Ο Θάνος Παπαδημητρίου διαθέτει μια γενικά ηλιόλουστη φυσιογνωμία – φυσιολογικό για έναν Αθηναίο που έχει περάσει πολύ χρόνο στην Καλιφόρνια. Ωστόσο, το θέμα που έχουμε πιάσει τον κάνει προσωρινά βλοσυρό. «Τα παιδιά στην Ελλάδα είναι συχνά φορείς των φιλοδοξιών των γονιών τους. “Τι είναι αυτά τα start-ups; Εδώ έχεις έτοιμη δουλειά – το μαγαζί, την αντιπροσωπεία. Θες να βρεθείς στον δρόμο;” τους λένε». Το μαγαζί όμως δεν έχει πια πελάτες, η αντιπροσωπεία κοντεύει να χρεοκοπήσει, αντιτείνει η «Κ». «Σωστά, η κουλτούρα όμως δεν αλλάζει με το “έτσι θέλω”».
Ο κ. Παπαδημητρίου, ακαδημαϊκός και επιχειρηματίας με διεθνή καριέρα, παρακολουθεί με «πολύ ενδιαφέρον» και υποστηρίζει τις προσπάθειες ανάδειξης της Αθήνας σε κόμβο νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Συχνά, ωστόσο, πηγαίνοντας στις διάφορες εκδηλώσεις που ξεφυτρώνουν με εντυπωσιακή πλέον συχνότητα, «αναρωτιέμαι μήπως κινδυνεύει η επιχειρηματικότητα να γίνει και αυτή ακόμα μία μορφή ελληνικού lifestyle».
Εχουμε συναντηθεί στο γραφείο του κοντά στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών – στην ίδια γειτονιά όπου μεγάλωσε. O κ. Παπαδημητρίου φοίτησε στο Πειραματικό, το πρότυπο δημόσιο σχολείo στο Κολωνάκι. «Ηταν από τα πρώτα σχολεία στην Ελλάδα που είχε υπολογιστές», θυμάται ο 44χρονος επιχειρηματίας. Μαζί με άλλους πρωτοπόρους της πληροφορικής στην Ελλάδα, ανήκει στη γενιά εκείνη που έγραφε άρθρα στα περιοδικά της εποχής («Computer για Ολους», «Pixel»), «για να βγάλουμε το χαρτζιλίκι μας», όπως ανακαλεί. «Υπήρχε μια πολύ ζωντανή κοινότητα ανθρώπων που έγραφαν προγράμματα τότε», θυμάται με νοσταλγία.
Η επιστήμη των ηλεκτρονικών υπολογιστών δεν προσφερόταν ακόμα τότε ως αντικείμενο στα ελληνικά πανεπιστήμια, οπότε ο κ. Παπαδημητρίου έβαλε πλώρη για το εξωτερικό. Εχοντας ήδη στο βιογραφικό του ένα εγχειρίδιο χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, που συνέγραψε στα 17 μαζί με τον καθηγητή του στα Μαθηματικά και διευθυντή του Πειραματικού, Σπύρο Καλομητσίνη, έγινε δεκτός με υποτροφία από το φημισμένο ΜΙΤ. «Το βιβλίο πούλησε καλά και έτσι, εκεί που οι ανάγκες μου ήταν “καλά ορισμένες” όπως κάθε άλλου μαθητή, βρέθηκα ξαφνικά με ένα μικρό διαθέσιμο εισόδημα», αφηγείται γελώντας. «Ετσι μπήκε στο σύστημά μου αυτό το μικρόβιο της οικονομικής ανεξαρτησίας».
Μετά το μεταπτυχιακό στο UCLA (όπου αργότερα θα ολοκλήρωνε και το διδακτορικό του), κατέληξε στην Cambridge Technology Partners, μια εταιρεία συμβουλευτικής σε θέματα πληροφορικής που γεννήθηκε στα ερευνητικά εργαστήρια του MIT. Θυμάται μάλιστα ότι δέχθηκε τη δουλειά στη CTP λίγο πριν φτάσει πρόταση εργασίας από τo ελληνικό τμήμα της Andersen Consulting. Ετσι έμεινε άλλα 12 χρόνια στην Αμερική. «Πάντα αναρωτιόμουν πώς θα είχα εξελιχθεί αν είχε φτάσει πρώτα η απάντηση της Andersen», σχολιάζει.
