Η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τον θεσμικό εκσυγχρονισμό της χώρας και την προετοιμασία της να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις της νέας εποχής. Δεν πρέπει να χαθεί. Η αναθεώρηση δεν πρέπει να εγκλωβιστεί σε ατολμία ή να αναλωθεί σε επιφανειακές αλλαγές στην υπηρεσία μικροκομματικών σκοπιμοτήτων περιορισμένης ευθύνης και μικρών οριζόντων.
Αυτό δεν αφορά μόνο τη λειτουργία της χώρας, τους θεσμούς και την οικονομία της. Αφορά και την εξωτερική της πολιτική και την ασφάλειά της. Το απαιτεί το σημερινό, σύνθετο και απαιτητικό διεθνές και περιφερειακό περιβάλλον. Περιβάλλον αβεβαιότητας, τριβών, έντασης και πολύμορφων προκλήσεων. Στις ημέρες μας, η χάραξη της εθνικής στρατηγικής οφείλει να συνεκτιμά και να καλύπτει όχι μόνον τις πολιτικές ή στρατιωτικές, αλλά και τις οικονομικές, ενεργειακές, τεχνολογικές και περιβαλλοντικές πτυχές της ασφάλειας.
Μια σύγχρονη πολιτική εθνικής ασφάλειας οφείλει να είναι σφαιρική, πολυδιάστατη.
Οφείλει να συνεκτιμά και να μελετά τα παραδοσιακά θέματα ασφάλειας μαζί με εκείνα της μετανάστευσης, της διεθνούς τρομοκρατίας, της παράνομης διακίνησης ανθρώπων, όπλων και ναρκωτικών, της ενέργειας, της κυβερνοασφάλειας. Απαιτείται συνεπώς συνολική θεώρηση και σφαιρικός σχεδιασμός. Δεν αρκούν πια παραδοσιακές θεωρήσεις και παραδοσιακοί μηχανισμοί παραγωγής πολιτικής. Σε αυτήν την ανάγκη ανταποκρίνεται ο θεσμός του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ) που θα πρέπει να είναι απευθείας υπαγόμενο στον πρωθυπουργό. Η γνωμοδοτική του αρμοδιότητα θα είναι εστιασμένη στον στρατηγικό σχεδιασμό και στην εισήγηση προτάσεων πολιτικής. Θα μπορούσε επίσης να υποστηρίζει τον πρωθυπουργό και το ΚΥΣΕΑ στη διαχείριση κρίσεων. Ο θεσμός του ΣΕΑ έχει εδώ και χρόνια υιοθετηθεί διεθνώς από πολλές χώρες, ενώ πλέον και στη χώρα μας το θέμα έχει για τα καλά εισέλθει και εγκατασταθεί στη δημόσια συζήτηση.
Η Νέα Δημοκρατία έχει υποστηρίξει εδώ και χρόνια τη σύσταση του συμβουλίου.
Υπήρξε άλλωστε ξεκάθαρη προγραμματική μας θέση και δέσμευση στο 10ο συνέδριο του κόμματος το 2016. Αργότερα, και άλλα κόμματα στράφηκαν στην ίδια κατεύθυνση. Το Ποτάμι παρουσίασε μια πρόταση νόμου, που όμως βρίσκεται σε αποκλίνουσα κατεύθυνση από το πώς εμείς τουλάχιστον αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο του ΣΕΑ, ενώ και η κυβέρνηση προετοίμαζε έναν αντίστοιχο νόμο. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι στο θέμα της δημιουργίας του ΣΕΑ, υπάρχει ευρύ πεδίο συνεννόησης μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων. Υπάρχει όμως ένα θεσμικό και πολιτικό παράδοξο στην κάλυψη του σημερινού θεσμικού κενού μέσω πρότασης νόμου.
Το Σύνταγμά μας στο άρθρο 82 προβλέπει τη λειτουργία τού –υπαγόμενου στον υπουργό Εξωτερικών– Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής. Συνεπώς, η δημιουργία του σαφώς ανώτερου θεσμικά, και σημαντικότερου πολιτικά, Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, που θα υπάγεται απευθείας στον πρωθυπουργό, δεν θα μπορούσε παρά να προβλέπεται επίσης στο Σύνταγμά μας. Θα διασφαλισθεί έτσι η ισχυρή θεσμική κατοχύρωση και θωράκιση του νέου αυτού σημαντικού οργάνου για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας της χώρας. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα θεσμικού εκσυγχρονισμού που θα συμβάλει ουσιαστικά ώστε η χώρα μας να έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί επαρκέστερα στις σύνθετες προκλήσεις της εποχής. Να υπηρετήσει αποτελεσματικότερα τα εθνικά μας συμφέροντα.
Η συνταγματική αναθεώρηση μας δίνει μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε.
* Βουλευτής Β΄ Αθηνών, τομεάρχης Εξωτερικών Νέας Δημοκρατίας.