Ενα σχέδιο, που κάνει ασφυκτική την πίεση στην ελληνική πλευρά, εξυφαίνεται τις τελευταίες ώρες από την πλευρά των δανειστών. Η «φιλοσοφία» απλή, αλλά… αδιαπραγμάτευτη: δίνουμε τώρα προσωρινή ανάσα στην Ελλάδα αλλά σε καμία περίπτωση συνολική λύση. Αυτή θα έρθει τον Σεπτέμβριο, όταν η Ελλάδα θα έχει μείνει εντελώς από ρευστότητα και θα αναγκασθεί εκ των πραγμάτων να μιλήσει για τρίτο πρόγραμμα. Εως τότε, ανάσες ρευστότητας θα δίνονται αποκλειστικά από την Ευρώπη και με αυτές θα καλυφθούν οι δόσεις που πρέπει να πληρωθούν τόσο στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) όσο και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Το ίδιο το ΔΝΤ έως τότε –και κατόπιν γερμανικής «παραίνεσης»– θα υπάρχει μόνο εποπτικά – συμβουλευτικά, χωρίς να δίνει καθόλου χρήματα. Με αυτές τις ανάσες η χώρα θα περάσει το καλοκαίρι χωρίς τον κίνδυνο χρεοκοπίας και θα καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης τον Σεπτέμβριο, όταν όλες οι «εφεδρείες» της θα έχουν εξαντληθεί, προκειμένου να συζητηθεί ένα νέο δάνειο, νέο πρόγραμμα και ενδεχομένως η απομείωση του χρέους. Αυτό είναι με δυο λόγια το «μεγάλο παιχνίδι» που παίζεται στο παρασκήνιο. Δεδομένο θα πρέπει να θεωρείται ότι αυτή τη στιγμή, και μετά τη χρονοβόρο και ψυχοφθόρο διαπραγμάτευση των τελευταίων μηνών, και η πλευρά των πιστωτών δεν έχει τη διάθεση να μιλήσει για νέα συνολική συμφωνία χωρίς να έχει προηγηθεί η υλοποίηση όσων έχουν προταθεί.
Ο κ. Αλ. Τσίπρας κινείται σε ασφυκτικά περιθώρια, έχοντας να αντιμετωπίσει ευρύ κύμα αντιδράσεων σε κυβέρνηση και κόμμα, που υποδέχθηκαν σαν «σοκ και δέος» την πρόταση των δανειστών. Σε μια προσπάθεια να διατηρήσει την πρωτοβουλία των πολιτικών κινήσεων, ο πρωθυπουργός φέρνει σήμερα στη Βουλή, σε προ ημερησίας διάταξης συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, το θέμα της διαπραγμάτευσης ενώ παράλληλα η κυβέρνησή του ανακοίνωσε τη μετακύλιση των πληρωμών του ΔΝΤ σε μία, στα τέλη του Ιουνίου. Οι δύο αυτές ελληνικές κινήσεις στη σκακιέρα της διαπραγμάτευσης, ίσως εξηγούν και την επιλογή της πραγματοποίησης μιας νέας τριμερούς τηλεδιάσκεψης του πρωθυπουργού με τους ηγέτες Γερμανίας και Γαλλίας Μέρκελ και Ολάντ, αργά χθες βράδυ. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η επιστροφή του κ. Τσίπρα στην Αθήνα αντί της άμεσης συνέχισης της διαπραγμάτευσης με την πλευρά Γιουνκέρ αλλά και η μη πληρωμή του ΔΝΤ (σ.σ. οι εταίροι είχαν μείνει με την αίσθηση ότι η Αθήνα δεν θα κάνει χρήση) προκάλεσαν προβληματισμό στο Βερολίνο, που φαίνεται να επεδίωκε λύση ή έστω ένδειξη λύσης του ελληνικού ζητήματος, πριν την έναρξη του G7, επί γερμανικού εδάφους, την Κυριακή.
Ολα αυτά, τη στιγμή που οι εταίροι προσφέρουν ουσιαστικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία εκείνα που θα αποτρέψουν τη χρεοκοπία της Ελλάδας έναντι του ΔΝΤ και της ΕΚΤ μέσα στο καλοκαίρι. Το ΔΝΤ δεν θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση, αλλά θα εμφανίζεται στη συμφωνία ως κάποιας μορφής εγγυητής, ώστε να φαίνεται ότι η συμφωνία που θα επιτευχθεί έχει και τις «ευλογίες» του Ταμείου. Με τα χρήματα που εκκρεμούν από πλευράς Ταμείου να μην είναι πλέον διαθέσιμα, πρόκειται να ενεργοποιηθούν η επιστροφή των κερδών της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα και ο EFSF, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες για το καλοκαίρι. Ουσιαστικά, οι εταίροι έχουν διαμηνύσει ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η διάθεση και η πρόθεση να ανοίξει συζήτηση για τρίτο πρόγραμμα, ενώ αναμένουν να διαπιστώσουν τους αμέσως επόμενους μήνες την ειλικρίνεια της κυβέρνησης έναντι των δεσμεύσεων που θα αναλάβει. Σχετικά με το ελληνικό αίτημα να υπάρχει αναφορά στο ζήτημα του χρέους, η απάντηση των εταίρων είναι σαφής: δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στην όποια τρέχουσα συμφωνία και θα αποτελέσει τμήμα της διαπραγμάτευσης για το επόμενο πρόγραμμα, αν και όταν αυτή γίνει. Προκειμένου να διευκολυνθεί στους πολιτικούς χειρισμούς της η Αθήνα, ωστόσο, οι εταίροι εμφανίζονται να συζητούν να συμπεριληφθεί στη συμφωνία μια ασαφής δέσμευση, ανάλογη εκείνης του 2012, περί επανεξέτασης του ζητήματος του χρέους. Πάντως, στα ηγετικά κλιμάκια των δανειστών υπάρχει προβληματισμός εάν ο κ. Τσίπρας, τον οποίο εμφανίζονται να εμπιστεύονται, μπορεί να ελέγξει το κόμμα του και να προχωρήσει τη συμφωνία, καθώς σε αντίθετη περίπτωση στην Ελλάδα, εκτιμούν, θα επικρατήσει πολιτικό χάος με άγνωστη κατάληξη.