Σε δέκα κλάδους
Αντί της Αθήνας, ο 24χρονος πληροφορικάριος μετακομίζει στη Σίλικον Βάλεϊ. Την επόμενη τετραετία, εργάζεται σε projects σε 10 διαφορετικούς κλάδους. Ενώ γνωρίζει τους ανθρώπους που σε λίγα χρόνια θα ηγηθούν της δεύτερης φάσης της διαδικτυακής επανάστασης· μεταξύ τους, οι συνομήλικοί του συνιδρυτές της Google και η νυν διευθύνουσα σύμβουλος της YouΤube. Με αφορμή αυτά, η κουβέντα γυρνά στην αδυναμία ανανέωσης της εγχώριας ελίτ, σε αντίθεση με τη «δημιουργική καταστροφή» που επιφέρει κάθε νέα γενιά στις ΗΠΑ. Θεωρεί ότι αρχίζει και αλλάζει αυτό στην Ελλάδα;
«Συμβαίνει, αλλά όχι με την ταχύτητα που θα επιθυμούσα», απαντά. Σχετικά με τους νέους επιχειρηματίες, επανέρχεται στην αρχική του παρατήρηση περί κουλτούρας. «Είναι κάτι που αλλάζει μόνο εν καιρώ, μέσω της έκθεσης και της ώσμωσης. Τα start-ups δεν αποτελούν αυτοσκοπό. Αφορούν την προσπάθεια να φτιάξεις κάτι χρήσιμο, βιώσιμο και κερδοφόρο». Τόσο απλά. Και τόσο σύνθετα.
Καινοτόμες, πετυχημένες δραστηριότητες
O κ. Παπαδημητρίου έκανε ξανά βάση του την Ελλάδα το 2012. Τη χρονιά εκείνη πούλησε την AlphaDetail, την εταιρεία που είχε ιδρύσει στην Καλιφόρνια (μία από τις 50 κορυφαίες εταιρείες έρευνας αγοράς στις ΗΠΑ), και αποφάσισε να παλιννοστήσει. Είχαν προηγηθεί σχεδόν δύο δεκαετίες ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ και, από το 2005 -ύστερα από ένα σύντομο πέρασμα από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών- η ιταλική περίοδος της ζωής του, όταν ξεκίνησε να διδάσκει Μanagement στο Πανεπιστήμιο Bocconi του Μιλάνου (δραστηριότητα που συνεχίζει ώς σήμερα). Το 2013, ως προϊόν των δυσκολιών που αντιμετώπισε στην ανακαίνιση του σπιτιού του, σκέφθηκε την ιδέα που μετεξελίχθηκε στο giaola.gr: μια διαδικτυακή πλατφόρμα εξεύρεσης τεχνιτών για καθημερινές δουλειές. Παράλληλα, ίδρυσε τη θερμοκοιτίδα mbriyo, που έδωσε στο giaola.gr και σε άλλες δύο εταιρείες στέγη και πνευματική τροφή για να αναπτυχθούν. Η mbriyo έχει έξι εταίρους (τέσσερις Ελληνες και δύο Αμερικανούς), όλους σαραντάρηδες, που ο καθένας, όπως εξηγεί ο κ. Παπαδημητρίου, «καλύπτει μία συγκεκριμένη πτυχή της ίδρυσης μιας τεχνολογικής εταιρείας» – από τα νομικά και τον επιχειρηματικό σχεδιασμό ώς την ανάπτυξη λογισμικού.
«Επέλεξα να γυρίσω γιατί, αφενός, με την πώληση της AlphaDetail είχα κάποια χρήματα για να επενδύσω και, αφέτερου, έχω την τάση να θεωρώ ότι οι ευκαιρίες υπάρχουν εκεί που ο κόσμος πιστεύει ότι δεν υπάρχουν», καταλήγει.
