Το Ιράν είναι η μεγαλύτερη οικονομία που θα επανασυνδεθεί με το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, το 1991. Η Παγκόσμια Τράπεζα κατατάσσει τη χώρα στην κατηγορία υψηλού έως μεσαίου εισοδήματος, με τις προοπτικές που ανοίγονται για την οικονομία να είναι απεριόριστες μόλις αρχίσει να αίρεται το περίπλοκο πλέγμα κυρώσεων που ισχύει τα τελευταία χρόνια.
Με πληθυσμό 80 εκατομμυρίων και ΑΕΠ της τάξεως των 400 δισ. δολαρίων, έχει ήδη εκδηλωθεί ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές και Ιρανούς για τη σύναψη συμφωνιών παρά το γεγονός ότι η οικονομία του Ιράν δεν αναμένεται να ανοίξει τις πύλες της πριν από το 2016. Τέλη Δεκεμβρίου εκτιμάται να έχουν ολοκληρωθεί οι επιθεωρήσεις της Διεθνούς Αρχής Πυρηνικής Ενέργειας για να επιβεβαιωθεί εάν η Τεχεράνη έχει εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα για τον περιορισμό του πυρηνικού της προγράμματος και εξακριβωθεί πως στο παρελθόν δεν επιδίωξε να εφοδιαστεί πυρηνικά όπλα. Τότε θα ανοίξει ο δρόμος για να περάσει από τη θεωρία στην πράξη όλη αυτή η κινητικότητα με προορισμό την πολύπλευρη οικονομία του Ιράν. Σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνών του ιρανικού Κοινοβουλίου, η χώρα ελέγχει το 7% των παγκόσμιων αποθεμάτων ορυκτού πλούτου. Πέραν της δεύτερης και τέταρτης θέσης που καταλαμβάνει αντίστοιχα στα αποδεδειγμένα αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, είναι μία από τις χώρες με τα πλουσιότερα αποθέματα σε χαλκό, ψευδάργυρο, σίδηρο, μόλυβδο και χημικά ορυκτά, εκτός από το ουράνιο. Δημοσίευμα του βρετανικού πρακτορείου BBC αναφέρει πως ανώτατος αξιωματούχος δήλωσε σε επενδυτές στην Ευρώπη ότι η χώρα μπορεί να αναπληρώσει τυχόν ενεργειακές ανάγκες σε φυσικό αέριο εάν οι κυβερνήσεις επιθυμήσουν να αποδεσμευτούν από τη Ρωσία.
Η Τεχεράνη έχει ήδη υποσχεθεί σε δυτικές εταιρείες συμβόλαια με ευνοϊκότερους όρους. Παράλληλα, έχει εκφράσει την ανάγκη για επενδύσεις σε υποδομές για την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου της τάξεως των 185 δισ. δολαρίων για την επόμενη πενταετία, όπως αναφέρουν πηγές της κυβέρνησης. Στοχεύει, επίσης, σε επενδύσεις 20 δισ. δολαρίων για την εξερεύνηση και την αξιοποίηση των ορυχείων της.
Ο υπουργός Βιομηχανίας, Ορυχείων και Εμπορίου του Ιράν, Μοχαμάντ Ρεζά Νεματζαντέχ, δήλωσε στο BBC πως ο τομέας εξόρυξης παρουσίασε πέρυσι ρυθμό ανάπτυξης 9,8%, ενώ η δραστηριότητα στον μεταποιητικό κλάδο ενισχύθηκε κατά 6,7%. Στα σχέδια της κυβέρνησης περιλαμβάνεται, επίσης, ο τριπλασιασμός της ετήσιας παραγωγής αυτοκινήτων στα τρία εκατομμύρια οχήματα την επόμενη δεκαετία. «Δεν ενδιαφερόμαστε μόνο για την εισαγωγή προϊόντων και μηχανολογικού εξοπλισμού από την Ευρώπη», είπε ο Ιρανός υπουργός ενώπιον 400 εμπορικών αντιπροσώπων σε εμπορικό και επενδυτικό συνέδριο που έλαβε χώρα στη Βιέννη αυτήν την εβδομάδα. «Επιδιώκουμε να καλλιεργήσουμε διμερείς εμπορικές σχέσεις, μια στενή συνεργασία στην οικονομική ανάπτυξη και στον σχεδιασμό της παραγωγής, όπως και μια από κοινού επένδυση στις εξαγωγές», συμπλήρωσε ο κ. Νεματζαντέχ.
Τριάντα έξι χρόνια μετά την Ιρανική Επανάσταση, το Ιράν έχει δανειστεί δύο φορές από τις διεθνείς αγορές μέσα από την έκδοση ομολόγων συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν αποπληρωθεί εδώ και μια δεκαετία. Και παρά τους υψηλούς τόνους που καθόρισαν τις διπλωματικές σχέσεις του Ιράν με τη Δύση στο παρελθόν, το πιστωτικό προφίλ της χώρας είναι αψεγάδιαστο. Μέχρι τα τέλη του 2014, το συνολικό χρέος περιοριζόταν στο 11,4% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων της CIA.
Ενδιαφέρον για ομόλογα
Δεν είναι, ως εκ τούτου, τυχαίο που επενδυτικές εταιρείες παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στην Τεχεράνη. «Υπάρχει επενδυτική διάθεση για ιρανικά ομόλογα», σχολιάζει ο Χανς Χιουμς, ιδρυτής της επενδυτικής εταιρείας Greylock Capital Management, η οποία επίσης δραστηριοποιείται στον κλάδο των hedge funds. Σε πρόσφατη επίσκεψη στο Ιράν διαπίστωσε πως πρόκειται για μια χώρα με έντονα σημάδια εκσυγχρονισμένης οικονομίας, μορφωμένο πληθυσμό και χαμηλά ποσοστά αστέγων. «Δημοσιονομικά, το Ιράν είναι μια πολύ συνεπής και σταθερή χώρα. Προς το παρόν, δεν υπάρχει εξωτερικό χρέος», προσθέτει ο Αμίρ Ζάντα, διευθυντικό στέλεχος στην Exxotik Ltd, που ειδικεύεται σε αναδυόμενες αγορές.