«Ναι» σε ένα νέο πακέτο χρηματοδότησης της Ελλάδας, με πρόγραμμα αντιυφεσιακό και αντιμνημονιακό και εντός της ευρύτερης διαπραγμάτευσης για το χρέος, λέει ο υπουργός Εργασίας Πάνος Σκουρλέτης μιλώντας στην «Κ». Με νωπό το μελάνι της νέας «συμφωνίας-γέφυρας», ο υπουργός ανοίγει τα χαρτιά του για τα εργασιακά, ξεκαθαρίζει ότι ο νόμος για τις συλλογικές συμβάσεις δεν «παγώνει», παραδέχεται ότι θα ζητηθεί η άποψη των θεσμών και επιμένει ότι η κυβέρνηση δεσμεύεται από τις προγραμματικές της δηλώσεις.
– Διαβάζοντας κανείς το αποτέλεσμα της μέχρι τώρα διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, θα μπορούσε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι «νικήσαμε γιατί δεν χάσαμε»;
– Για να κατανοήσουμε την τακτική μας αλλά και να αξιολογήσουμε το αποτέλεσμα θα πρέπει να το συσχετίσουμε με τον αναγκαίο χρόνο που κερδίσαμε μέσα από αυτή τη συμφωνία. Εμείς είχαμε μια στρατηγική, τα τελευταία χρόνια, ως ΣΥΡΙΖΑ. Αναζητούμε μια λύση εντός Ευρώπης και Ευρωζώνης, δεν επιδιώκουμε ρήξη, άρα διαπραγματευόμαστε για να πετύχουμε έναν προωθητικό συμβιβασμό. Αν λοιπόν κανείς το κρίνει υπό αυτό το πρίσμα, θεωρώ ότι το πρόσημο είναι θετικό.
– Η μερική αναστολή του προγράμματος Θεσσαλονίκης είναι μέρος αυτού του προωθητικού συμβιβασμού;
– Δεν συμφωνώ με τον όρο αναστολή. Είναι διαφορετικό να λες ότι η εφαρμογή του επεκτείνεται σε ένα βάθος χρόνου. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν λέγεται αναστολή. Εδώ έχουμε μια νέα παράμετρο που δεν γνωρίζαμε πριν. Μια τετράμηνη συμφωνία – γέφυρα. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα προετοιμάζουμε ή θα βρισκόμαστε κάτω από ένα καθεστώς διαπραγμάτευσης, για το μεγάλο ζήτημα που είναι το θέμα του χρέους.
– Μια από τις κριτικές που ασκούνται στην κυβέρνηση είναι ότι εντέλει καταλήξαμε σε ένα νέο Μνημόνιο, μια νέα συμφωνία όπως λέτε, χωρίς να εξασφαλίσουμε την απαιτούμενη χρηματοδότηση…
– Δεν καταλήξαμε σε ένα καινούργιο μνημόνιο. Ούτε ονομαστικά αποκαλείται έτσι, ούτε το περιεχόμενό του μπορεί να μας οδηγήσει σε ένα τέτοιο συμπέρασμα. Καμία από τις προηγούμενες δρομολογημένες δεσμεύσεις και μέτρα δεν πρόκειται να υλοποιηθούν. Ισα ίσα, ανοίξαμε δυνατότητες ώστε αρκετά από θεσμικά θέματα που άνοιξαν το προηγούμενο διάστημα, να αλλάξουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Πλέον αποδέχονται τη συζήτηση αυτοί που μέχρι πρότινος πίεζαν για την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας. Αυτό δεν είναι μία νίκη στα σημεία;
– Ας επιστρέψουμε στο χρηματοδοτικό κενό, το οποίο είναι μεγάλο. Εχετε εξασφαλίσει τον τρόπο κάλυψής του;
– Δεν έχει ανοίξει αυτή η συζήτηση με λεπτομέρειες. Νομίζω ότι μέσα στους 4 μήνες θα ανοίξει. Αλλά θα ανοίξει πάντοτε προϊδεάζοντας για τη μεγάλη συζήτηση που πρέπει να κάνεις και λέγεται βιωσιμότητα χρέους.
