Εννέα σημαντικά αιγυπτιακά έργα από την αρχαιολογική συλλογή του Αλέξανδρου Ιόλα ζητούσε να εξαγάγει μόνιμα στο εξωτερικό η ανιψιά του συλλέκτη, Ελένη Κουτσούδη – Ιόλα. Ανάμεσά τους, μία σφίγγα από την Αλεξάνδρεια, ένα εξαιρετικής τέχνης πορτρέτο Φαγιούμ και ένα άγαλμα, που αναπαριστά τον Φαραώ Ραμσή, πιθανώς από ναό των Θηβών. Παράλληλα, η κ. Κουτσούδη είχε εκφράσει την επιθυμία να δωρίσει στο ελληνικό Δημόσιο 41 αρχαία αντικείμενα και δύο εικόνες. Στην πραγματικότητα, όπως προέκυψε στη διάρκεια της συνεδρίασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, η δωρεά ήταν το «τίμημα» που είχε την πρόθεση να πληρώσει η κ. Κουτσούδη προκειμένου να λάβει την άδεια εξαγωγής. Κατόπιν έρευνας στα αρχεία της Εφορείας Αρχαιοπολείων, το ΚΑΣ αποφάσισε να απορρίψει το αίτημα για λόγους προστασίας των αρχαιοτήτων – πέντε εκ των οποίων είχαν εισαχθεί στην Ελλάδα με μία απλή δήλωση στο τελωνείο, ενώ για τα υπόλοιπα δεν υπάρχουν παραστατικά. Στο μεταξύ, προχωρούν οι διαδικασίες για την εξαγορά μιας μοναδικής στο είδος της ρωμαϊκής κεφαλής Ερμή και τριών ακόμα αρχαίων έργων της συλλογής Ιόλα από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, έναντι 6.000 ευρώ, όπως ορίζει η σχετική δικαστική απόφαση του 2011. Μία από τις κληρονόμους του Αλέξανδρου Ιόλα, η κ. Κουτσούδα, έχει άδεια κατοχής για συνολικά 70 αρχαία αντικείμενα, τα οποία παρέλαβε τον περασμένο Μάρτιο, ύστερα από μακροχρόνια δικαστική διαδικασία.
Υποψηφιότητα Φιλίππων
Στην ίδια συνεδρίαση, το ΚΑΣ ενέκρινε το ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του αρχαιολογικού χώρου Φιλίππων, που καταρτίστηκε στο πλαίσιο της υποψηφιότητας για εγγραφή στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco. Είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα καταθέτει αίτημα συμπερίληψης στη λίστα μετά τη θέσπιση των νέων, ιδιαίτερα αυστηρών προϋποθέσεων ένταξης, οι οποίες δεν αφορούν μόνο τη σπουδαιότητα των υποψήφιων μνημείων, αλλά δίνουν έμφαση στις προσπάθειες προστασίας, ανάδειξης και ένταξής τους στην κοινωνία. Ετσι, το σχέδιο διαχείρισης, το οποίο αποτελεί καρπό διετούς συνεργασίας διαφόρων υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ και βασίζεται σε παλαιότερο σχέδιο του Δήμου Καβάλας, περιλαμβάνει αφενός ενδελεχή τεκμηρίωση της οικουμενικής σημασίας των μνημείων και αφετέρου πληροφορίες για το νομοθετικό πλαίσιο προστασίας του, καθώς και μια σειρά δράσεων ανάδειξης. Κύριος στόχος του είναι να καταδείξει την πρόθεση του ελληνικού κράτους να προβεί σε ενέργειες για την προστασία των Φιλίππων, παραμένοντας εντός των ορίων του εφικτού.
«Είμαστε ρεαλιστές», ανέφερε η πρόεδρος του Συμβουλίου, Λίνα Μενδώνη. Προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη μνημειακών συνόλων -όπως το οκτάγωνο, το φόρουμ, η βασιλική Β και η παλαίστρα- σε συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή και το ΑΠΘ, που διενεργούν ανασκαφές στην περιοχή. Ακόμα, θα αποξηλωθεί ο μισός δρόμος που χωρίζει τον αρχαιολογικό χώρο στα δύο και έχει ήδη καταργηθεί, ενώ ο υπόλοιπος θα είναι χωμάτινος και θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τις ανάγκες του αρχαιολογικού χώρου. Τέλος, το σχέδιο περιλαμβάνει ένα συστηματικό αλλά όχι υπερβολικά φιλόδοξο πρόγραμμα αναστηλώσεων. Η τελική ημερομηνία για την κατάθεση του πλήρη φακέλου υποψηφιότητας είναι η 1η Φεβρουαρίου 2015.