Hδη από τις αρχές του 2013, ο Patrick Cockburn, επί δεκαετίες ανταποκριτής μεγάλων βρετανικών εφημερίδων στη Μέση Ανατολή, αντιλαμβανόταν πως το «Ισλαμικό Κράτος» ήταν κάτι πολύ περισσότερο από μία φονταμενταλιστική οργάνωση. Μέχρι το τέλος του έτους, και αφού είχε προηγηθεί η επιτυχημένη επίθεση στη φυλακή Αμπού Γκραΐμπ, με στόχο την απελευθέρωση ηγετών και μαχητών της ISIS, ο έμπειρος δημοσιογράφος είχε αρχίσει να αναρωτιέται σοβαρά γιατί κανένας -ούτε τα διεθνή ΜΜΕ ούτε οι κυβερνήσεις του δυτικού κόσμου- δεν έδειχνε σημάδια ανησυχίας. Στο βιβλίο του «Η επιστροφή των τζιχαντιστών. Το Ισλαμικό Κράτος και η νέα εξέγερση των Σουνιτών», που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, εξετάζει τις συνθήκες που οδήγησαν στη ραγδαία εξάπλωση της ISIS, μια μοναδική στο είδος της οργάνωση, καθώς συνδυάζει «τον θρησκευτικό φανατισμό με τη στρατιωτική τεχνογνωσία», υποστηρίζει ο ίδιος. Με αφορμή την άφιξή του στην Αθήνα για την παρουσίαση του βιβλίου του, χθες το μεσημέρι ο Patrick Cockburn συναντήθηκε με δημοσιογράφους στο βιβλιοπωλείο Ιανός.
Η κατάληψη της Μοσούλης στο βόρειο Ιράκ και η διακήρυξη του χαλιφάτου, τον περασμένο Ιούνιο, «μεταμόρφωσαν το πολιτικό σκηνικό στη Μέση Ανατολή», πυροδοτώντας «τις σημαντικότερες παγκόσμιες εξελίξεις της εποχής μας», υπογράμμισε ο συγγραφέας. «Κανένας, ούτε καν οι ίδιοι οι μαχητές της οργάνωσης δεν ήταν προετοιμασμένοι για την επιτυχία τους», συνέχισε.
Εξι μήνες αργότερα «το “Ισλαμικό Κράτος” αριθμεί 100 με 200 χιλιάδες μαχητές και εξακολουθεί να ελέγχει τις περιοχές που κατέλαβε», πρόσθεσε ο Ιρλανδός δημοσιογράφος, υπενθυμίζοντας ότι μόνο το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα και τα παρακλάδια του έχουν καταφέρει «να αναχαιτίσουν την προέλαση των τζιχαντιστών». Στο μεταξύ, η φτώχεια, η ανεργία και ο φόβος αναγκάζουν ολοένα και περισσότερους σουνίτες να ταχθούν στο πλευρό της οργάνωσης, καθώς έτσι εξασφαλίζουν ένα σταθερό μισθό, αλλά και προστασία από άλλες απειλές – όπως ο στρατός της συριακής κυβέρνησης.
Γεννημένος στο Μπέλφαστ, ο κ. Cockburn γνωρίζει από πρώτο χέρι τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι συνηθίζουν «να σχετίζονται μεταξύ τους και με τον κόσμο γύρω τους αποκλειστικά μέσω της βίας». Χαρακτηρίζοντας το ISIS «παιδί του πολέμου», εξέφρασε την πεποίθηση ότι μόνο η αποκλιμάκωση του πολέμου στη Συρία και η κατά τόπους κατάπαυση του πυρός θα καταστήσουν δυνατή την αποδυνάμωση του ,«Ισλαμικού Κράτους». Οσο για τους «εισαγόμενους» τζιχαντιστές, που καταφθάνουν στο Ιράκ και τη Συρία από την Ευρώπη, θέση του συγγραφέα είναι πως ο αριθμός τους δεν είναι τόσο μεγάλος όσο παρουσιάζεται από τα ΜΜΕ. Καθώς πολλοί εξ αυτών δεν γνωρίζουν αραβικά, είναι χρήσιμοι στην οργάνωση μόνον εφόσον διαθέτουν «ειδικές» γνώσεις – για παράδειγμα μηχανικοί ή έμπειροι στρατιωτικοί. Διαφορετικά, «αξιοποιούνται κυρίως σε επιθέσεις αυτοκτονίας», διευκρίνισε. Θεωρεί, πάντως, ότι οι προσπάθειες για τον εμποδισμό των Ευρωπαίων νεοσύλλεκτων θα πρέπει «να επικεντρωθούν στα τουρκικά σύνορα».
Ο Patrick Cockburn θα παραστεί στην παρουσίαση του βιβλίου του και θα συνομιλήσει με τον Παύλο Τσίμα απόψε στις 8.30 μ.μ. στον Ιανό.