«Μεσογειακά Μέλλοντα» και αρχιτεκτονική

«Μεσογειακά Μέλλοντα» και αρχιτεκτονική

3' 8" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών (ΠΜΣ) «Αρχιτεκτονική και Αστικός Σχεδιασμός» του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Πατρών έχει ως αντικείμενο τη διεπιστημονική έρευνα και την κριτική εμβάθυνση στη γνώση της αρχιτεκτονικής και του αστικού σχεδιασμού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον σχεδιασμό, σε ανταπόκριση προς τα διαρκώς μεταβαλλόμενα σύγχρονα δεδομένα στον ελληνικό και στον διεθνή χώρο.

Ξεκινήσαμε το φθινόπωρο του 2016 πιστεύοντας ακράδαντα πως τα μεταπτυχιακά προγράμματα δεν πρέπει να συγκροτούν χρονικές επεκτάσεις των προπτυχιακών δομών. Αντίθετα, πρέπει να αναζητούν τη μέγιστη δυνατή εξωστρέφεια και κινητικότητα, τις συνεργασίες με ιδρύματα και φορείς, το «άνοιγμα» σε διδάσκοντες –πανεπιστημιακούς και διακεκριμένους εμπειρογνώμονες– εκτός του τμήματος που τα διοργανώνει και, ακόμα πιο πέρα, εκτός της ίδιας της χώρας. Μόνον έτσι μπορεί ένα μεταπτυχιακό να ξεφύγει από τους «περιορισμούς του τόπου» και να αποτελέσει πυρήνα κριτικού λόγου ευρύτερης σημασίας.

Αναζητώντας αλληλεπιδράσεις, διευρύνσεις και συνέργειες «πέρα από το τοπικό», προσδιορίσαμε ως ερευνητικό πλαίσιο του προγράμματος τα «Μεσογειακά Μέλλοντα»/«Mediterranean Futures» εστιάζοντας στη διερεύνηση του γεωγραφικού και πολιτισμικού χώρου της Μεσογείου. Τα «Μεσογειακά Μέλλοντα» διερευνούν τις ταυτότητες, τις συνέχειες και τις διαφορές των πολύμορφων αστικών κέντρων της Μεσογείου, τις ιδιαίτερες φυσιογνωμίες των παραθαλάσσιων τοπίων, την καθοριστική σημασία της Ιστορίας και των ατέρμονων πολιτισμικών αλληλεπιδράσεων και δημογραφικών ροών, αλλά και τις πολυδιάστατες επιπτώσεις του τουριστικού φαινομένου με στόχο να σχεδιάσουν τα «μέλλοντα» των φυσικών και κατασκευασμένων τοπίων της Μεσογείου.

Ενεργοποιήσαμε τους διδάσκοντες του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Πατρών και προσκαλέσαμε διακεκριμένους καθηγητές αρχιτεκτονικής από άλλα τμήματα της χώρας να διδάξουν εργαστήρια σχεδιασμού ή να συνεισφέρουν ως κριτές αξιολόγησης του παραγόμενου έργου. Ο καθηγητής Ηλίας Ζέγγελης, βραβευμένος με το Award for Excellence in Architectural Education του Royal Institute of British Architects, συνιδρυτής με τον Rem Koolhaas του γραφείου ΟΜΑ, του πιο επιδραστικού αρχιτεκτονικού γραφείου των τελευταίων δεκαετιών παγκοσμίως, ανέλαβε να διδάξει, συνεργαζόμενος με καθηγητές από τις τοπικές αρχιτεκτονικές σχολές, τα εργαστήρια σχεδιασμού που ταξίδεψαν στη Μεσόγειο για να επεξεργαστούν προτάσεις για άλλους τόπους: τον επανασχεδιασμό τού υπό μεταφορά εμπορικού λιμένα της Μασσαλίας και την αναδιαμόρφωση της περιοχής Καραντίνα στην εκβολή στη Μεσόγειο του ποταμού της Βηρυτού. Οι καθηγητές Tom Emerson (ETH Ζυρίχης) και Adrian Lahoud (Royal College of Art) διηύθυναν εργαστήρια σχεδιασμού με θέμα τα παραθαλάσσια (τουριστικά) τοπία της Αττικής ενώ οι καθηγητές Phu Hoang (Columbia), Αλέξανδρος Παπαγεωργίου-Βενετάς (Λουβέν), Γιάννης Πεπονής (Georgia Tech) και Enrique Walker (Columbia) δίδαξαν σεμινάρια πάνω στις δικές τους εστιάσεις στην αρχιτεκτονική.

Οι καθηγητές Maroun Daccache (LAU, Βηρυτός), Αντώνης Μόλχο (Brown), Mosè Ricci (Γένοβα και Trento), Rudy Ricciotti  (Μασσαλία), Els Verbakel (Bezalel Academy, Ιερουσαλήμ) και Hala Younes (LAU, Βηρυτός) συνέβαλαν με τα μαθήματά τους στην κατανόηση της ιστορίας της Μεσογείου και της σύστασης των παραθαλάσσιων πόλεών της.

Καθώς όμως η φύση της αρχιτεκτονικής είναι αναμφίβολα πολυδιάστατη, ένα μεταπτυχιακό αρχιτεκτονικής και αστικού σχεδιασμού καλείται να ανοιχθεί και σε άλλους τομείς γνώσης και να εκτεθεί σε αλληλοεπηρεασμούς επιβεβαιώνοντας πως η σπουδή της αρχιτεκτονικής είναι εν τέλει πολιτισμική: ένας τρόπος για να κατανοεί κανείς τον κόσμο. Ζητήσαμε, λοιπόν, να συνεισφέρουν δημιουργικά μέσω σεμιναρίων οι καθηγητές Ελεάνα Γιαλούρη (Κοινωνική Ανθρωπολογία, Πάντειο), Θωμάς Μαλούτας (Κοινωνική Γεωγραφία, Χαροκόπειο), Δημήτρης Πλάντζος (Αρχαιολογία, ΕΚΠΑ), Γεώργιος-Στυλιανός Πρεβελάκης (Γεωπολιτική, Σορβόννη), Θεανώ Τερκενλή (Τοπίο, Αιγαίου), Πάρις Τσάρτας (Τουριστική Ανάπτυξη, Αιγαίου) ενώ οι φοιτητές του ΠΜΣ συμμετέχουν στη σειρά σεμιναρίων του Global Seminar του Πανεπιστημίου Princeton που γίνεται στην Αθήνα και διερευνά τους διαφορετικούς χώρους δημιουργίας στην πόλη: θέατρο, λογοτεχνία, κινηματογράφο, αρχιτεκτονική, εικαστικά. Δεδομένης της ανάγκης ανάπλασης και επανασχεδιασμού των αστικών και περιαστικών χώρων των πόλεών μας που η πολύχρονη οικονομική κρίση οδήγησε στην εγκατάλειψη και την απαξίωση, αλλά και της συνεχιζόμενης ανάπτυξης της πολιτισμικής και τουριστικής αγοράς, το ενδιαφέρον για τα ζητήματα που το πρόγραμμα θεραπεύει αναμφίβολα θα αυξηθεί στα χρόνια που έρχονται.

Φτάνοντας στο τέλος της δεύτερης χρονιάς, τα αποτελέσματα του προγράμματος είναι ιδιαιτέρως θετικά, δεν μπορούμε λοιπόν παρά να συνεχίσουμε με τον ίδιο ενθουσιασμό.

* Καθηγητής Αρχιτεκτονικού και Αστικού Σχεδιασμού, διευθυντής ΠΜΣ, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή