Η εκλογική νίκη του Ταγίπ Ερντογάν την Κυριακή προκάλεσε χθες την ενίσχυση της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου περισσότερο από 3%. Ωστόσο, πολύ γρήγορα η αισιοδοξία αντικαταστάθηκε από την ανησυχία για τη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική που θα ακολουθήσει ο ακόμα πιο ισχυρός πλέον κ. Ερντογάν, τη στιγμή που η τουρκική οικονομία έχει ανοικτά πολλά μέτωπα.
Η χθεσινή μέρα είχε ξεκινήσει ευνοϊκά για την τουρκική λίρα, που έφτασε να ενισχύεται μέχρι και 3,1%, αλλά και για τον γενικό δείκτη του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης, που είχε ανοίξει με άνοδο 3,5%. Νωρίς το βράδυ, η τουρκική λίρα υποχωρούσε κατά 0,89% έναντι του δολαρίου, με την ισοτιμία να κυμαίνεται γύρω από τις 4,6983 λίρες ανά δολάριο. Το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έκλεισε με πτώση 1,92%. Εξίσου απογοητευτική, ή μάλλον ανησυχητική, είναι η μεγάλη άνοδος χθες της απόδοσης των δεκαετών τουρκικών ομολόγων.
Ενισχύθηκε κατά 47 μονάδες βάσης και έφτασε το 16,76%. «Βραχυπρόθεσμα, ενδέχεται να ανακουφιστούν οι αγορές από το γεγονός ότι αποφεύχθηκε μια περίοδος πολιτικής αβεβαιότητας», δήλωσε στο Reuters ο Τζέισον Τούβι, οικονομολόγος της Capital Economics για τις αναδυόμενες αγορές. «Ωστόσο, η οποιαδήποτε άνοδος θα μπορούσε να αντιστραφεί γρήγορα αν εκμεταλλευθεί ο Ταγίπ Ερντογάν την ενισχυμένη θέση του, ώστε να ακολουθήσει πιο χαλαρή δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, όπως φοβόμαστε πως είναι πιθανόν», εξηγεί.
Αναλυτές της Morgan Stanley προέβλεψαν χθες πως η λίρα θα δεχθεί ισχυρές πιέσεις το προσεχές χρονικό διάστημα και ότι θα υποχωρήσει σε νέο επίπεδο ρεκόρ. Από την αρχή του έτους, η λίρα έχει υποχωρήσει κατά σχεδόν 19% έναντι του δολαρίου, εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού που έφτασε το 12% τον Μάιο και πλέον ενδέχεται να πλησιάζει το 13%. Παράλληλα, η Τουρκία εμφανίζει υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, γεγονός που σημαίνει ότι εξαρτάται για τη χρηματοδότησή της από την προθυμία των επενδυτών να αγοράζουν τουρκικά περιουσιακά στοιχεία. «Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να δείχνουν ότι η εκλογική αναμέτρηση θα έχει ως αποτέλεσμα ένα νέο πλαίσιο μακροοικονομικής πολιτικής, το οποίο είναι απαραίτητο κατά τη γνώμη μας», αναφέρουν σε ενημερωτικό σημείωμα αναλυτές της Morgan Stanley.
Ο Τζεμίλ Ερντέμ, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Ταγίπ Ερντογάν, προσπάθησε χθες, ανεπιτυχώς, να καθησυχάσει τους επενδυτές, που φοβούνται ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα απαιτήσει μείωση των επιτοκίων δανεισμού, τα οποία είχε χαρακτηρίσει προεκλογικά ότι «ευθύνονται για όλα τα δεινά της χώρας». Η ανεξαρτησία της τουρκικής κεντρικής τράπεζας είναι «θεμελιώδης», και η τράπεζα θα ενεργήσει ανάλογα με τις ανάγκες των αγορών, δήλωσε χθες ο κ. Ερντέμ. «Θα κάνουμε αποφασιστικά βήματα προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, τόσο από την πλευρά των φορολογικών εσόδων όσο και από την πλευρά των δαπανών», είπε ο οικονομικός σύμβουλος του Ερντογάν, προσθέτοντας ότι τώρα που αποτελούν παρελθόν οι εκλογές, η κυβέρνηση θα επικεντρωθεί στην επίτευξη των οικονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων». Η τουρκική κεντρική τράπεζα έχει αυξήσει το επιτόκιο δανεισμού κατά 500 μονάδες βάσης από την αρχή του έτους, ωστόσο είχε μείνει αδρανής επί μήνες, ενώ υποχωρούσε ραγδαία η ισοτιμία της λίρας, προτού αναλάβει δράση στα τέλη Μαΐου. Ο κ. Ερντογάν θα νιώσει ισχυρότερος μετά την ανανέωση της θητείας του, και είναι πιθανόν να ελέγξει ακόμα πιο στενά την οικονομική πολιτική, αναφέρουν αναλυτές της Commerzbank σε ενημερωτικό τους σημείωμα. Προσβλέπουν, δε, στον συνδυασμό πιο επεκτατικής δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, με στόχο την ενίσχυση της ανάπτυξης.