Με το πλεονέκτημα της συμφωνίας που πέτυχε με τα hedge funds κατόχους ομολόγων της Αργεντινής, ο νέος πρόεδρός της, Μαουρίσιο Μάκρι, επιρρίπτει στην προηγούμενη κυβέρνηση της Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ τις ευθύνες για τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η οικονομία της Αργεντινής, της άλλοτε πλουσιότερης χώρας της Λατινικής Αμερικής και κάποτε μιας από τις πλουσιότερες στον κόσμο.
Εχοντας τώρα τη δυνατότητα να επιστρέψει στις αγορές 15 χρόνια μετά τη στάση πληρωμών του 2001, αλλά και μετά 13 χρόνια δικαστικού αγώνα με τα hedge funds που δεν συναίνεσαν στο «κούρεμα» των ομολόγων της, η Αργεντινή βρίσκεται αντιμέτωπη με ουσιαστικές προκλήσεις. Η συμφωνία που υπέγραψαν οι δύο πλευρές στις αρχές της εβδομάδας δεσμεύει το Μπουένος Αϊρες να καταβάλει στα hedge funds 4,65 δισ. δολάρια, ποσό αντίστοιχο του 75% των αξιώσεων που προέβαλαν τα funds. Παράλληλα, όμως, δίνει στη χώρα τη δυνατότητα να επιστρέψει στις αγορές, αλλά και να αποπληρώσει τους υπόλοιπους ομολογιούχους της καθώς απελευθερώνει τα κεφάλαια ύψους περίπου 3 δισ. δολαρίων που βρίσκονται παγιδευμένα από τον Ιούνιο του 2014, όταν η χώρα εξαναγκάστηκε σε τεχνική στάση πληρωμών εξαιτίας της νομικής διαμάχης της με τα τέσσερα hedge funds.
Η νέα κυβέρνηση δεν θέλει να καταφύγει στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας, που έχουν ήδη διαβρωθεί σημαντικά από τα χρόνια αποκλεισμού της από τις διεθνείς αγορές. Προτίθεται, έτσι, να εκδώσει νέο χρέος, που σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών θα είναι αξίας 15 δισ. δολαρίων για να αποπληρώσει τα funds. Κι ενώ παράγοντες της αγοράς προειδοποιούν πως οι καιροί είναι χαλεποί για τις αναδυόμενες αγορές, όλα δείχνουν πως η Αργεντινή φαίνεται ήδη ιδιαιτέρως ελκυστική για τους επενδυτές. Από την αρχή του έτους ο δείκτης Merval του Χρηματιστηρίου του Μπουένος Αϊρες έχει καταγράψει κέρδη 12% σε μια περίοδο που υποχωρούσαν συντονισμένα οι αγορές σε όλον τον κόσμο. Η είδηση, άλλωστε, ότι η κυβέρνηση Μάκρι κατόρθωσε να συμφωνήσει με τα τέσσερα funds που απαιτούσαν την αποπληρωμή των ομολόγων τους στο ακέραιο οδήγησε σε άνοδο τις τιμές των ομολόγων της και σε υποχώρηση τις αποδόσεις τους.
Την ίδια στιγμή, όμως, η κατάσταση στη χώρα όπως την αποτύπωσε ο Μαουρίσιο Μάκρι στην ομιλία του ενώπιον του Κογκρέσου, είναι δυσοίωνη, με την οικονομία να παραπαίει και τους κατοίκους να υποφέρουν. Σύμφωνα με στοιχεία του Καθολικού Πανεπιστημίου που επικαλέστηκε ο Αργεντίνος πρόεδρος, το 29% κατοίκων της χώρας ζει σε συνθήκες ένδειας, το 6% είναι κυριολεκτικά εξαθλιωμένο, το 42% δεν έχει πρόσβαση σε αποχέτευση, το 13% δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό και τουλάχιστον το 40% δεν έχει πρόσβαση στο δίκτυο του φυσικού αερίου.
Φτώχεια
Την ευθύνη φέρει, σύμφωνα με τον κ. Μάκρι, η προηγούμενη κυβέρνηση της Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ, που με την πολιτική τής «κοινωνικής ενσωμάτωσης και ανάπτυξης» οδήγησε την Αργεντινή «στη φτώχεια και στον αποκλεισμό». Ο νέος πρόεδρος ανέφερε πως έχει ήδη αρχίσει να εξομαλύνει τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ιταλία και το Ισραήλ. Η προκάτοχός του είχε αρνηθεί να συνδιαλλαγεί με τα hedge funds, τα οποία αποκαλούσε «αρπακτικά» καθώς διεκδικούσαν την αποπληρωμή των ομολόγων τους στην ονομαστική τους αξία ενώ τα είχαν αγοράσει έναντι ευτελούς τιμήματος, όταν η χώρα τελούσε ήδη σε καθεστώς πτώχευσης. Με την αναμέτρηση ανάμεσα στο Μπουένος Αϊρες και στα funds να έχει φτάσει πολλές φορές σε ακρότητες, η μακροχρόνια διαμάχη οδήγησε πολλούς οικονομολόγους να υπογραμμίσουν την αναγκαιότητα για ένα διεθνές πλαίσιο που θα διέπει τις πτωχεύσεις κρατών. Την απουσία ενός τέτοιου πλαισίου έχει επισημάνει και ο κάτοχος Νομπέλ Οικονομικών, Πολ Κρούγκμαν.
Κριστίνα Κίρχνερ
Ενώπιον της Δικαιοσύνης αναμένεται να βρεθεί τον Απρίλιο η τέως πρόεδρος της Αργεντινής, Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ, καθώς κλήθηκε από δικαστήριο της χώρας να απαντήσει σχετικά με τον τρόπο που χειρίστηκε η κυβέρνησή της την αγορά παραγώγων. Τη δικαστική κλήτευση της έστειλε ο ομοσπονδιακός δικαστής Κλάουντιο Μπονάντιο, ο οποίος χαρακτήρισε την τέως πρόεδρο «ύποπτη» συμμετοχής σε σχέδιο που στόχευε στο να διατηρήσει τεχνητά υψηλή την ισοτιμία του πέσο πουλώντας προθεσμιακά συμβόλαια δολαρίου σε τιμές κάτω της τιμής της αγοράς. Ο εν λόγω δικαστής κατηγορεί μάλιστα τη Κριστίνα Φερνάντες Κίχνερ ότι με την πρακτική αυτή οδήγησε σε σημαντική συρρίκνωση τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας. Ετσι η τ. πρόεδρος οφείλει να παρουσιαστεί στο δικαστήριο στις 13 Απριλίου μαζί με τον πρώην πρόεδρο της κεντρικής τράπεζας, Αλεχάντρο Βανόλι, και τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Αξελ Κισίλοφ. Η σχετική ανακοίνωση του δικαστηρίου υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχουν υποψίες για προσωπικό πλουτισμό της Κριστίνα Κίρχνερ.
