Ενα νόμο σχεδόν μηδενικού δημοσιονομικού κόστους, υψηλού όμως πολιτικού συμβολισμού, καθώς πρόκειται για τον πρώτο από την έναρξη της κρίσης με αμιγώς προστατευτικό χαρακτήρα για τους εργαζομένους, και μια υπουργική απόφαση για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΕΦΚΑ που βρίσκεται στο τελικό στάδιο και αναμένεται να δώσει ανάσα σε χιλιάδες μικρομεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το… καλάθι του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ.
Επιδιώκοντας ένα άνοιγμα στα μεσαία στρώματα της ελληνικής κοινωνίας παράλληλα με την οικοδόμηση του κοινωνικού της προφίλ, ύστερα από μια διετία περικοπών σε παροχές και δικαιώματα, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας επεξεργάζεται σειρά μέτρων που θα παρουσιάσει στον πρωθυπουργό λίγο πριν από τα εγκαίνια της ΔΕΘ. Μεταξύ αυτών, συγκαταλέγεται ο νόμος Αχτσιόγλου για τα εργασιακά που πρόκειται να ψηφιστεί, καθώς και η υπουργική απόφαση Πετρόπουλου με τις 120 δόσεις για χρέη προς τα Ταμεία που αναμένεται να υπογραφεί άμεσα. Με τη μορφή… υποσχετικής, υπό την προϋπόθεση ότι θα πάνε καλά τα έσοδα του ΕΦΚΑ, μεταξύ των προτάσεων συγκαταλέγεται και η μελλοντική μείωση των εισφορών για μια μικρή ομάδα ασφαλισμένων ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, περίπου το 10% του συνόλου αυτών, με σχετικά υψηλά εισοδήματα έως 70.000 ευρώ. Πρόκειται για την ομάδα των ασφαλισμένων που ήδη, κατά το τρέχον έτος, έχει υποστεί σημαντικές επιβαρύνσεις από την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των εισφορών. Σενάρια μελλοντικής ελάφρυνσης των εισφορών έχουν ήδη επεξεργαστεί στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ήδη εξετάζονται από το Μαξίμου, ώστε να αποφασιστεί εάν μια πιθανή εξαγγελία θα θεωρηθεί δημαγωγική, καθώς πριν από λίγους μήνες ψηφίστηκε η διάταξη που αλλάζει εκ νέου τη βάση υπολογισμού των εισφορών, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο την επιβάρυνση της συγκεκριμένης ομάδας ασφαλισμένων τόσο το 2018 όσο κυρίως το 2019. Σε επίπεδο προθέσεων πάντως, το σενάριο της μείωσης των εισφορών συνδέεται με την αύξηση των εσόδων του ΕΦΚΑ. Η μέχρι σήμερα πορεία τους είναι θετική, όμως το επόμενο 4μηνο θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο. Το πλεόνασμα που έχει επιτευχθεί εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στο τέλος της χρονιάς σε ισοσκελισμένο ισολογισμό, ενώ η καλή πορεία αναμένεται να συνεχιστεί μόνον εφόσον η αύξηση της απασχόλησης συνεχιστεί και υπάρξει σημαντικό ενδιαφέρον ένταξης των ελεύθερων επαγγελματιών, στη ρύθμιση με τις 120 δόσεις, που εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη το αμέσως επόμενο διάστημα. Αν και η λογική της στηρίζεται στη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, η υπουργική απόφαση για τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ αντιμετωπίζει δύο δυσκολίες. Αφενός το πώς θα συνταχθεί η προβλεπόμενη μελέτη βιωσιμότητας, καθώς πρόκειται κατά κύριο λόγο για φυσικά πρόσωπα, αφετέρου αν θα υπάρχει τελικά πρόβλεψη για μείωση και του αρχικού κεφαλαίου, καθώς η οφειλή αντιστοιχεί σε ασφαλιστικό χρόνο και αυτός θα πρέπει να μειωθεί αντίστοιχα.
Στα εργασιακά, ο πρώτος νόμος με «θετικό πρόσημο» έχει ήδη ψηφιστεί και θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο στα χέρια του πρωθυπουργού. Αξιοποιώντας ακόμη και τις αντιδράσεις των εργοδοτικών φορέων, η κυβέρνηση θα υπερασπιστεί το πρώτο δικό της νομοθέτημα, υποστηρίζοντας ότι θωρακίζει την εργασία και βελτιώνει την καθημερινότητα πολλών χιλιάδων εργαζομένων και ασφαλισμένων.
