Το πολυτιμότερο αγαθό για τη μετεκλογική κυβέρνηση –αλλά και για τη χώρα– είναι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η απώλεια της εμπιστοσύνης βάρυνε περισσότερο από οιαδήποτε άλλη ζημία προκλήθηκε τους τελευταίους πολλούς μήνες.
Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης στις δυνατότητες της οικονομίας να επιστρέψει στις αγορές μπορεί να γίνει υπό δύο προϋποθέσεις. Μια «καλή έκθεση» προόδου στην εκτέλεση του προγράμματος και κάποιες σημαντικές διεθνείς επενδύσεις. Στη θετική πλευρά βρίσκονται η καταβύθιση των αξιών και η ανάγκη αναδιοργάνωσης των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων. Αλλωστε, ακόμη και στην εποχή της «φούσκας», υπήρξαν επενδυτές.
Η κρίση όμως αποκάλυψε τις τεράστιες διαρθρωτικές αδυναμίες του πολιτικού και επιχειρηματικού κατεστημένου. Επιπλέον τα εμπόδια που ορθώνει η διοίκηση αποτελούν σήμερα ζήτημα καθοριστικής σημασίας, λόγω της παρατεταμένης πολιτικής αστάθειας.
Στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες επιθυμούν, ίσως περισσότερο κι από τους εν Αθήναις πολιτικούς, την εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης, αντιλαμβανόμενοι τις δικές τους ευθύνες στη (σχεδόν) διαρκή αποσταθεροποίηση.
Το πρώτο ζητούμενο είναι η «μείωση του θορύβου». Το ελληνικό ζήτημα πρέπει να παύσει να προκαλεί αγωνία σε όλη την Ευρωζώνη.
Το δεύτερο είναι η «ταχεία προώθηση εντυπωσιακών κινήσεων». Κανείς δεν πιστεύει ότι η νέα κυβέρνηση θα είναι σύντομα σε θέση να αντιμετωπίσει με επιτυχία τους ελεγκτές του κουαρτέτου. Η πρώτη έκθεση του τρίτου μνημονίου δεν αναμένεται να είναι έτοιμη πριν από τον Ιανουάριο.
Σε αντιστάθμιση αυτής της καταστροφικής εξέλιξης, ένα τρίτο στοιχείο εμπιστοσύνης θα ήταν η εισαγωγή και υπερψήφιση από περισσότερους των 200 βουλευτών, μερικών, τριών ή τεσσάρων, σπουδαίων μεταρρυθμίσεων.
Το ως άνω τρίπτυχο θα είναι αρκετό για να επαναφέρει τα πράγματα σε μια τάξη όμοια με εκείνη που άρχισε να διαταράσσεται πριν από ακριβώς έναν χρόνο.
Εμπειροι αναλυτές υποδεικνύουν ότι παρ’ όλες τις δυσκολίες, η ανατροπή είναι εφικτή. Υπενθυμίζουν ότι η πρωθυπουργία Σαμαρά κατόρθωσε να σταματήσει τη δημοσιονομική αιμορραγία με την επίτευξη πλεονάσματος, να αποκαταστήσει την ικανότητα δανεισμού των τραπεζών, να βελτιώσει τις συνθήκες στην αγορά εργασίας, να επιτρέψει μικρή αύξηση της κατανάλωσης και να βγει, δύο φορές, στις αγορές κεφαλαίου σε διάστημα δύο ετών.
Τελικά, επιμένουν οι συνομιλητές μας, το δυσκολότερο για τους πολιτικούς είναι να πιστεύσουν στο πρόγραμμα που ενέκριναν πριν από λίγες εβδομάδες. Πλην όμως, αυτή τη φορά, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν πρόκειται να «κουνήσουν το χεράκι τους» για να γλιτώσουν την Ελλάδα από μια νέα περιπέτεια. «Λεφτά υπάρχουν. Το πρόβλημα είναι δικό σας. Είναι καιρός να συμπεριφερθείτε υπεύθυνα», είναι το περιεχόμενο του μηνύματος που θα φτάσει, αυτή την εβδομάδα, στην Αθήνα.