Σε γερή παρτίδα σκάκι ανάμεσα σε έμπειρους αντιπάλους εξελίσσεται η επιλογή πρυτάνεων στα ελληνικά πανεπιστήμια. Κινήσεις τακτικής, παρασκηνίου και «κατασκοπεία» των αντιπάλων συνθέτουν ένα παζλ περίπλοκο, οι ψηφίδες του οποίου βρίσκονται σε γραφεία πανεπιστημιακών, πρυτάνεων, κομμάτων και υπουργών. Μάλιστα, οι πρυτανικές εκλογές έχουν και πολιτική χροιά, καθώς είναι οι πρώτες που οργανώνονται με βάση τον νόμο-πλαίσιο 4009/11 και σε αυτές –σε αντίθεση με τις εκλογές για τα Συμβούλια στα τέλη του 2012– υπάρχουν υποψήφιοι που παρουσιάζονται να στηρίζονται από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ειδικότερα, πρυτανικές εκλογές θα διεξαχθούν σε δέκα ΑΕΙ: Αθηνών, ΑΠΘ, ΕΜΠ, Πατρών, Γεωπονικό, Ιωαννίνων, Δημοκρίτειο, Αιγαίου, Μακεδονίας και ΑΣΚΤ. Ηδη, στα δέκα ιδρύματα έχει γίνει δημόσια διεθνής προκήρυξη για την επιλογή πρύτανη, με τις εκλογές να προσδιορίζονται στα τέλη Ιουνίου – αρχές Ιουλίου ανά ίδρυμα. Υποψηφιότητα μπορούν να θέσουν όχι μόνο καθηγητές του ίδιου ΑΕΙ αλλά και Ελληνες καθηγητές πλήρους απασχόλησης σε άλλο ελληνικό ή ξένο ΑΕΙ. Κομβικό σημείο είναι ότι το Συμβούλιο Ιδρύματος (Σ.Ι.) είναι αρμόδιο να προεπιλέξει –μεταξύ των πολλών υποψηφίων– μόνο τρεις, οι οποίοι θα τεθούν στη συνέχεια στην εκλογική κρίση των συναδέλφων τους πανεπιστημιακών. Με τον προηγούμενο νόμο η εκλογή γινόταν μεταξύ όλων των υποψηφίων από την ακαδημαϊκή κοινότητα σε δύο γύρους κατά τα πρότυπα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ο όρος της προεπιλογής από το Σ.Ι. πυροδοτεί κινήσεις τακτικής, αφού οι σχέσεις Σ.Ι. – υποψηφίων είναι καθοριστικές. Ετσι:
• Υπάρχουν πανεπιστημιακοί που επιθυμούν μεν να είναι υποψήφιοι αλλά όχι και να τρωθεί το κύρος τους από μία τυχόν απόρριψη από το Σ.Ι. Αρα πριν ανακοινώσουν την υποψηφιότητα έχουν αναζητήσει συμμαχίες με μέλη του Σ.Ι.
• Αντίστροφα, υπάρχουν Σ.Ι. που προκρίνουν συγκεκριμένο υποψήφιο, με αποτέλεσμα να θεωρείται πιθανό στο τελικό ξεκαθάρισμα για τους τρεις να απορρίψουν τους πιο… επικίνδυνους αντιπάλους του.
• Σε ΑΕΙ της Αττικής υπάρχει υποψήφιος που θεωρείται «φαβορί», καθώς διδάσκει σε ιδιαίτερα πολυπληθή σε καθηγητές σχολή. Ομως, δεν είναι αρεστός στο Σ.Ι., το οποίο βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με άλλον καθηγητή από την ίδια σχολή προκειμένου αυτός να θέσει υποψηφιότητα. Σκοπός του Σ.Ι. είναι μεταξύ των τριών υποψηφίων να υπάρχει ένας καθηγητής από την ίδια σχολή, αλλά όχι το πρώτο «φαβορί».