– Θα χρειαστεί η χώρα ένα 3ο πακέτο βοήθειας;
– Η χώρα και όλες οι χώρες, η Ελλάδα σε μεγαλύτερο βαθμό, έχει ανάγκη από χρηματοδότηση. Τη χρηματοδότηση αυτή τη θέλεις γιατί; Για να χρηματοδοτήσεις την ανάπτυξη, ή απλά και μόνο να εξυπηρετήσεις ένα χρέος το οποίο όπως έδειξε το προηγούμενο πρόγραμμα μεγεθύνεται αντί να μειώνεται. Αυτό είναι το κρίσιμο δίλημμα σήμερα που πρέπει να δούμε. Αρα εμείς λέμε «Ναι» στη χρηματοδότηση, ενταγμένη μέσα σε ένα άλλο πλαίσιο πολιτικής, που θα χαρακτηρίζεται από μία αντιυφεσιακή, αντιμνημονιακή λογική και βέβαια θα διέπεται από τη λογική της κοινωνικής δικαιοσύνης. Και αυτή η κουβέντα, τέμνεται με το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους. Κάποια στιγμή, όσο και αν αποφεύγουν ν’ ανοίξουν αυτή τη συζήτηση οι εταίροι, θα πρέπει να βρεθούν αντιμέτωποι με το ερώτημα: Μπορεί το ελληνικό χρέος στο μέγεθος που είναι, να είναι βιώσιμο;
– Εκτός από τη μάχη που θα δίνετε καθημερινά με τους πιστωτές, φαίνεται πως υπάρχει και μια άλλη, στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και κατ’ επέκταση και της κυβέρνησης. Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτή την πολυφωνία;
– Η πολυφωνία είναι κάτι που χαρακτηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι στοιχείο δημοκρατικής λειτουργίας και ως τέτοιο το αντιμετωπίζουμε και δεν μας τρομάζει. Εκείνο που έχει μεγάλη σημασία, είναι εμείς να εξασφαλίσουμε μέσα από τον έντονο εσωτερικό διάλογο την αναγκαία ενότητα της κυβέρνησης, αλλά και τη διαμόρφωση σχέσεων εμπιστοσύνης με τον ελληνικό λαό.
– Πότε θα φθάσει τα 751 ευρώ ο κατώτατος μισθός;
– Οπως έχουμε πει στις προγραμματικές δηλώσεις, πρόκειται για δέσμευση που θα υλοποιηθεί σε βάθος χρόνου, σταδιακά. Ο χρονικός ορίζοντας είναι για μέσα στο 2016.
– Το νομοσχέδιο για τα εργασιακά θα «παγώσει»;
– Οχι. Ηδη έχουμε προχωρήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Βεβαίως, θα υπάρξει διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους. Εχουν γίνει και άτυπες συζητήσεις με το ILO εδώ στην Αθήνα. Νομίζω πως προχωράμε καλά.
– Θα το συζητήσετε και με τους εκπροσώπους των θεσμών πριν το καταθέσετε στη Βουλή;
– Αν εννοείτε ότι θα πάρουμε τη γνώμη τους, βεβαίως θα πάρουμε τη γνώμη τους.
– Ποιες αλλαγές θα περιλαμβάνει;
– Στόχευση είναι να δώσει περιεχόμενο και υπόσταση στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Να αποκτήσει δύναμη η πλευρά των εργαζομένων. Αρα θα υπάρχει και η μετενέργεια και η επεκτασιμότητα και ο ΟΜΕΔ και η υποχρεωτικότητα των συλλογικών συμβάσεων.
– Ολα αυτά, στη λογική ότι σβήνω τα τελευταία 5 χρόνια και μαγικά μεταφέρομαι στο καθεστώς του 2010;
– Μιλάμε για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο. Δεν θα επανέλθουν οι συμβάσεις και οι αμοιβές στα επίπεδα του 2010.
