ΙΝΤΣΕΟΝ. «Τα επόμενα χρόνια ίσως είναι τα σημαντικότερα στην ιστορία μας». Η δήλωση της συμπροέδρου της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, Ντέμπρα Ρόμπερτς, δίνει το μέτρο της πρόκλησης μπροστά στην οποία βρίσκεται η ανθρωπότητα. Στην πιο ξεκάθαρη προειδοποίηση που έχει εκδώσει στις τρεις δεκαετίες λειτουργίας της, η επιτροπή IPCC σημειώνει στην έκθεση που παρουσίασε χθες ότι απαιτείται αναπροσανατολισμός της παγκόσμιας οικονομίας «με ρυθμούς που δεν έχουν κανένα γνωστό ιστορικό προηγούμενο».
Η επισκόπηση 6.000 επιστημονικών μελετών από το IPCC σημειώνει ότι τα προβλήματα που προξενεί η κλιματική αλλαγή έχουν ήδη γίνει αισθητά και σε κάθε περίπτωση θα επιδεινωθούν. Είναι όμως εφικτό να συγκρατηθεί ο οδοστρωτήρας της κλιματικής αλλαγής ώστε να μην αποβεί επικίνδυνος για τα θεμέλια της ανθρώπινης επιβίωσης. «Το να περιορίσουμε την υπερθέρμανση στον 1,5 βαθμό Κελσίου είναι εφικτό με βάση τους νόμους της χημείας και της φυσικής, αλλά θα απαιτήσει αλλαγές άνευ προηγουμένου στην ενέργεια, στις χρήσεις γης, στη βιομηχανία, στις μεταφορές», δήλωσε ο συμπρόεδρος της 3ης ομάδας εργασίας του IPCC, Τζιμ Σκι.
140 κυβερνήσεις
Η 33σέλιδη σύνοψη της έκθεσης του IPCC φέρει τις υπογραφές 140 κυβερνήσεων, περιλαμβανομένων και εκείνων που υποβαθμίζουν το πρόβλημα, όπως η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» σημειώνουν ότι η υπογραφή της έκθεσης από την αμερικανική κυβέρνηση ήταν «μια λεπτή άσκηση ισορροπίας», καθώς η Ουάσιγκτον δεν επιθυμούσε «να αμφισβητήσει ευθέως τη διεθνή επιστημονική γνώση».
Τα συμπεράσματα της έκθεσης αναφέρουν ότι η ανθρωπότητα έχει στη διάθεσή της 12 χρόνια για να μειώσει τις εκπομπές ρύπων κατά 45% σε σχέση με τα επίπεδα του 2005, ενώ έως το 2050 οι ρύποι θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 100% – δηλαδή είτε να μην εκπέμπεται καθόλου διοξείδιο του άνθρακα από ανθρωπογενείς δραστηριότητες είτε να έχουν μειωθεί δραστικά οι εκπομπές και παράλληλα να έχει βρεθεί τρόπος αφαίρεσης γιγάντιων ποσών διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται συστηματική προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ταχύτατη εγκατάλειψη του άνθρακα ως ενεργειακής πηγής και φύτευση νέων δασών σε τεράστιες εκτάσεις.
Αυτό που καθίσταται σαφές από την έκθεση είναι ότι κάθε δέκατο του βαθμού Κελσίου –προς τα πάνω ή προς τα κάτω– μετράει. Το σενάριο του πλανήτη με άνοδο 1,5 βαθμού (σοβαρά προβλήματα, αλλά διαχειρίσιμα για τα περισσότερα οικοσυστήματα) είναι τελείως διαφορετικό από το σενάριο με άνοδο 2,6 βαθμών, την οποία προβλέπει το IPCC για το 2040, εάν συνεχιστούν οι παρούσες τάσεις.
Με υπερθέρμανση 2,6 βαθμών, 50 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αίγυπτο, την Ινδία, την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, την Κίνα, το Βιετνάμ, το Μπανγκλαντές και τις ΗΠΑ θα ζουν σε περιοχές που μπορεί να καταστούν ακατοίκητες λόγω συνεχών πλημμυρικών φαινομένων. Με υπερθέρμανση 2 βαθμών, ο αριθμός των ανθρώπων που κινδυνεύουν μειώνεται κατά 10 εκατομμύρια.
Υπερθέρμανση
«Ενα από τα βασικά συμπεράσματα που ανεπιφύλακτα προκύπτουν από αυτή την έκθεση είναι ότι ήδη βλέπουμε ποιες συνέπειες έχει επιφέρει η τωρινή υπερθέρμανση κατά 1 βαθμό, με πιο ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδο της στάθμης των θαλασσών και συρρίκνωση των πάγων στην Αρκτική», σημείωσε ο συμπρόεδρος της Α ομάδας εργασίας του IPCC, Πανμάο Τσάι.
Σε υπερθέρμανση 3,6 βαθμών θα υπάρξει «δυσανάλογα μεγάλο κύμα φυγής ανθρώπων από τις τροπικές ζώνες», είπε ο Αρομάρ Ρεβί, διευθυντής του Ινδικού Ινστιτούτου Ανθρώπινης Κατοίκησης, που περιλαμβάνεται στους συντάκτες της έκθεσης. «Τα εθνικά σύνορα θα χάσουν το νόημά τους. Μπορείς να υψώσεις τείχος για να σταματήσεις 10.000 και 20.000 και ένα εκατομμύριο ανθρώπους, αλλά δεν μπορείς να σταματήσεις 10 εκατ.».