• Υποχρεωτικά ως μισθωτοί φορολογούνται όσοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους δυνάμει εγγράφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών σε μέχρι τρία πρόσωπα ή όταν το 75% των εισοδημάτων τους προέρχεται από ένα πρόσωπο. Το παραπάνω ισχύει ανεξαρτήτως εάν από την εκκαθάριση φόρου μισθωτού προκύπτει τελικά μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση από αυτήν που θα προέκυπτε εάν παρέμεναν φορολογικά ελεύθεροι επαγγελματίες. Συνεπώς, οι φορολογούμενοι δεν έχουν δικαίωμα επιλογής φορολόγησης ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή μισθωτοί, ώστε να οδηγηθούν σε ευμενέστερο φορολογικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ 4237/2018).
• Ελεύθεροι επαγγελματίες που παρέχουν τις υπηρεσίες τους και τιμολογούν αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο αλλοδαπή επιχείρηση φορολογούνται όπως οι μισθωτοί. Ως μισθωτοί φορολογούνται και όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες τιμολογούν αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο ιδιώτη που δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα (ΠΟΛ 1029/2018).
• Είναι δυνατή η μεταφορά φορολογικής κατοικίας φυσικού προσώπου από την Ελλάδα, εφόσον αποδεικνύει ότι το κέντρο των ζωτικών του συμφερόντων είναι στη χώρα της αλλοδαπής, ακόμη και όταν διατηρεί βιβλία και στοιχεία στην Ελλάδα για την εκτέλεση έργου που του έχει ανατεθεί με συγκεκριμένο και περιορισμένο αριθμό ημερών υποχρεωτικής φυσικής παρουσίας στην Ελλάδα, με ορισμένη διάρκεια σύμβασης και με χαμηλά οικονομικά οφέλη. Αυτό έκρινε η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών σε πρόσφατη απόφασή της (ΔΕΔ 10/19.10.2018).
• Απαλλάσσεται από τον φόρο κληρονομιών η κινητή περιουσία Ελληνα υπηκόου που βρίσκεται στην αλλοδαπή όταν ο κληρονομούμενος είναι εγκατεστημένος σε αυτή για τουλάχιστον δέκα συναπτά έτη. Ο κληρονόμος θα πρέπει να αποδείξει με κάθε πρόσφορο μέσο ότι πληρούται η προϋπόθεση της 10ετούς διαμονής του κληρονομούμενου στο εξωτερικό (π.χ. με έγγραφα από το αλλοδαπό προξενείο ή συμβόλαια στα οποία αναφέρεται η κατοικία στην αλλοδαπή). Στην απαλλαγή δεν περιλαμβάνονται περιουσίες δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών και υπαλλήλων επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή λόγω της ιδιότητάς τους αυτής.
• Για την απαλλαγή εταιρείας από τον ειδικό φόρο επί των ακινήτων, στην περίπτωση που στην εταιρεία συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα εταιρείες που έχουν την έδρα τους εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, απαιτείται η ύπαρξη σύμβασης διοικητικής συνδρομής με τη χώρα της έδρας των εταιρειών αυτών. Η προϋπόθεση ύπαρξης σύμβασης διοικητικής συνδρομής δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας. Επίσης θα απαιτηθεί η δήλωση των φυσικών προσώπων στα οποία ανήκουν οι εν λόγω συμμετέχουσες εταιρείες (ΣτΕ 2866/2017).
• Από την 1.1.2019 θα είναι δυνατός ο μετασχηματισμός μεταξύ εταιρειών διαφορετικού νομικού τύπου, σύμφωνα με το πρόσφατο νομοσχέδιο για τους εταιρικούς μετασχηματισμούς. Το σχέδιο νόμου ρυθμίζει και τις τρεις βασικές κατηγορίες μετασχηματισμών (συγχώνευση, διάσπαση και μετατροπή), στις οποίες μπορούν να συμμετέχουν με οποιαδήποτε ιδιότητα όλες οι εταιρικές μορφές.
• Καινοτομία του νομοσχεδίου είναι η πρόβλεψη της μερικής διάσπασης αλλά και της απόσχισης κλάδου. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα, η μερική διάσπαση δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί, καθώς κάτι τέτοιο προβλεπόταν μόνο στις φορολογικές διατάξεις για τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων, που έχουν νομοθετηθεί από το 2014 στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, και όχι στο εταιρικό δίκαιο. Από την άλλη πλευρά, η απόσχιση κλάδου δεν αναγνωριζόταν στο εταιρικό δίκαιο, ωστόσο μπορούσε να πραγματοποιηθεί με τους βασικούς αναπτυξιακούς νόμους (ν.δ. 1297/1972 & ν. 2166/1993).
• Στο νομοσχέδιο προβλέπονται μηχανισμοί διάσωσης του κύρους του μετασχηματισμού, χάριν προστασίας της ασφάλειας δικαίου. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι εφόσον το οποιοδήποτε ελάττωμα στο κύρος του μετασχηματισμού (συγχώνευσης, διάσπασης ή μετατροπής) θεραπευθεί με οποιονδήποτε τρόπο μέχρι τη συζήτηση της αίτησης για την κήρυξη της ακυρότητας της συγχώνευσης, η συγχώνευση δεν κηρύσσεται άκυρη. Επιπλέον, το δικαστήριο παρέχει προθεσμία για την άρση των λόγων ακυρότητας της συγχώνευσης, εφόσον η άρση είναι εφικτή. Εφόσον παρασχεθεί η ανωτέρω προθεσμία, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει μέτρα για την προσωρινή ρύθμιση των εταιρικών υποθέσεων.
• Είναι δυνατόν να υπαχθούν στον φόρο χωρητικότητας (tonnage tax), εκτός από τις κύριες δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών, και ορισμένες βοηθητικές δραστηριότητες του πλοιοκτήτη, οι οποίες θεωρούνται επιλέξιμες για τον φόρο χωρητικότητας. Τέτοιες είναι οι παρεχόμενες ξενοδοχειακές υπηρεσίες και δραστηριότητες εστίασης, ψυχαγωγίας, λιανικού εμπορίου, παροχής υπηρεσιών και καλλωπισμού που εκτελούνται στο πλοίο. Επίσης, επιλέξιμη είναι η εκμίσθωση χώρων επί του πλοίου για επιχειρηματικές πράξεις από τρίτους με τη λειτουργία καταστημάτων (ΠΟΛ 1159/2018).
Πηγή: Grant Thornton