Αυστηρή προειδοποίηση ότι η επαναχάραξη των συνόρων της Σερβίας με το Κόσοβο θα αναζωπυρώσει τις εθνικές εντάσεις στην περιοχή απηύθυνε χθες η Γερμανία, αν και η επικεφαλής της κοινής εξωτερικής πολιτικής της Ευρώπης Φεντερίκα Μογκερίνι είπε ότι η Ενωση θα συμμορφωθεί με μια συμφωνία υπό τον όρο ότι αυτή συνάδει με το διεθνές δίκαιο.
Βελιγράδι και Πρίστινα έχουν διατυπώσει την ιδέα της ανταλλαγής εδαφών, τη στιγμή που πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πιθανή τη συναίνεση σε ένα σχέδιο που θα επιτρέπει στη Σερβία να διατηρήσει τον έλεγχο του βορείου Κοσόβου, με αντάλλαγμα την κοιλάδα του Πρέσεβο στον σερβικό Νότο, όπου κυριαρχούν οι Αλβανοί. Μια συμφωνία θα γεφύρωνε μια χρόνια πηγή αντιπαράθεσης και θα επέτρεπε σε αμφότερες τις χώρες να κινηθούν προς την ένταξη στην Ε.Ε.
Κατά την άφιξή του στη Βιέννη για τη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών με τους ομολόγους τους των Βαλκανίων, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μαάς είπε, ωστόσο, ότι οι συζητήσεις είναι εσφαλμένες. «Πιστεύουμε ότι αυτό θα μπορούσε να ανοίξει κάποιες παλιές πληγές στον πληθυσμό και γι’ αυτό είμαστε πολύ επιφυλακτικοί», δήλωσε ο Μαάς στους δημοσιογράφους.
Παρόμοιες ανησυχίες διατύπωσαν ο Λουξεμβούργιος ομόλογός του Γιαν Ασελμπορν και ο Φινλανδός ΥΠΕΞ Τίμο Σόινι. Η Βρετανία έχει επίσης αναφερθεί στον κίνδυνο αποσταθεροποίησης, αλλά ο αντιπρόεδρος της σερβικής κυβέρνησης Ιβιτσα Ντάσιτς διαβεβαίωσε τους παρισταμένους στη Βιέννη ότι στόχος είναι μια ειρηνική λύση με την Πρίστινα, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Η Μογκερίνι, η οποία προΐσταται του διαλόγου Βελιγραδίου – Πρίστινας, είπε σε συνέντευξη Τύπου ότι θα υποστηρίξει τις ανταλλαγές εδαφών, αρκεί να αποφεύγεται οιαδήποτε προσπάθεια για τη δημιουργία ομογενών κρατών. «Οποιο αποτέλεσμα αποφασιστεί με αμοιβαιότητα θα έχει την υποστήριξή μας, αρκεί να εναρμονίζεται με το διεθνές δίκαιο», είπε χαρακτηριστικά.
Περιορισμένη πρόοδος
Ο πρόεδρος του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι είχε πει στο Reuters στα μέσα Αυγούστου πως θα παρουσιάσει τις προτάσεις του στον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς όταν συναντηθούν τον Σεπτέμβριο στις Βρυξέλλες. Η ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων Σερβίας – Κοσόβου είναι βασική προτεραιότητα για τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες τους. Οι Βαλκάνιοι ηγέτες συμφώνησαν το 2013 να επιλύσουν τις εκκρεμείς διαφορές τους, αλλά μέχρι στιγμής έχουν σημειώσει περιορισμένη πρόοδο. Η Αλβανία, η Βοσνία, το Κόσοβο, η ΠΓΔΜ, το Μαυροβούνιο και η Σερβία ελπίζουν να ενταχθούν στην Ε.Ε. Διαπραγματεύσεις έχουν ήδη ξεκινήσει η Σερβία και το Μαυροβούνιο. Ωστόσο, η Γαλλία και η Ολλανδία καθυστέρησαν αιφνιδιαστικά τον Ιούνιο την απόφαση για έναρξη διαπραγματεύσεων με ΠΓΔΜ και Αλβανία, φοβούμενες την έξαρση αντιμεταναστευτικών αισθημάτων στο εσωτερικό τους.