Στα σκαριά προς εξαγγελία βρίσκεται επίσης το πρόγραμμα για την επιδότηση των εργοδοτών που θα δηλώσουν τους απασχολούμενους με «μπλοκάκι» στη σχετική πλατφόρμα, προκειμένου στη συνέχεια να τους μετατρέψουν σε μισθωτούς. Υποψηφιότητα θέτει και το πρόγραμμα για τη στήριξη απλήρωτων εργαζομένων ή εργαζομένων σε επισφαλείς θέσεις, χωρίς όμως ακόμη το να έχει λάβει την απαιτούμενη έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ενιαία αρχή απονομής προνοιακών επιδομάτων ο ΟΓΑ
Με στόχο τη στήριξη των κοινωνικών ομάδων που βρίσκονται στο κατώφλι της φτώχειας, λίγο πριν από την έναρξη της τρίτης αξιολόγησης που βάζει στο στόχαστρο των δανειστών το σύνολο της προνοιακής πολιτικής, το υπουργείο Εργασίας μέσω της αναπληρώτριας υπουργού Θ. Φωτίου έχει να συνεισφέρει στο καλάθι των εξαγγελιών μια σειρά από σημαντικά έργα, όπως η ομαλή υλοποίηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης σε εθνικό επίπεδο και ο μετασχηματισμός του ΟΓΑ σε ενιαία αρχή διαχείρισης και απονομής προνοιακών επιδομάτων με τη δημιουργία ενός σύγχρονου σύγχρονου γεωπληροφοριακού συστήματος με online διαδικασίες, ώστε όλα τα επιδόματα να αποδίδονται σε ένα χρόνο, υπό πλήρη έλεγχο. Παράλληλα, σχεδιάζεται και αναμένεται να ενταχθούν στο «κοινωνικό πακέτο» της κυβέρνησης η ενιαία ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής των αστέγων και της διαχείρισης των στεγαστικών αιτημάτων, η ηλεκτρονική καταγραφή του συνόλου των ιδρυμάτων της πρόνοιας, η στελέχωση των κέντρων κοινότητας, η επέκταση των σχολικών γευμάτων και η ένταξη περισσότερων παιδιών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς. Βέβαια, κεντρικό ρόλο στις εξαγγελίες θα διαδραματίσει η σειρά των λεγόμενων αντίμετρων, τα οποία θα εφαρμοστούν, εκτός απροόπτου από το 2018. Στη φαρέτρα της η κ. Φωτίου διαθέτει επίσης ένα σημαντικό σχέδιο νόμου για την υιοθεσία και την αναδοχή, που αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση τις επόμενες ημέρες. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», θα προβλέπεται η σύσταση σώματος ορκωτών κοινωνικών λειτουργών από τον σύλλογο, που με τον πρόσφατο νόμο μετατράπηκε σε ΝΠΔΔ, προκειμένου εντός τριών μηνών να έχει συνταχθεί η απαιτούμενη έκθεση και να ολοκληρώνονται οι διαδικασίες αναδοχής.
Εξειδικευμένα προγράμματα απασχόλησης, στοχευμένα σύμφωνα με το νέο σύστημα διάγνωσης αναγκών στην αγορά εργασίας, θα περιλαμβάνονται στις κυβερνητικές εξαγγελίες στον δύσκολο τομέα της απασχόλησης. Με στόχο τη μείωση της ανεργίας κάτω από το 20% εντός του 2018, στο καλάθι μπαίνει και η πρόταση της αναπληρώτριας υπουργού Ρ. Αντωνοπούλου για εξαίρεση των δαπανών που αποσκοπούν στην καταπολέμηση της ανεργίας από τον υπολογισμό του ελλείμματος, που έγινε αποδεκτή από το Ευρωκοινοβούλιο και προωθείται στην Κομισιόν. Αναφορά αναμένεται να γίνει και στη λειτουργία 200 νέων κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων μέσα σε έξι μήνες από την ψήφιση του σχετικού νόμου. Αλλωστε, έως το τέλος Οκτωβρίου σχεδιάζεται να ενεργοποιηθεί το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, με αρχικό κεφάλαιο 25 εκατ., το οποίο θα υποστηρίζει φορείς που αποκλείονται από τον τραπεζικό δανεισμό, με χρηματοδοτικά προϊόντα (μικροδάνεια, εγγυήσεις μεγαλύτερων δανείων, εγγυητικές επιστολές), ενώ τον Δεκέμβριο θα δημιουργηθούν 100 κέντρα πληροφόρησης και στήριξης των κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων.