γνώσης υψηλής ποιότητας με διαφάνεια, αξιοκρατία, συνέπεια και αριστεία είναι ένα μεγάλο στοίχημα που το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δεν πρέπει να χάσει.
* Καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, υποψήφιος πρύτανης.