Σημαντική κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στην αγορά εμπορικών καταστημάτων, ως αποτέλεσμα των νέων κινήσεων που πραγματοποιούν μεγάλες αλυσίδες λιανικής, εγχώριες και διεθνείς, με στόχο τη διεκδίκηση μεγαλύτερων μεριδίων, ή όπως στην περίπτωση της δανικής Jysk, την έναρξη της δραστηριότητάς τους στην εγχώρια αγορά. Οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες εμφανίζονται όλο και πιο δραστήριες εσχάτως, επιχειρώντας να εκμεταλλευτούν, αφενός τα εξαιρετικά χαμηλά ενοίκια, αφετέρου τη διαφαινόμενη σταθεροποίηση της οικονομίας μετά τις πρόσφατες εκλογές. Στο πλαίσιο αυτό, οι κάτοχοι εμπορικών ακινήτων προσδοκούν σε καλύτερες ημέρες, έχοντας άλλωστε υποστεί και το σοβαρότερο πλήγμα από την κρίση στην αγορά ακινήτων μέχρι σήμερα.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά τη διάρκεια του 2014, οι τιμές ενοικίασης καταστημάτων κατέγραψαν πτώση της τάξεως του 9,3% πανελλαδικά. Ειδικότερα, η πτώση διαμορφώθηκε σε 9,1% στην Αθήνα, 9,2% στη Θεσσαλονίκη και 9,7% στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Μάλιστα, ο ρυθμός υποχώρησης των τιμών επιταχύνθηκε κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς διαμορφώθηκε 7,2% σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 5,2% στο πρώτο εξάμηνο και κάμψης μόλις κατά 1,7% το δεύτερο εξάμηνο του 2013, δείγμα της επιδείνωσης των συνθηκών στην αγορά των εμπορικών καταστημάτων.
Ως εκ τούτου, η έλευση νέων αλυσίδων και η επέκταση των σημείων παρουσίας υφιστάμενων εμπορικών ομίλων συνιστούν θετική εξέλιξη για τους ιδιοκτήτες, καθώς αυτό σημαίνει ότι η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί στο άμεσο μέλλον. Η Jysk, δανική αλυσίδα οικιακού εξοπλισμού, εγκαινίασε πριν από λίγες ημέρες το πρώτο της κατάστημα στην Ελλάδα, στα Κάτω Πατήσια στην Αθήνα, σε ακίνητο που μέχρι πρότινος στέγαζε κατάστημα της αλυσίδας Lidl.
Στόχος της αλυσίδας, εφόσον τύχει της αποδοχής που επιθυμεί από το ελληνικό καταναλωτικό κοινό, είναι να γίνει «εθνική» αλυσίδα με καταστήματα σε όλη τη χώρα. Σε πρώτη φάση βέβαια, θα ακολουθήσουν ένα ακόμα κατάστημα στο λεκανοπέδιο Αττικής στην περιοχή του Ελληνικού (στα τέλη Νοεμβρίου), και από ένα στη Λάρισα στα μέσα Οκτωβρίου (στο εμπορικό κέντρο «Θεσσαλία» και στη Θεσσαλονίκη (στο εμπορικό κέντρο Florida I) στα τέλη Οκτωβρίου. Η Jysk θα αναζητήσει ακίνητα 1.000 – 1.200 τ.μ. ανά την επικράτεια, με τον μεσοπρόθεσμο στόχο να είναι η ανάπτυξη συνολικά 40 σημείων πώλησης σε όλη τη χώρα, σε μια επένδυση της τάξεως των 20 εκατ. ευρώ. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, σε αντίθεση με τη στρατηγική της ΙΚΕΑ, η Jysk κινείται για την τοποθέτησή της εντός του αστικού ιστού, όπως επίσης και εντός εμπορικών κέντρων με υψηλή επισκεψιμότητα.
Σούπερ μάρκετ
Στον κλάδο των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, η εικόνα είναι ανάμεικτη. Αφενός μεν, αλυσίδες όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος συνεχίζουν και φέτος την υλοποίηση επενδυτικού προγράμματος περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου, αφετέρου δε, άλλες προχωρούν σε μειώσεις καταστημάτων και περικοπές. Η ΑΒ Βασιλόπουλος έχει ήδη εντός του φετινού πρώτου εξαμήνου αναπτύξει 23 νέα καταστήματα. Στον αντίποδα, η αλυσίδα Μαρινόπουλος φέρεται να βρίσκεται σε αντίθετη ρότα, καθώς η εταιρεία γνωστοποίησε ότι προχωρά στο κλείσιμο 20 καταστημάτων της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο ενός προγράμματος αναδιάρθρωσης που ξεκινά, με τη σύμφωνη γνώμη των πιστωτριών τραπεζών της.
Σε κάθε περίπτωση, αυτήν την περίοδο, οι εμπορικοί όμιλοι που έχουν την απαιτούμενη ρευστότητα, μπορούν να επιλέξουν από δεκάδες εμπορικά ακίνητα με χαμηλό κόστος ενοικίασης, ακόμα και σε περιοχές υψηλής εμπορικότητας, εξαιρουμένων ίσως των επιτυχημένων εμπορικών κέντρων, όπου η πληρότητα ξεπερνά το 90-95%. Μάλιστα, ακόμα και ακίνητα με άλλες χρήσεις, συχνά μετατρέπονται πλέον σε χώρους εμπορίου, καθώς οι ιδιοκτήτες τους επιχειρούν να επωφεληθούν της υψηλότερης ζήτησης σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόσφατη ανακοίνωση της αλυσίδας κινηματογράφων Odeon, για την αποχώρησή της από το ψυχαγωγικό κέντρο Kosmopolis στη Λ. Κηφισίας, στο ύψος του Αμαρουσίου. Πρόκειται για ακίνητο συνολικής επιφάνειας 22.752 τ.μ., το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του πριν από 10 χρόνια, το 2005, με σημείο αναφοράς τις αίθουσες κινηματογράφων. Σύμφωνα με πληροφορίες φορέων της αγοράς, το ακίνητο, ιδιοκτησίας του ομίλου Πειραιώς, πρόκειται να αλλάξει χρήση και να μετατραπεί σε εμπορικό κατάστημα, με παράγοντες της αγοράς να κάνουν λόγο για την πιθανότητα συμφωνίας με τον όμιλο του κ. Παύλου Φουρλή, που αντιπροσωπεύει την αλυσίδα Leroy Merlin, κάτι πάντως που επί του παρόντος δεν έχει επιβεβαιωθεί. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι το ακίνητο θα αλλάξει χρήση, όπως άλλωστε αναφέρεται και στη σχετική ανακοίνωση της Odeon. Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι «η ιδιοκτήτρια εταιρεία του ακινήτου της Κηφισίας 73 στο Μαρούσι, η οποία διέθετε μέχρι σήμερα τον χώρο προς μίσθωση, αποφάσισε να αλλάξει ριζικά τη χρήση του ακινήτου. Ως εκ του τούτου γίνεται επιτακτική η παύση της λειτουργίας του πολυκινηματογράφου για την αλλαγή εκμετάλλευσης του χώρου». Σημειωτέον ότι ανάλογη τύχη είχε πριν από έναν και πλέον χρόνο και το ακίνητο που στέγαζε τους κινηματογράφους Ster Cinemas στη Λ. Αχαρνών, στο ύψος του Αγίου Ελευθερίου. Η μείωση των θεατών σήμανε και την οριστική διακοπή λειτουργίας των κινηματογράφων. Σήμερα, στο ακίνητο λειτουργεί κατάστημα της αλυσίδας Jumbo.