Αναρωτιέμαι αν η νέα βιογραφία του Τσάρλι Τσάπλιν απευθύνεται περισσότερο στους θαυμαστές του «πιο διάσημου ανθρώπου του κόσμου» (όπως έλεγαν το 1915) ή στους θαυμαστές του Πίτερ Ακρόιντ, που έγραψε ένα ακόμη αξιομνημόνευτο βιβλίο, με στυλ και βάθος.
Οπως και να ’χει, είναι κατόρθωμα να εκδίδεται ένα ακόμη βιβλίο για τον Τσάπλιν και αυτό να μη μοιάζει με κανένα, καθώς ο Ακρόιντ έχει αποστάξει σε μόλις λίγο πάνω από 200 σελίδες την ουσία και μόνον αυτή. Είναι επίτευγμα καθώς δεν μοιάζει με άλλες κινηματογραφικές βιογραφίες που κουράζουν τον αναγνώστη με πάμπολλες ανιαρές λεπτομέρειες.
Θα χαρείτε το βιβλίο αυτό (που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα αγγλικά αλλά που πιστεύω θα μεταφραστεί και στη γλώσσα μας) αν σας ενδιαφέρει όχι μόνο η κινηματογραφική πορεία του Τσάπλιν αλλά και το Λονδίνο στα τέλη του 19ου αιώνα (εδώ ο Ακρόιντ, «βιογράφος» και της ίδιας της πόλης του Λονδίνου, είναι ασυναγώνιστος), όπως και η γέννηση του κινηματογράφου και το δραματικό, για πολλούς, πέρασμα στις ομιλούσες ταινίες. Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι ένα εκπληκτικό ψυχογράφημα του Τσάρλι Τσάπλιν, που ο Ακρόιντ τον παρουσιάζει αφού πρώτα τον έχει ξαπλώσει σε ανατομικό τραπέζι. Δεν συμπάσχει μαζί του, δεν τον εξωραΐζει, μάλλον κρατάει σοβαρές αποστάσεις, αλλά οδηγεί τον αναγνώστη, χωρίς να κρίνει ο ίδιος, να διαμορφώσει άποψη. Και αυτό συμβαίνει, γιατί στην υποδειγματική αυτή βιογραφία, ο Πίτερ Ακρόιντ λαμβάνει υπόψη χίλιες δυο παραμέτρους καθώς παρουσιάζει και τον σκληρό, δύστροπο χαρακτήρα του ανθρώπου που ξεκίνησε ως «Ολιβερ Τουίστ» για να γίνει πλούσιος και διάσημος, άπατρις και ανικανοποίητος, διαρκώς ανήσυχος μήπως χάσει όσα κατέκτησε. Το ταλέντο του, η σχολαστικότητα και η εργασιομανία του προβάλλονται με κάθε λεπτομέρεια, αλλά αυτό που μένει είναι η αίσθηση ότι αυτός ο άνθρωπος έφυγε απογοητευμένος.
Peter Ackroyd, «Charlie Chaplin», εκδ. Chatto & Windus, σελ. 272