Ας ξεκινήσουμε από τον ορισμό. Τον βρίσκουμε στη διεθνή Σύμβαση για την Αποτροπή και την Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας, που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1948 και στην οποία ο καθένας μπορεί να έχει πρόσβαση, καθώς βρίσκεται ολόκληρη στο Διαδίκτυο. Εκεί, διαβάζουμε ότι ως γενοκτονία ορίζονται «πράξεις που αποσκοπούν να καταστρέψουν, εν μέρει ή εν όλω, μια εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα, όπως οι εξής: α) δολοφονίες μελών της ομάδας, β) πρόκληση σοβαρών σωματικών και πνευματικών βλαβών σε μέλη της ομάδας, γ) σκόπιμη επιβολή συνθηκών διαβίωσης, υπολογισμένων ώστε να επιφέρουν την φυσική καταστροφή της ομάδας εν μέρει ή εν όλω, δ) επιβολή μέτρων περιορισμού της γεννητικότητας της ομάδας, ε) βίαιη μετακίνηση παιδιών της μιας ομάδας στην άλλη ομάδα».
Αυτός είναι ο νομικός ορισμός της γενοκτονίας και είναι ο μόνος επιστημονικός ορισμός της. Εξ όσων μπορώ να γνωρίζω διαβάζοντας Ιστορία, δεν νομίζω ότι υπάρχουν ιστορικοί ειδικευμένοι στην ιστορία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, οι οποίοι να αμφισβητούν τα χαρακτηριστικά που περιγράφονται παραπάνω στον διωγμό του Μικρασιατικού και του Ποντιακού Ελληνισμού. Το ζήτημα περιπλέκεται, όμως, από τη στιγμή που παρεμβαίνει η πολιτική (π.χ., η Βουλή των Ελλήνων με το ψήφισμα του 1994) για να ορίσει εκείνη την ιστορική αλήθεια. Ισως σε ειδικές περιπτώσεις, η παρέμβαση αυτή να είναι απαραίτητη, όπως λ.χ. όταν αμφισβητείται συστηματικά και με πολιτική σκοπιμότητα το Ολοκαύτωμα των 6.000.000 Εβραίων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά, εδώ στην Ελλάδα, ποιος αμφισβητεί τον διωγμό ―γενοκτονία, σύμφωνα με τον ορισμό του Διεθνούς Δικαίου― του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και του Πόντου;
Ο Νίκος Φίλης, είναι η απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα. Γι’ αυτό και από χθες το πρωί, όλοι ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι. Καλά κάνουν, αλλά το κάνουν για τον λάθος λόγο. Το ζήτημα με τον αιώνιο φοιτητή του υπουργείου Παιδείας δεν είναι τι πιστεύει για τα ιστορικά θέματα, αλλά τι κάνει ως υπουργός. Διαφωνώ απολύτως με αυτά που πιστεύει ο υπουργός για τον ξεριζωμό τους Ελληνισμού της Μικρασίας. Νομίζω, όμως, ότι κανείς μας δεν έχει δικαίωμα να του αρνείται το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, ακόμη και αν αυτή η ελευθερία υπηρετεί το εμφανές κόμπλεξ που έχει και ο ίδιος και πολλοί ομοϊδεάτες του με τη χώρα τους.
Ειδικά, δε, τα περί «εθνικής προδοσίας» που του προσάπτουν ορισμένοι είναι ντροπή να ακούγονται και εκθέτουν («εκτίθουν», όπως θα έλεγε ο πρωθυπουργός…) όσους τα υποστηρίζουν. Αλίμονο αν συνιστά προδοσία η διατύπωση διαφορετικών απόψεων για ζητήματα που αφορούν τις κρατούσες αντιλήψεις περί ελληνικού έθνους· γιατί, τότε, θα έπρεπε να θεωρούμε προδότες και τους γραφικούς που υποστηρίζουν ότι οι Ελληνες ήλθαν από τον πλανήτη Σείριο.
