Ζωγράφιζαν παρέα για τρεις μήνες – μαθητές και παιδιά που νοσηλεύονται με νεοπλασματικές παθήσεις. Ενθουσιασμός, ανεμελιά, φιλίες σφράγισαν τη δράση. Παιδιά «από μέσα» και τα άλλα «απέξω» επικοινώνησαν μέσω της τέχνης. Για τα μεν, η αγωνία για το αύριο μπήκε για λίγο στην άκρη, στα δε ρίζωσε ο σπόρος του εθελοντισμού και της κοινωνικής προσφοράς.
Πρόκειται για μια σύμπραξη του Ομίλου Καινοτόμων Δράσεων του Λεοντείου Λυκείου Ν. Σμύρνης, του Συλλόγου Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «Η Πίστη», του Τμήματος Αιματολογίας-Ογκολογίας (ΤΑΟ) και του Κέντρου Ειδικών Θεραπειών (ΚΕΘ) του Νοσοκομείου Παίδων «Αγ. Σοφία», καθώς και του 4ου Δημοτικού Σχολείου Π. Φαλήρου. Το θέμα του πρότζεκτ, «Δίνω Ελπίδα». Η πρωτοβουλία ανήκει στον κ. Παντελή Ζούρα, εκπαιδευτικό του Λεοντείου και συντονιστή του ομίλου, ο οποίος είχε την ιδέα να δημιουργήσει μια ταινία κινουμένων σχεδίων βασισμένη σε πρόσωπα που θα ζωγράφιζαν τα ίδια τα παιδιά. Κάθε πρόσωπο-ήρωας λέει τις σκέψεις του, η φωνή μαγνητοφωνείται και η εικόνα μεταμορφώνεται στον Η/Υ σε κινούμενη. Οι δημιουργίες των παιδιών ενώνονται και η ταινία είναι γεγονός.
Χρώμα, ευρηματικότητα
«Ζωγράφισα τον Σούπερ Τσάρλι. Ο ήρωάς μου έχει μαγικά χέρια. Θα βοηθήσει τους γιατρούς να βρουν λύση να γίνουν γρηγορότερα καλά αυτά τα παιδιά», οι σκέψεις του Βαγγέλη, 12χρονου μαθητή. Ο Ιάσονας, Γ΄ Δημοτικού, ζωγράφισε έναν ποδοσφαιριστή: «Οπως μοιράζεται τις πάσες με τους άλλους παίκτες, έτσι κι εμείς μοιραζόμαστε τις ζωγραφιές με τα παιδιά στο νοσοκομείο». Στους πίνακες, η ευρηματικότητα καθηλωτική. Ενα πρόσωπο μπορεί να έχει πολλά πρόσωπα: να γίνει λουλούδι, φλεγόμενο σπίτι, κλεψύδρα, βόμβα. Μπορεί να γίνει γυναικεία μορφή με μαλλιά-ουράνιο τόξο ή μισή τίγρη – μισή κορίτσι: «Κρύβεις πολλή δύναμη μέσα σου, όπως ο τίγρης», διαβάζω.
Πώς βίωσε την εμπειρία η Σίλια, μαθήτρια Γ΄ Γυμνασίου; «Εμένα με πήγαν σε έναν χώρο ξεχωριστά. Γύρω στα 9 το παιδί, αδύναμο για να πάει με τους άλλους. “Τώρα τι κάνω;” σκέφτηκα. Δεν πολυμιλούσε, έπρεπε να ανοίξω κουβέντα. Τελικά, συνεργαστήκαμε πολύ καλά. Ηρθε ο καθηγητής: “Τελευταία έμεινες, φεύγουμε!”. Δεθήκαμε, ήθελε οπωσδήποτε να ξαναπάω. “Το δωμάτιό μου είναι αυτό. Ελα να κάνουμε παρέα”. Ξαναπήγα».
Η 13χρονη Μαρία νοσηλεύεται στο ΤΑΟ. «Εκεί μέσα δεν είναι εύκολο να συναντιόμαστε με φίλους», θα πει. «Γι’ αυτό, όταν μάθαμε πως θα έρχονταν παιδιά της ηλικίας μας, τα περιμέναμε με ανυπομονησία. Αν και στην αρχή δίσταζα, γιατί δεν τα ήξερα, όταν αρχίσαμε να ζωγραφίζουμε, πιάσαμε κουβέντα. Γελάγαμε, τραγουδάγαμε, λέγαμε αστεία. Τελειώνοντας, παίζαμε ποδοσφαιράκι. Κάναμε φίλους. Ευχαριστήθηκα και θα ήθελα να ξαναγίνει πολύ σύντομα». Ο Θοδωρής, μαθητής Γ΄ Γυμνασίου, πήγε 4 φορές στο νοσοκομείο: «Ημουν λίγο σοκαρισμένος στην αρχή. Γιατί πρέπει κάποιος να το πάθει αυτό; σκεφτόμουν για την αρρώστια. Είναι άδικο. Αυτό όμως δεν με συγκράτησε. Προσπάθησα να βγάλω το 100% του εαυτού μου. Κι ενώ περίμενα μια πιο τραγική, μουντή κατάσταση, βγήκε κάτι πολύ ωραίο, πολύχρωμο. Δεν το περίμενα. Θα ήθελα πολύ να ξαναπάω – άλλωστε, ήδη πολλά παιδιά προσφέρθηκαν να πηγαίνουν μετά τις εξετάσεις».
