ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Στην άρνηση, προς το παρόν, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) προσκρούει η συμβιβαστική λύση που εξετάζει η κυβέρνηση για παράταση του «κόφτη» δαπανών μετά το 2018 και σαφή αναφορά ότι θα περιλαμβάνει τη μείωση του αφορολόγητου ορίου και των συντάξεων. Οπως αναφέρουν στελέχη του Ταμείου, ακόμα και κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να είναι αρκετό, παραπέμποντας στο πρόσφατο άρθρο του στελέχους του ΔΝΤ, κ. Π. Τόμσεν, ο οποίος ξεκαθάριζε πως η μείωση του αφορολόγητου ορίου και οι περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό είναι παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν έτσι και αλλιώς και όχι να συνιστούν μέρος ενός «κόφτη» σε περίπτωση που ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% δεν υλοποιηθεί.
Συγχρόνως οι προσδοκίες για το σημερινό Euroworking Group (EWG) είναι πολύ περιορισμένες, καθώς οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμών και της ελληνικής πλευράς έχουν «παγώσει» από τα μέσα Δεκεμβρίου. «Τίποτα δεν αναμένεται να συμβεί στο Euroworking Group», λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ» εξηγώντας ότι οι εκπρόσωποι των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης θα αρκεστούν απλώς σε μία αποτίμηση της κατάστασης, στη βάση της σχετικής παρουσίασης που θα κάνουν οι θεσμοί.
Εξαιτίας της σχεδόν μηδενικής προόδου που έχει επιτευχθεί τον τελευταίο μήνα, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προεξοφλούν ότι μέχρι το Εurogroup της 26ης Ιανουαρίου δεν θα έχει υπάρξει αρκετή πρόοδος ώστε να κλείσει η αξιολόγηση. Το θετικό αποτέλεσμα του EWG θα ήταν να αποφασιστεί ποια είναι τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν ώστε να επιστρέψουν οι εκπρόσωποι των θεσμών στην Αθήνα και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, λένε Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ενώ αντίστοιχες είναι και οι προσδοκίες της Αθήνας. Σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, σκοπός της σημερινής συνεδρίασης είναι να οριστούν ημερομηνία επιστροφής της τρόικας και ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα.
Oι συναντήσεις του Ελληνα υπουργού Οικονομικών, Ευ. Τσακαλώτου και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκη, με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μ. Σαπέν χθες και τον επίτροπο για τις οικονομικές υποθέσεις Π. Μοσκοβισί σήμερα, δεν αναμένεται να αλλάξουν το σκηνικό. «Ετσι και αλλιώς και οι δύο συμφωνούν με τον Ελληνα υπουργό, οπότε δεν χρειάζεται να τους πείσει για κάτι», ανέφεραν πηγές των Βρυξελλών.
Αυτό που πλέον είναι ξεκάθαρο στη βελγική πρωτεύουσα είναι πως για να υπάρξει πρόοδος στο ελληνικό ζήτημα πρέπει να ληφθεί μία πολιτική απόφαση που θα άρει το διπλό αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις, τόσο μεταξύ Ελλάδας και θεσμών όσο και μεταξύ των ιδίων των θεσμών, καθώς Ευρωπαίοι και ΔΝΤ δεν έχουν καταφέρει να γεφυρώσουν τις πολύ μεγάλες διαφορές που τους χωρίζουν όσον αφορά τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. «Πρέπει να γίνει μία συνάντηση Washington Group», λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ» αναφερόμενος στη συνάντηση της ομάδας των πιο σημαντικών παικτών στο ελληνικό πρόγραμμα (εκπρόσωποι από Κομισιόν, ΔΝΤ, ΕΚΤ, Eurogroup και των κρατών-μελών Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ισπανίας).
Ενδεικτική των δυσκολιών που υπάρχουν είναι η χθεσινή δήλωση του Βέλγου υπουργού Οικονομικών, Γ. Β. Οβερτβελντ, στο Reuters ότι «ως Eurogroup και ως νομισματική ένωση πρέπει να προχωρήσουμε έτσι και αλλιώς. Κατά προτίμηση με το ΔΝΤ, αλλά θα προχωρήσουμε σε κάθε περίπτωση». Και προσέθεσε πως «εάν το ΔΝΤ πραγματικά επιμείνει σε άλλα θέματα από αυτά που εμείς θεωρούμε σημαντικά, εντός του Eurogroup, τότε πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις σχετικές συνέπειες».
«Τηρήστε τους κανόνες για να κλείσει η αξιολόγηση»
Μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση να τηρήσει τους κανόνες του προγράμματος έστειλε χθες Ευρωπαίος αξιωματούχος. Υπό αυτή την προϋπόθεση, έτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης δεν απέκλειε το ενδεχόμενο να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση ακόμη και εντός Φεβρουαρίου.
Σχολιάζοντας τις επαφές του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου με τον Γάλλο ομόλογό του Μισέλ Σαπέν (χθες) και τον κοινοτικό επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί (σήμερα), Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων ΜΝΙ πως «το μήνυμα στους Ελληνες θα είναι σαφές: μείνετε στο πλάνο και τους κανόνες». Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ), πηγές της Ευρωζώνης εκτιμούσαν χθες ότι, εφόσον η Αθήνα προχωρήσει στην άμεση εφαρμογή των προαπαιτουμένων, η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι εφικτή εντός του Φεβρουαρίου.
Πάντως, το MNI σημείωνε πως, αν και ο κ. Μοσκοβισί έχει την εντολή να συμβάλει στη γεφύρωση των διαφορών που υπάρχουν για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ίσως τελικά έχει μικρή επιρροή στις αποφάσεις των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Παράλληλα, υποστήριζε ότι μειωμένη μπορεί να είναι και η επιρροή του κ. Σαπέν, δεδομένου ότι οι Σοσιαλιστές δεν αναμένεται να είναι οι νικητές στις προσεχείς εκλογές.
Με δηλώσεις του στο ΜΝΙ, Ελληνας αξιωματούχος δήλωσε ότι «είμαστε δεσμευμένοι στην εφαρμογή της συμφωνίας», αλλά προσέθεσε ότι και «οι πιστωτές πρέπει να κάνουν το ίδιο και να μη θέτουν διαρκώς μη ρεαλιστικά αιτήματα». Αφορμή για την κριτική αυτή προς τους θεσμούς είναι τα επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα που ζητεί το ΔΝΤ για την περίοδο 2018-2020.
Δεδομένων των προβλημάτων που υπάρχουν στις διαπραγματεύσεις, κάποιοι αξιωματούχοι δεν βλέπουν ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν από τον Μάρτιο, κατά το ΜΝΙ, ενώ στους «πονοκεφάλους» εντάσσονται και οι πολιτικοί υπολογισμοί. Κατά το πρακτορείο, ορισμένες χώρες στον Βορρά της Ευρωζώνης εκτιμούν ότι η κυβέρνηση ίσως καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις γιατί προετοιμάζεται για εκλογές. Την ίδια ώρα, η ελληνική πλευρά ανησυχεί ότι η Γερμανία και το ΔΝΤ ίσως πιέζουν ώστε να φθάσουν την ελληνική κυβέρνηση στα όρια και να αναγκάσουν τον Αλέξη Τσίπρα να παραιτηθεί.
Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος που μίλησε στο ΜΝΙ εξέφρασε την ελπίδα ότι μια βελτιωμένη πρόταση της Αθήνας για τα «αγκάθια» του ελέγχου θα οδηγήσει στην επιστροφή των θεσμών για επανεκκίνηση των διαβουλεύσεων.