«Herome pu sas gnorizo». Ο πολιτικός αναλυτής απέναντί μας ξέρει 5 γλώσσες, αλλά όχι ελληνικά. Τις λέξεις που προφέρει τις έμαθε για να καλωσορίσει στο Βερολίνο τους Ελληνες δημοσιογράφους. Η Ελλάδα μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη στην Ευρωζώνη, οι Ελληνες στο Βερολίνο, όμως, είναι καλοδεχούμενοι. Γιατί είναι άλλο να μιλάς υπέρ του Grexit κι άλλο να γνωρίζεις εκείνους που θα το υποστούν.
Ο σχετικός διχασμός τελευταία βασανίζει τον ευρωβουλευτή του CDU Α. Φος. «Είναι άσχημο να βλέπεις τους φίλους σου, τους Ελληνες ευρωβουλευτές, στριμωγμένους και να μη μπορείς να τους συμπαρασταθείς», λέει. Τον ρωτάμε σε ποιους αναφέρεται και… «συμπαθώ πολύ την Ελίζα Βόζεμπεργκ!», κάνει και γλυκαίνει πρώτη φορά. «Κάθεται στα αριστερά μου, υποστηρίζει θερμά την Ελλάδα. Εντάξει, έχετε κι εκείνο τον γέροντα, που όλο λέει κάτι περίεργα πράγματα… Αλλά η κ. Βόζεμπεργκ δεν είναι έτσι. Αληθινά τη συμπαθώ!».
Η γερμανική συμπάθεια για τους Ελληνες, πάντως, δεν ήταν από την αρχή δεδομένη. Η Ν., που μένει στο Βερολίνο 10 χρόνια, λέει πως «μέχρι το τέλος του 2013, ζούσαμε στην ηχώ τού “γιατί δεν μας πληρώνετε;”.
Δεχόσουν συνεχώς επίθεση». Ως υπάλληλος γραφείου, έζησε όλα τα σκαμπανεβάσματα της γερμανικής διάθεσης: «Οι συνάδελφοι με ήξεραν 5 χρόνια, αλλά ένα πρωί έγινα ξαφνικά η “τεμπέλα Ελληνίδα” που χρωστάει στον Γερμανό». Και στα γερμανικά η λέξη «τεμπέλης» δεν έχει καθόλου τη ρομαντική έννοια του ελληνικού «ρέμπελος». Αντιθέτως, τείνει προς το «χαραμοφάης».
Στις αρχές του 2014, όμως, το κλίμα άλλαξε. Κι έτσι, «τώρα που ήρθε ο Βαρουφάκης στο Βερολίνο, κάποιοι τον χειροκρότησαν», όπως λέει ο πολιτικός αναλυτής. Από την πρώτη συνέντευξη Τύπου του Β. Σόιμπλε με τον Γ. Βαρουφάκη, άρχισε να εκτιμάται το ελληνικό ταμπεραμέντο. Οι Γερμανοί τηλεθεατές είδαν πρώτη φορά τον υπουργό τους να εκνευρίζεται. «Ξαφνικά έβλεπαν τον γκρινιάρη ηλικιωμένο από τη μία και τον κουλ νεαρό από την άλλη», μας λέει ένας Γερμανός ειδικός στην πολιτική επικοινωνία. Και παράλληλα με την εικόνα της τηλεόρασης, λειτούργησαν και οι προσωπικές αφηγήσεις.
Ευχάριστες εκπλήξεις
Ο διευθυντής της Deutsche Welle, ας πούμε, μας υποδέχεται εγκάρδια. «Ο πατέρας μου ήταν πρέσβης στην Ελλάδα όταν ήμουν παιδί», μας εξηγεί. «Τον έδιωξε η χούντα γιατί βοήθησε τον καθηγητή Γ. Α. Μαγκάκη να φύγει από τη χώρα». Ο παλιός πρέσβης είναι σήμερα 100 ετών, αλλά παρακολουθεί πάντα τα νέα για την Ελλάδα. Και το ίδιο κάνουν και οι περισσότεροι Γερμανοί πολιτικοί: στο υπουργείο Εξωτερικών κάθε μέρα φτάνει αναλυτική σύνοψη του ελληνικού Τύπου.
Το ίδρυμα που πρόσκειται στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα πρόθυμα βοηθά όποιον βουλευτή θέλει να ζήσει την «ελληνική εμπειρία»: «Οι βουλευτές στην Αθήνα θέλουν να βγουν έξω, να μιλήσουν με τον ταξιτζή, να καταλάβουν τι γίνεται», μας λέει ένας από τους ανθρώπους που βοηθούν στην ελληνική επιμόρφωση. Σε αυτές τις διαδρομές, οι εκπλήξεις δεν είναι σπάνιες.
Ενα στέλεχος από το γερμανικό υπουργείο Νεότητας μας περιγράφει το βράδυ που πέρασε στην Πλάκα. «Πήγαμε στον “Βρεττό”», λέει, «και βρήκα μερικούς Ελληνες νεαρούς. Εμεινα άναυδος: δεν είχαν καμία εχθρότητα για τη Γερμανία. Δεν καταλάβαιναν καν τι τους ρωτάω. Ποτέ δεν τους είχε περάσει απ’ το μυαλό πως είμαστε εχθροί τους».
Το ίδιο, φυσικά, ισχύει και για πολλούς Γερμανούς. Στην Deutsche Welle, ο διευθυντής χαμογελάει όταν τον ρωτάω αν είναι αισιόδοξος ο πατέρας του, ο παλιός μας πρέσβης, για τη μοίρα της Ελλάδας. «Πώς να μην είναι αισιόδοξος αφού έχει φτάσει τα εκατό;», κάνει. Και μετά, κουνάει το κεφάλι. «Ο πατέρας μου πιστεύει σ’ εσάς», λέει. «Θα τα καταφέρετε. Το πίστευε μια ζωή: ό,τι και να γίνει, στο τέλος οι Ελληνες τα καταφέρνετε».