Ο καθηγητής Π. Ζούρας μιλάει για την εμπειρία: «Μου έκανε εντύπωση το περίσσευμα καρδιάς των παιδιών. Δεν θα ξεχάσω τη συνεργασία μαθήτριας της Α΄ Γυμνασίου με ένα κοριτσάκι, αδύναμο να κουνήσει το χέρι του. Του έπιανε το χεράκι και ζωγράφιζαν μαζί (δακρύζει). Ενα άλλο παιδί, που έφευγε την επομένη για να χειρουργηθεί στην Αμερική, δεν έλεγε να φύγει. Κάνανε και πλάκες. Για παράδειγμα, όταν σταματούσε να λειτουργεί το χίκμαν που πρέπει να έχουν μαζί τους λόγω χημειοθεραπείας, ειδοποιούσε. “Ελα, συναγερμός!”, έλεγαν τα δικά μας. “Ασ’ το να χτυπάει!”, έλεγαν τα άλλα γελώντας».
Τι κέρδισαν όμως τα παιδιά; Σύμφωνα με τη Σίλια, «ακόμη κι αν ήμουν κουρασμένη, μετά το νοσοκομείο, γυρνούσα σπίτι χαρούμενη. Αρχισα να σκέφτομαι διαφορετικά, να εκτιμώ περισσότερα πράγματα στη ζωή. Αισθάνθηκα πως αυτή η διαδικασία δεν άλλαξε μόνο την καθημερινότητα αυτών των παιδιών. Αλλαξε κι εμένα».
Πού εκτίθενται τα έργα τους
Η κ. Ρίτα Οικονόμου είναι παιγνιοθεραπεύτρια στη μονάδα ΤΑΟ (Τμήμα Αιματολογίας – Ογκολογίας) του «Αγ. Σοφία». Με την υποστήριξη της διευθύντριας της κλινικής, κ. Πολυχρονοπούλου, συντόνιζε την κοινή εικαστική δράση των παιδιών -νοσηλευόμενων και μαθητών- μαζί με τη συνάδελφό της, κ. Πέννυ Χρυσανθοπούλου, από τη μονάδα ΚΕΘ (Κέντρο Ειδικών Θεραπειών) και τους εκπαιδευτικούς. Πώς καταγράφει την εμπειρία της; «Πρώτη φορά έτρεξε δομημένο πρόγραμμα με συγκεκριμένο στόχο. Συμμετείχαν 25 παιδιά, όλα πάσχοντα από νεοπλασματικές παθήσεις, ηλικίας 3 έως 17 χρονών. Υποδεχόμενη τους μαθητές στο νοσοκομείο, τους προετοίμασα: «Μπορεί να δείτε παιδιά χωρίς μαλλιά ή με ορούς λόγω χημειοθεραπείας, αλλά μόλις γίνουν καλά, θα επιστρέψουν στο σχολείο. Ως τότε, ζωγραφίζοντας παρέα, θα τους μεταφέρετε εσείς την ατμόσφαιρα του σχολείου». Συναντήθηκαν στον ειδικά διαμορφωμένο παιδότοπο με τα νοσηλευόμενα – ήταν σαν να γνωρίζονταν χρόνια. Ανέπτυξαν φιλίες. Η ατμόσφαιρα, μοναδική. Η εμπειρία, αξέχαστη για όλους – σίγουρα δεν κλείσαμε εδώ. Οταν την τελευταία μέρα τούς ζήτησα να αλληλεπιδράσουν, χάθηκαν μέσα στα κοινά τελάρα, γελούσαν, ήταν σαν να έλεγαν “αντίο”. Συγκλονιστικό: παιδιά που ζωγράφιζαν τη στιγμή της μάχης για τη ζωή συνέπραξαν με παιδιά που έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τα οφέλη της. Ενώ τα δικά μας διακατέχονται από το άγχος και την αγωνία του αύριο, όταν οι μαθητές έφερναν την ξενοιασιά, σκέφτονταν: “Στο δωμάτιο, θα επανέλθω σ’ αυτό που συμβαίνει. Προτεραιότητα έχει αυτό που θα ζήσω τώρα”. Ηταν μια θεραπεία ψυχής μέσα στη χημειοθεραπεία τους».
Απόψε (3/5) οι πίνακες των παιδιών εκτίθενται στο Λεόντειο Ν. Σμύρνης προς πώληση έναντι 5 ευρώ έκαστος. Τα έσοδα θα διατεθούν για την ενίσχυση του συλλόγου «Η Πίστη». Τον Ιούνιο, προγραμματίζεται συναυλία στο αμφιθέατρο της ογκολογικής, ως συνέχεια της παρούσας προσπάθειας.