Ο δύσκολος δρόμος των μεταρρυθμίσεων

Ο δύσκολος δρόμος των μεταρρυθμίσεων

1' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε λίγους μήνες θα έχουμε κλείσει είκοσι χρόνια σε καθεστώς ευρώ. Τα αγαθά της νομισματικής σταθερότητας δεν χρειάζεται να αποδειχθούν εκ νέου, ακόμη και υπό το φως των ιδιαιτεροτήτων της ελληνικής εμπειρίας. Δυστυχώς όμως, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, η εικόνα δεν είναι όσο λαμπερή θα θέλαμε όλοι εμείς.

Ο απλούστερος δείκτης είναι, βεβαίως, το οικονομικό αποτέλεσμα, μετρούμενο κατά τον δυναμισμό της οικονομίας ήτοι τον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ. Πράγματι, κατά μέσον όρο, το εγχώριο προϊόν αυξανόταν στην περίοδο 1998 – 2017 κατά 0,6%, ρυθμός που είναι σχεδόν ο μισός έναντι της ιδίου χρονικού ορίζοντα περιόδου που προηγήθηκε του ευρώ. Δεν χρειάζονται όμως βιαστικά συμπεράσματα: η περαιτέρω άνοδος μιας οικονομίας που έχει ήδη πολύ προοδεύσει, έχει δηλαδή ήδη συσσωρεύσει σπουδαίο πλούτο και λειτουργεί με ορθάνοικτα σύνορα, είναι εντελώς διαφορετική από αυτό που συνέβαινε όταν η Ελλάδα ήταν ακόμη μια μικρή και εσώκλειστη μονάδα. Το αποδεικνύει το γεγονός ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα αυξήθηκε εντυπωσιακά λόγω του ευρώ και παρά την κρίση παραμένει πολύ υψηλό στην παγκόσμια κατάταξη. Εξάλλου, ποτέ δεν πρέπει να βγάζουμε γενικά συμπεράσματα από ένα μόνον στοιχείο, ακόμη και ένα τόσο σημαντικό όπως το ΑΕΠ. Αν κάτι προκύπτει με σιγουριά από τη μακρόχρονη παρακολούθηση του ΑΕΠ (βλ. το χθεσινό σημείωμα) είναι ότι πληρώνουμε πανάκριβα το γεγονός της πολύ κακής προετοιμασίας για την είσοδό μας στον σκληρό πυρήνα του ευρώ. Ακριβότερα μάλιστα πληρώσαμε την εμμονή με την οποία αρνηθήκαμε να προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις μετά την υιοθέτηση του σκληρού νομίσματος. Είναι λάθος να μένουμε στα δημοσιονομικά, όταν ψάχνουμε τι δεν πήγε καλά εντός του ευρώ. Η κρίση που έπεσε πάνω μας μετά το 2008 και η ακόμη χειρότερη επανάληψη της καταστροφής το 2015 έδειξαν ότι το σημαντικό είναι η τεράστια, ιστορική πλέον, καθυστέρηση εκεί που είχαμε μείνει πολύ πίσω: απαρχαιωμένοι, περίκλειστοι και κορπορατικοί θεσμοί, νόμοι περίπλοκοι και δαιδαλώδεις, κράτος ακριβό και αντιδραστικό στην πρόοδο, επιχειρήσεις μικρού μεγέθους και εξαρτημένες από ακριβό δανεισμό, τράπεζες που στηρίζονται στην εγγύηση των φουσκωμένων ακινήτων και, δυστυχώς, νοικοκυριά που πιστεύουν ότι μπορεί ένας πολιτικός να τους διασώσει από την πολύ πραγματική πίεση της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.

Αρχίζοντας από αυτό το τελευταίο, τη βαρύτατη απειλή των αυτοματισμών επί της εργασίας, σε συνδυασμό με τις εξαιρετικά ανταγωνιστικές γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται, έχουμε ένα βαρύτατο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ανεξαρτήτως κάποιου μνημονιακού μανδύα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή