Η απαλλαγή των φυσικών προσώπων με επιχειρηματική δραστηριότητα από τα χρέη τους εντός τριετίας από την πτώχευση αναμένεται να αποτελέσει βασική αλλαγή που θα εισαχθεί κατά την αναθεώρηση του πτωχευτικού κώδικα, την οποία επεξεργάζεται το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Η πρόβλεψη αυτή θα αφορά όλα τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την επαγγελματική ιδιότητα μέσω ατομικής επιχείρησης ή ομόρρυθμης (για τις ετερόρρυθμες η απαλλαγή θα αφορά τους ομόρρυθμους εταίρους) και αποσκοπεί στο να δώσει σε επιχειρηματίες που απέτυχαν κατά την άσκηση μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας, μια δεύτερη ευκαιρία για να ξαναδοκιμάσουν τις δυνάμεις τους στο επιχειρηματικό πεδίο. Τη σχετική δυνατότητα προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του πτωχευτικού νόμου και θα συνδυαστεί και με άλλες αλλαγές στην προπτωχευτική διαδικασία, αλλά και το νέο θεσμικό πλαίσιο για την εξυγίανση υπερχρεωμένων επιχειρήσεων που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά το κρίσιμο θέμα της απαλλαγής των επαγγελματιών από τα χρέη τους, η παραγραφή σήμερα απαιτεί τουλάχιστον δέκα χρόνια υπό προϋποθέσεις. Συνήθως επέρχεται μετά την ολοκλήρωση της πτωχευτικής διαδικασίας που είναι πολυετής και φθάνει ακόμη και τα δεκαπέντε ή και τα είκοσι χρόνια. Η πτώχευση στις περιπτώσεις αυτές συνεπάγεται τον αποκλεισμό του φυσικού προσώπου από την άσκηση κάθε άλλης επιχειρηματικής δραστηριότητας, με την εγγραφή στον Τειρεσία και συνέπειες όπως η μη χορήγηση ενημερότητας, που ακυρώνουν κάθε προοπτική για δεύτερη ευκαιρία και μια νέα αρχή. Η σχετική δυνατότητα προβλέπεται άλλωστε σε ευρωπαϊκή σύσταση, η ύπαρξη της οποίας διευκολύνει την κυβέρνηση στην υιοθέτησή της, δίνοντας κίνητρο σε κάποιον να ακολουθήσει την επίσημη διαδικασία της πτώχευσης, που παρά την πολυετή οικονομική κρίση και το κλείσιμο χιλιάδων επιχειρήσεων, έχει ατονήσει.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, μεταξύ των αλλαγών που θα συμπεριληφθούν στην αναμόρφωση του πτωχευτικού κώδικα, που προωθείται έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, είναι και η δυνατότητα της υποχρεωτικής μετατροπής των δανείων υπερχρεωμένων επιχειρήσεων σε μετοχικό κεφάλαιο, δηλαδή της κεφαλαιοποίησης των χρεών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των μετόχων. Το θέμα τίθεται επιτακτικά από τις τράπεζες που θεωρούν ότι η υιοθέτηση αυτής της λύσης θα περιορίσει τις εκκαθαρίσεις και κυρίως θα επιταχύνει τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης, προσελκύοντας ταυτόχρονα ξένα επενδυτικά κεφάλαια.
Στις αλλαγές που προωθούνται είναι και η καθιέρωση του θεσμού του διαχειριστή φερεγγυότητας, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον σύνδικο, τον μεσολαβητή, τον ειδικό εντολοδόχο και τον ειδικό εκκαθαριστή κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους που προβλέπονται στον πτωχευτικό κώδικα, με κυριότερη αυτή της διαχείρισης και ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη. Ηδη με πρόσφατη τροπολογία που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο που συζητείται στη Βουλή προβλέπεται η σύσταση της Επιτροπής Διαχείρισης Αφερεγγυότητας, αρμοδιότητα της οποίας θα είναι μεταξύ άλλων η χορήγηση της άδειας διαχειριστή φερεγγυότητας. Πρόθεση του υπουργείου Δικαιοσύνης είναι η διεύρυνση των επαγγελματικών ομάδων που μπορούν να ασκούν το σχετικό επάγγελμα, π.χ. και από ορκωτούς λογιστές, ενώ οι άδειες θα δίνονται ύστερα από εξετάσεις. Οι αλλαγές στον πτωχευτικό νόμο θα συνδυαστούν με τον νέο νόμο για τη ρύθμιση των χρεών που έχουν οι επιχειρήσεις προς το Δημόσιο και τις τράπεζες. Ο νέος νόμος θα προκρίνει την εξυγίανση των επιχειρήσεων αυτών μέσα από ένα σχέδιο βιωσιμότητας, που θα εξετάζει τις οικονομικές δυνατότητες της επιχείρησης να αποπληρώνει τις οφειλές της, επιτρέποντας και το «κούρεμα» οφειλών, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.