Ευθείες απειλές τόσο για τις εταιρείες που πραγματοποιούν έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ όσο και για τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου εξαπέλυσε χθες από την Κωνσταντινούπολη ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε λιγότερες από 48 ώρες από την άφιξη του πλωτού γεωτρύπανου «West Capella» στο σημείο όπου έχει οριοθετηθεί εντός του οικοπέδου 11 της κυπριακής ΑΟΖ, ο κ. Ερντογάν δήλωσε ότι είναι αδύνατον πώς «ορισμένες ενεργειακές εταιρείες συμμετέχουν σε ανεύθυνες ενέργειες της ελληνοκυπριακής πλευράς». Και πρόσθεσε ότι οι εταιρείες (χωρίς να τις κατονομάσει) «μπορεί να χάσουν μία φίλη, όπως η Τουρκία». Επανέλαβε την πάγια τουρκική θέση περί ανισότητας στην κατανομή των υδρογονανθράκων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Ωστόσο, χθες, ο πρόεδρος της Τουρκίας προχώρησε ρητορικά ένα βήμα παραπέρα, λέγοντας (σύμφωνα με όσα μετέδωσε η «Χουριέτ») ότι «εκείνο που αναμένουμε από όποιον επιλέγει πλευρά στις εξελίξεις στην Κύπρο, είναι ότι θα απέχουν από βήματα που θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο για νέες εντάσεις στην περιοχή». Λίγο νωρίτερα, από το ίδιο βήμα (22ο Διεθνές Συνέδριο Πετρελαίου), ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, προειδοποίησε τη Λευκωσία να μην προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες. Μάλιστα ζήτησε «η ελληνοκυπριακή ηγεσία πρέπει να ακολουθήσει εποικοδομητική στάση αντί να θέτει εμπόδια στην ειρήνη».
Προς το παρόν, στην ευρύτερη περιοχή που θα πραγματοποιηθεί η γεώτρηση επικρατεί ψυχραιμία. Εκεί κοντά πλέει η τουρκική φρεγάτα «Γκαζίαντεπ», ενώ λίγο νοτιότερα παραμένουν, ήδη από την περασμένη Παρασκευή, τα πλοία της Ομάδας Κρούσης και Συνοδείας του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «George H.W. Bush». Στο Αιγαίο χθες σημειώθηκαν δύο εμπλοκές τουρκικών με ελληνικά F-16 στις 10.25 και στις 10.30 στα δυτικά της Χίου, παραβατικότητα η οποία μάλλον θεωρείται συνηθισμένη και δεν συνδέεται με τις εξελίξεις στην Κύπρο.
Αντιθέτως, με τις εξελίξεις στην Κύπρο αλλά και τις ανησυχίες της Αθήνας για όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες με επίκεντρο τη Μεγαλόνησο, συνδέονται τόσο η χθεσινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής για το Κυπριακό όσο και η επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει την ερχόμενη Δευτέρα, 17 Ιουλίου, στη Λευκωσία, ο ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιάς. Χθες, για τις εξελίξεις στο Κυπριακό συνομίλησε ο Αλ. Τσίπρας με τον γ.γ. του ΑΚΕΛ Αντρο Κυπριανού, ο οποίος βρέθηκε στην Αθήνα. Ο κ. Τσίπρας είχε, επίσης, τηλεφωνική συνομιλία για το θέμα με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Μάικ Πενς.
Νωρίτερα, έπειτα από τη συνάντηση που είχε με τον Σέρβο ομόλογό του, ο κ. Κοτζιάς επανέλαβε ότι για το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στο Κραν-Μοντανά ευθύνεται η Τουρκία. «Ο κ. Τσαβούσογλου παρίστανε απέναντι στον γ.γ. του ΟΗΕ ότι ήταν έτοιμος να συμβιβαστεί. Μόλις ο γ.γ. του ΟΗΕ αποφάσισε να αποτυπώσει στο χαρτί τον υποτιθέμενο συμβιβασμό, τότε η Τουρκία ομολόγησε ότι μας δούλευε επί πέντε μέρες και ότι δεν μπορεί ή δεν επιθυμεί ή δεν προτίθεται να κάνει αυτόν τον συμβιβασμό», επισήμανε ο κ. Κοτζιάς. Το απόγευμα ο Ν. Αναστασιάδης παρουσίασε στους δημοσιογράφους στη Λευκωσία τι ακριβώς συνέβη στο Κραν-Μοντανά και πως η τουρκική άρνηση να υποχωρήσει στην παρουσία στρατευμάτων και στις εγγυήσεις οδήγησε τις διαπραγματεύσεις σε κατάρρευση. Πρόσθεσε, επιπλέον, ότι η πρόταση των Τούρκων προέβλεπε ρητό αποκλεισμό της Ε.Ε. από κάθε λύση. Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κατέληξε αφήνοντας αιχμές σε όσους «κακόβουλα διοχετεύουν μηνύματα πως τάχα η ελληνοκυπριακή πλευρά ευθύνεται για το ατυχές αποτέλεσμα» και υπογράμμισε ότι είναι έτοιμος για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων «μέσα στις παραμέτρους που έθεσε ο γ.γ. του ΟΗΕ» αν, πρώτον, τερματιστούν από την πρώτη ημέρα εφαρμογής της λύσης εγγυήσεις και παρεμβατικά δικαιώματα, δεύτερον, δημιουργηθεί επαρκής μηχανισμός παρακολούθησης της εφαρμογής της λύσης και, τρίτον, συμφωνηθεί χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων.