Τη μείωση της προμήθειας για τη χρήση του πλαστικού χρήματος στο λιανεμπόριο προτείνει το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), διαπιστώνοντας αυξημένα κόστη για τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και τις μικρές επιχειρήσεις από τη διεύρυνση της χρήσης των πιστωτικών και χρεωστικών καρτών λόγω της επιβολής των capital controls. Στη σχετική ανάλυση διαπιστώνεται ότι η χρήση των πιστωτικών καρτών έχει υψηλότερο κόστος σε σχέση με τη χρήση μετρητών, με το κόστος των πιστωτικών καρτών για το λιανεμπόριο να ανέρχεται σε 1,6% – 1,8% επί των πωλήσεων και των μετρητών σε 0,6% – 0,9% επί των πωλήσεων.
Τα σχετικά κόστη κινούνται στα μέσα επίπεδα που διαπιστώνονται από προηγούμενες έρευνες στο εξωτερικό, όπως το Ινστιτούτο Προώθησης Τροφίμων (Food Marketing Institute) των ΗΠΑ, την Ενωση Αυστραλιανών Λιανεμπόρων (Australian Retailers Association) και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που ανεβάζουν το κόστος των πιστωτικών καρτών μεταξύ 1,65% – 1,80% και των χρεωστικών μεταξύ 0,40% και 1,70%, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στο ανώτατο υψηλότερο όριο τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη χρήση των χρεωστικών. Το ΙΕΛΚΑ προτείνει τη μείωση της προμήθειας των τραπεζών για τις συναλλαγές με πιστωτικές κάρτες, η οποία άλλωστε είναι και η τάση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αντίστοιχα προτείνει τη δραστική μείωση-διαφοροποίηση της προμήθειας για τις χρεωστικές κάρτες, όπως γίνεται σε χώρες του εξωτερικού όπου η προμήθεια για τις κάρτες αυτές είναι ακόμα και στο 1/10 της αντίστοιχης για τις πιστωτικές.
Να σημειωθεί ότι το βασικότερο στοιχείο κόστους από τη χρήση της πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας συνίσταται στην προμήθεια του εμπόρου, το ύψος της οποίας περιορίζεται κάτω από το 1% του τζίρου τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου. Σε αρκετές μάλιστα περιπτώσεις όταν πρόκειται για ειδική συνεργασία της τράπεζες με το σούπερ μάρκετ (co branded), το κόστος αυτό είναι κάτω της μισής μονάδας. Σε αυτό προστίθεται το κόστος για τη διαχείριση του πλαστικού από το κατάστημα. Η προμήθεια του εμπόρου αυξάνεται για τα μικρότερα καταστήματα που πραγματοποιούν μικρότερους τζίρους, αλλά σύμφωνα με στοιχεία της αγοράς δεν ξεπερνάει το 1,5%.
Το κόστος των μετρητών περιλαμβάνει το κόστος της ασφάλισης για κλοπή, της μεταφοράς των χρημάτων, του χρόνου διαχείρισής του (π.χ. η καταμέτρηση), αλλά και το κόστος από τυχόν λάθη που γίνονται. Αλλες μελέτες -πλην του ΙΕΛΚΑ- κάνουν λόγο για πολλαπλάσιο κόστος μετρητών, που καθιστά τη χρήση του πλαστικού συμφερότερη, ειδικά στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην οποία το κόστος αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω μετά τη μείωση των διατραπεζικών προμηθειών, που τίθεται σε ισχύ από τις 9 Δεκεμβρίου.
Σημειώνεται ότι έως την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίων, τον Ιούλιο του 2015, η Ελλάδα είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης μετρητών στο λιανεμπόριο (95%) και ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Στο λιανεμπόριο τροφίμων το ποσοστό χρήσης εκτιμάται ότι μέχρι τον Ιούνιο 2015 ήταν στα επίπεδα του 7%-8% για τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και κάτω από 1% για τα μικρά σημεία πώλησης. Τα ποσοστά χρήσης πιστωτικών καρτών, μετά την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίων, άλλαξαν και πλέον υπάρχουν επιχειρήσεις που το ποσοστό αύξησης της χρήσης πιστωτικών καρτών δεκαπλασιάστηκε. Συνολικά εκτιμάται ότι το ποσοστό για το σύνολο της αγοράς μέσα σε λίγες ημέρες εξαπλασιάστηκε και έπειτα από ένα μικρό χρονικό διάστημα σταθεροποιήθηκε σε λίγο χαμηλότερα επίπεδα από το μέγιστο.