Ο χρόνος! Η αλλαγή του μας προσφέρει ελπίδα για νέο ξεκίνημα ή, έστω, για μία μικρή μετατόπιση στην περίπτωση που κάποιος έχει βαρεθεί την ετήσια, «καθιερωμένη» προσμονή μεγάλων προσωπικών αλλαγών. Μάλιστα, για τα ζητήματα του δημοσίου βίου οι πολίτες γνωρίζουν καλά πως και μία μικρή βελτίωση δύσκολα θα συμβεί. Οπως ας πούμε το ζήτημα της αξιολόγησης του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Είναι κυνικό να λέγεται ότι μεταξύ των βασικών εκκρεμοτήτων που άφησε ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος λόγω της προκήρυξης εκλογών είναι η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών με βάση το Προεδρικό Διάταγμα 152 του 2013…
Αφού στα πρώτα χρόνια της κυβέρνησής του, το 1982, το ΠΑΣΟΚ αδρανοποίησε τον θεσμό του επιθεωρητή και το 1985 καθιέρωσε τον σχολικό σύμβουλο, ο οποίος επωμίστηκε τη μόνη αρμοδιότητα της συμβουλής (όπως είναι και ο τίτλος του) στο έργο του εκπαιδευτικού, έκτοτε ουδείς πασόκος, νεοδημοκράτης ή αριστερός δεν θέλησε επί της ουσίας να ξεβολευτεί και να αξιολογηθεί – θεσμικά τουλάχιστον.
Παρότι το θέμα της αξιολόγησης ουσιαστικά άνοιξε τριάντα χρόνια μετά το 1982, η εφαρμογή του Προεδρικού Διατάγματος του 2013 σέρνεται εδώ και μία τριετία, με τη μεγάλη μερίδα των εκπαιδευτικών να μην την επιθυμεί, καθώς θεωρεί ότι μπορεί να έχει επίπτωση στη μισθολογική καθήλωση ή και στην απόλυση. Από την άλλη, και οι υπουργοί Παιδείας της τελευταίας τριετίας δεν έδειξαν να θέλουν πολύ να «τρέξουν» την αξιολόγηση και για τον λόγο αυτό ουδέποτε επί της ουσίας την είχαν ως προτεραιότητά τους. Αντιθέτως.
Η αξιολόγηση στην Ελλάδα ευρύτερα όταν γίνεται είναι light και ουσιαστικά αγνοούνται οι αρνητικές της επισημάνσεις. Για παράδειγμα, σήμερα βρισκόμαστε στον δέκατο χρόνο από τότε που η πρώην υπουργός Παιδείας Μαριέττα Γιαννάκου καθιέρωσε την αξιολόγηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και το σύνολο των 400 τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ έχουν ολοκληρώσει την εξωτερική τους αξιολόγηση από Ελληνες και ξένους πανεπιστημιακούς. Από τα αποτελέσματά της, έχει ακουστεί κάτι αρνητικό για τα ΑΕΙ/ΤΕΙ και τους καθηγητές τους; Τίποτε, όλα μοιάζει να λειτουργούν ρολόι, κόντρα στο κοινό αίσθημα για ανάγκη βελτιώσεων σε πολλούς τομείς. Το ξέρουμε όλοι – δεν είναι απαραίτητη η επίκληση εκθέσεων, όπως εκείνη του Economist, που κατατάσσει τελευταία την ελληνική εκπαίδευση στις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Αλλά στην Ελλάδα –και όχι μόνο στον χώρο της εκπαίδευσης– συμβαίνει το παράδοξο. Οι πολίτες, με ενισχυμένο το θυμικό, εξοργίζονται με τα όσα κακά του δημοσίου βίου επηρεάζουν την καθημερινότητά τους, αλλά δεν επιθυμούν να αρχίσει η διόρθωση από τον δικό τους χώρο. Ο θυμός για τα προβλήματα πτυχών του δημοσίου βίου (δομές πολιτεύματος, υγεία, παιδεία κ.λπ.) μεταλλάσσεται σε στρουθοκαμηλισμό όταν διαπιστωθεί ότι οι πολίτες συμβάλλουν στο πρόβλημα. Ετσι, η ελπίδα για αλλαγή καταλήγει σε ευχή λόγω ημερών που ξεχνιέται όταν η εορταστική πατίνα ξεθωριάσει. Ή μήπως όλα θα αλλάξουν το 2015;