– Αυτό πρέπει να ξεκαθαριστεί, καθώς είναι πολύ εύκολο η «στρατιά των λευκών Κινέζων εργαζόμενων» να μετατραπεί σε «στρατιά λευκών Κινέζων ανέργων»…
– Εμείς θέλουμε να απελευθερώσουμε τις διαδικασίες των διαπραγματεύσεων μεταξύ των εργαζόμενων και των εργοδοτών. Το θεσμικό πλαίσιο της μνημονιακής απορρύθμισης, έχει τέτοια αρνητική δυναμική που στέλνει ολοένα και περισσότερους εργαζόμενους στο καθεστώς των ατομικών συμβάσεων. Αυτό ισοδυναμεί με εργασιακό Μεσαίωνα. Και με δεδομένο το υψηλό ποσοστό ανεργίας δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα, όπου χαμένος είναι ο εργαζόμενος σε κάθε περίπτωση. Αρα, το να αποκαταστήσεις το θεσμικό πλαίσιο, ουσιαστικά βάζει τον εργαζόμενο σε μια ισότιμη θέση απέναντι στους εργοδότες…
– Αυτό προϋποθέτει άλλου είδους συνδικάτα…
– Το υπουργείο Εργασίας δεν μπορεί να υποκαταστήσει το συνδικαλιστικό κίνημα. Είναι διακριτοί οι ρόλοι.
– Αλλαγές στη λειτουργία του συνδικαλιστικών οργανώσεων θα υπάρξουν;
– Αν εννοείτε το μόρφωμα της ένωσης προσώπων, θεωρούμε ότι αυτά λειτουργούν υπονομευτικά απέναντι στη θεσμοθετημένη οργάνωση των εργαζομένων. Αυτό το θέμα θα αντιμετωπιστεί.
– Ενας από τους μεγαλύτερους φόβους των εργοδοτών, πολλές φορές όχι άδικα, είναι ότι η επαναφορά της λειτουργίας του ΟΜΕΔ στις συνθήκες προ του 2010, ίσως ανοίξει μια διαδικασία διαιτητικών αποφάσεων με αυξήσεις που δεν θα λαμβάνουν υπόψη τους την οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων…
– Εγώ αυτού του είδους την κριτική την ακούω πολύ προσεχτικά. Δεν μιλάμε για μια επαναφορά των πραγμάτων όπως ακριβώς ήταν. Εχοντας την εμπειρία του παρελθόντος, σκοπεύουμε να βελτιώσουμε τελικά την όλη θεσμική συγκρότηση του Οργανισμού.
– Για τις ομαδικές απολύσεις θα υπάρξουν διατάξεις;
– Βεβαίως. Θα επανέλθει το ποσοστό στο 2%. Αλλά και πέρα από τις ομαδικές, θα υπάρξουν παρεμβάσεις για τις ατομικές.
– Για τις αποζημιώσεις και τον χρόνο προειδοποίησης;
– Θα είναι πολύ πιο ευνοϊκές από την παρούσα κατάσταση.
Το ΕΚΑΣ δεν θα κοπεί από κανένα δικαιούχο
– Στη λίστα Βαρουφάκη αναφέρεται πως θα επεκταθεί καθολικά η εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ενώ προτείνεται ακόμη και η χρησιμοποίησή του ως κίνητρο ώστε οι ηλικιωμένοι άνεργοι να μη βγαίνουν πρόωρα στη σύνταξη. Πότε θα εφαρμοστεί το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα;
– Εγώ έχω πολλά ερωτήματα για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Διότι αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα το οποίο θα ολοκληρωθεί κάποια στιγμή, είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να αφήνει εκτός στόχευσης την ακραία φτώχεια. Τους απόκληρους το σύστημα δεν τους βλέπει. Υπάρχει ανάγκη ανασχεδιασμού. Προτρέχουμε όταν μιλάμε για επέκτασή του.
– Το γράφει η συμφωνία…
– Το ξέρω ότι το γράφει. Είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να στο πει κάποιος από τις Βρυξέλλες, όταν δεν γνωρίζει την ελληνική πραγματικότητα.
– Θα πάμε σε επανασχεδιασμό του συνόλου της επιδοματικής πολιτικής;
– Ναι.
– Αυτό προϋποθέτει και περικοπές επιδομάτων;
– Δεν έχουμε πει τίποτα για περικοπές. Επανεξέταση για να δεις συνολικά κάποια πράγματα ναι. Αλλά περικοπές γι’ αυτή την περίοδο δεν προβλέπονται.
– Το ΕΚΑΣ είναι προνοιακό επίδομα;
– Το ΕΚΑΣ, όπως έχουμε δεσμευθεί, δεν θα κοπεί από κανένα δικαιούχο.