Αρνητικοί εμφανίζονται οι Αζέροι στα αιτήματα του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Ενέργειας και Περιβάλλοντος Παναγιώτη Λαφαζάνη για επιβολή τελών διέλευσης στον αγωγό Tap και μείωση των τιμών του αζερικού αερίου, ενώ με ουσιαστική άρνηση ισοδυναμούν και οι προϋποθέσεις που θέτουν για την ικανοποίηση του τρίτου αιτήματος που αφορά τη συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου στην κοινοπραξία του αγωγού. Η άρνηση της αζερικής πλευράς έρχεται μόλις μία εβδομάδα μετά τις συναντήσεις που είχε στο Μπακού ο κ. Λαφαζάνης την περασμένη Πέμπτη, στο περιθώριο του πρώτου Συμβουλευτικού Συμβουλίου για τον Νότιο Διάδρομο και εν μέσω μιας νέου τύπου εμπλοκής από πλευράς της Ε.Ε. στην υπόθεση εξαγοράς του ΔΕΣΦΑ από τη Socar.
«Εάν η Ελλάδα θέλει να αγοράσει κάποιο μερίδιο, είμαστε έτοιμοι να πουλήσουμε. Ωστόσο βασική προϋπόθεση είναι ότι η ελληνική πλευρά θα πρέπει να πληρώσει το τίμημα εγκαίρως. Οι επιθυμίες μας συμπίπτουν. Ενα ακόμη θέμα είναι να βρεθεί μια αξιόχρεη εταιρεία, η οποία δεν θα οδηγήσει σε καθυστέρηση την κατασκευή του αγωγού και την υλοποίηση του project του Νοτίου Διαδρόμου». Με τη δήλωση αυτή στο αζερικό πρακτορείο «azernews», ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Socar Eλχαντ Ναζίροφ έκανε απολύτως σαφές ότι η κοινοπραξία του Tap στην οποία η εταιρεία του συμμετέχει με ποσοστό 20% δεν προτίθεται να παραχωρήσει μερίδιο στην ελληνική πλευρά άνευ οικονομικού ανταλλάγματος. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η συμφωνία με το ελληνικό Δημόσιο προβλέπει συμμετοχή της ΔΕΠΑ στον αγωγό Tap μέσω της εξαγοράς ποσοστού μέχρι 5% μετά τη λειτουργία του αγωγού και χωρίς προκαθορισμένο τίμημα. Ενα από τα βασικά επιχειρήματα του αρμόδιου υπουργού Παναγιώτη Λαφαζάνη στο αίτημα για συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου στην κοινοπραξία άνευ οικονομικού ανταλλάγματος είναι η διασφάλιση αντίστοιχης συμμετοχής στον αγωγό TANAP της τουρκικής εταιρείας Tpao σε ποσοστό 19%. Ηταν ένα από τα ανταλλάγματα που απέσπασε η τουρκική πλευρά, μαζί και με τη διακράτηση ποσοτήτων αερίου που θα διέρχονται μέσω του αγωγού για την κάλυψη των αναγκών της σε προνομιακή τιμή προκειμένου να δώσει το «πράσινο φως» για τη διέλευση του αγωγού από τα εδάφη της.
Κανένα περιθώριο ικανοποίησης δεν άφησε ο κ. Ναζίροφ και στο αίτημα του κ. Λαφαζάνη για μείωση της τιμής του αερίου που εισάγει η ΔΕΠΑ από το Αζερμπαϊτζάν σήμερα μέσω της Τουρκίας αλλά και των συμφωνηθέντων ποσοτήτων του 1 δισ. κ.μ. αερίου που θα φτάνουν στη χώρα με την έναρξη της λειτουργίας του Tap. «Είναι αδύνατο να υπάρξει μείωση των τιμών του φυσικού αέριου, αυτό δεν συνάδει με τη διεθνή πρακτική», είπε ο Ναζίροφ και συμπλήρωσε, «Υπεγράφη σύμβαση για 25 χρόνια. Σύμφωνα με αυτήν υπάρχουν προβλέψεις για πιθανές διαπραγματεύσεις που θα αφορούν σε αλλαγή της τιμής πώλησης, αλλά αυτό μπορεί να γίνει εάν υπάρξουν ραγδαίες αλλαγές στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση αυτό μπορεί να γίνει μετά την έναρξη της προμήθειας αερίου. Καθώς η ελληνική πλευρά ακόμη δεν αγοράζει αέριο, κάθε αλλαγή τιμής είναι εκτός συζήτησης. Και εκτός αυτού μια τέτοια συζήτηση δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και το Αζερμπαϊτζάν, αλλά το κονσόρτσιουμ των 7 εταιρειών που θα προμηθεύουν με αέριο την Ελλάδα».
Ο Αζέρος αξιωματούχος προέβαλε και ένα τρίτο «όχι» στο αίτημα της ελληνικής πλευράς για επιβολή τέλους διέλευσης του αερίου που θα διέρχεται μέσω του Tap κατά μήκος του ελληνικού εδάφους. Το αίτημα – είπε- θα πρέπει να υποβληθεί και να εξεταστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. που είναι και καθ’ ύλην αρμόδια να αποφανθούν, παραπέμποντας με τον τρόπο αυτό στην ευρωπαϊκή νομοθεσία που εξαιρεί από την επιβολή τελών διέλευσης αγωγούς που ανήκουν σε ιδιωτικά σχήματα.