• Ευρύτερα, κάθε Σ.Ι. μπορεί να… σφάξει με το βαμβάκι τους υποψηφίους, καθώς σύμφωνα με τον νόμο για να προκριθεί κάποιος πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον τα 2/3 των ψήφων των 14 μελών του Σ.Ι. Ετσι, εάν ένας υποψήφιος συγκεντρώσει δέκα ψήφους προκρίνεται, ενώ με εννιά ψήφους αποκλείεται… μετ’ επαίνων.
• Γνωρίζοντας αυτή την παράμετρο, υποψήφιοι που θεωρούν ότι δεν θα λάβουν τα 2/3 των ψήφων του Σ.Ι., θα προχωρήσουν σε κινήσεις τακτικής. Δηλαδή, θα αναζητήσουν τη συμμαχία τουλάχιστον πέντε μελών του Σ.Ι., τα οποία θα απορρίψουν κάθε άλλον υποψήφιο. Σκοπός τους; Να οδηγήσουν τη διαδικασία αρχικά σε αδιέξοδο (αφού κανείς δεν θα πάρει τα 2/3 των ψήφων) και κατόπιν σε συμβιβασμό με την πλειοψηφία του Σ.Ι., με το επιχείρημα «δεχόμαστε να επιλέξετε εσείς τους δύο υποψηφίους και δεχθείτε ο δικός μας να συμπληρώσει την τριάδα».
• Σε κομματικό επίπεδο, ο νέος δικομματισμός εμφανίζεται και στα ΑΕΙ. Ηδη κάποιοι παρουσιάζονται ως ευνοούμενοι της Ν.Δ., ενώ στο ΕΜΠ δύο υποψήφιοι φέρεται να ανταγωνίζονται στα… λεπτά της ημερήσιας τηλεφωνικής συνομιλίας, που έχει ο καθένας με τα στελέχη αλλά και τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος έχει αποφοιτήσει από το ίδρυμα.
Τα πρώτα ονόματα
Τα φώτα του ενδιαφέροντος επικεντρώνονται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΜΠ και το ΑΠΘ καθώς είναι τα τρία μεγαλύτερα και ιστορικότερα ιδρύματα της χώρας, και οι κρίσιμες αποφάσεις των πρυτάνεών τους έχουν πολιτικό στίγμα. Ως προς τις υποψηφιότητες, ολοκληρώθηκαν στο ΑΠΘ, όπου έως την προσεχή Τρίτη το Σ.Ι. θα έχει επιλέξει τους τρεις για τις εκλογές που ορίστηκαν, με ηλεκτρονική ψηφοφορία, στις 12 Ιουνίου. Αντίθετα, δεν έχει κλείσει το προεκλογικό κάδρο στα άλλα δύο ιδρύματα:
• Στο ΕΚΠΑ έχουν μιλήσει ανοιχτά για την πρόθεσή τους να θέσουν υποψηφιότητα οι κ. Ναπολέων Μαραβέγιας (Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών) και ο κ. Θεόδωρος Φορτσάκης (Νομική Σχολή). Υποψηφιότητα θα θέσει και ο κ. Χριστόδουλος Στεφανάδης (Ιατρική Σχολή) αν και προέχει η υποψηφιότητά του στις ευρωεκλογές με τη Ν.Δ. Δεν αποκλείεται να υπάρξει και μία ακόμη υποψηφιότητα από την Ιατρική και ίσως από τη Φιλοσοφική Σχολή.
• Στο ΕΜΠ υποψηφιότητα αναμένεται να θέσουν οι κ. Ιωάννης Γκόλιας (Πολιτικοί Μηχανικοί), Βασίλης Μάγκλαρης (Μηχανικοί Η/Υ), Τόνια Μοροπούλου (Χημικοί Μηχανικοί), Δημήτρης Τσαμάκης (Μηχανικοί Η/Υ). Επίσης, δεν αποκλείεται να υπάρξει μία υποψηφιότητα από πανεπιστημιακούς της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που αντιτίθενται στον νόμο 4009, ώστε εάν το Συμβούλιο απορρίψει την υποψηφιότητα να διαμαρτυρηθούν για αντιδημοκρατικότητα του νόμου. Τέλος, ομάδα πανεπιστημιακών που ανήκει στον κεντρώο πολιτικό χώρο, ίσως επιλέξει να «κατεβάσει» υποψήφιο.