Αλίμονο, επίσης, αν για την αντιμετώπιση απόψεων με τις οποίες διαφωνούμε θα πρέπει να ανατρέχουμε σε ψηφίσματα της Βουλής και να τα επικαλούμεθα. Διότι, αν το πάμε έτσι, τότε δεν βλέπω γιατί να μη λύσουμε και το πρόβλημα της καταγωγής των Ελλήνων με κοινοβουλευτικό ψήφισμα. Να αποφασίσει, δηλαδή, η Βουλή ότι για την καταγωγή των Ελλήνων ισχύει η θέση που διατυπώνει ο Ησίοδος στη «Θεογονία» του: ότι οι Ελληνες είναι αυτόχθονες, ότι κατά κάποιο τρόπο ξεφύτρωσαν από τη γη ― γιατί όχι;
Αλίμονο, τέλος, αν κρίνουμε τον κομπλεξικό «ανθελληνισμό» που χαρακτηρίζει ένα μέρος της Αριστεράς με τον κομπλεξικό εθνικισμό που χαρακτηρίζει ένα μέρος της Δεξιάς. Οποια στάση από τις δύο αν πάρουμε, χάνουμε την ουσία, δηλαδή εμποδίζουμε τον εαυτό μας να συλλάβει ιστορικά την έννοια του έθνους μας στις πραγματικές διαστάσεις του.
Ο Ν. Φίλης αναδεικνύεται, όμως, σε πρόβλημα για την κυβέρνηση από τη στιγμή που οι απόψεις του εκφράζονται με σκοπό την πρόκληση (μόνιμη επιδίωξη του κάθε κομπλεξικού…), διότι, έτσι, καταλήγουν να εμποδίζουν την άσκηση των καθηκόντων του. Ποιος θα πάρει στα σοβαρά έναν υπουργό Παιδείας ο οποίος ενδιαφέρεται μόνο για το ιδεολογικό ή το ταξικό «πρόσημο» των πολιτικών του υπουργείου του και αδιαφορεί για τα πρακτικά ζητήματα (π.χ., τη λειτουργία των σχολείων), όταν μάλιστα ο ίδιος επιδιώκει συστηματικά να προκαλεί την κοινή γνώμη;
Ο Ν. Φίλης είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα στη σύνθεση της κυβέρνησης αυτή την ώρα. Οι φωτιές που ανάβει με τις κατά καιρούς δηλώσεις του για τα μακαρόνια, τις πενταροδεκάρες του 23%, τον εύπορο πρωθυπουργό και, τώρα, για τη γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου, προπαντός όμως η διοικητική ανεπάρκειά του, τον θέτουν (τον «τίθουν», αν προτιμάτε τα ελληνικά του πρωθυπουργού…) στη θέση Νο 1 προς αντικατάσταση σε έναν μελλοντικό ανασχηματισμό. Αν κάτι τον σώζει, επί του παρόντος τουλάχιστον, είναι η ένδεια στελεχιακού δυναμικού ποιότητας στις τάξεις της συμπολίτευσης. Ας διασκεδάσουμε μαζί του, όσο τον έχουμε στο προσκήνιο, γιατί δεν θα αργήσει να γίνει παρελθόν…
Αυτός και η γενιά του
Δεν είμαι βέβαιος αν υπάρχει σχέση, αλλά το σημειώνω παρόλα αυτά, επειδή μπορεί κάτι να σημαίνει για τη γενιά του G. G. Κώστα, κάτι το οποίο προσωπικώς μου διαφεύγει. Με πληροφορούν ότι, στη Δροσιά της Αττικής, λειτουργεί ένα εστιατόριο που λέγεται «Gigi Burger Bar» και το οποίο οι πιστοί θαμώνες του το αποκαλούν «Τζίτζι». Ισως ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης θα πρέπει να πραγματοποιήσει μια αυτοψία. (Θα είχε γούστο, αν όλως τυχαίως εύρισκε εκεί τον Παπαμιμίκο…).
