Η Μακεδονία, ο Φουκώ και η Σαπφώ

Η Μακεδονία, ο Φουκώ και η Σαπφώ

4' 9" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

​«Σήμερα δεν πάμε να βαπτίσουμε αυτό το κράτος, σήμερα αυτό το κράτος εμπεριέχει τη λέξη Μακεδονία, και μάλιστα για εκατόν σαράντα κράτη, χωρίς επιθετικό προσδιορισμό. Σήμερα αυτό που κάνουμε είναι ο γάμος· είναι σαν μια ωραία κυρία που έρχεται στον γάμο και αναρωτιέται (sic) εάν στο επίθετό της θα προσθέσει και το επίθετο το ανδρός της». Αυτά είπε, με τη χάρη του λόγου που είναι γνωστό ότι διαθέτει, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς και, τελείως καλοπροαίρετα, θα ήθελα να διατυπώσω κάποιες απορίες μου σχετικώς.

Από τη γλαφυρή εικόνα που φιλοτεχνεί ο υπουργικός λόγος συνάγεται ότι στη μεν Μακεδονία έχει ανατεθεί ρόλος θηλυκού γένους ενώ στην Ελλάδα αρσενικού. Με όλο το θάρρος, έχω την εντύπωση ότι η εικόνα αυτή είναι μάλλον σεξιστική και εξουσιαστική εις βάρος της Μακεδονίας. Υπό το πρίσμα της ανάλυσης του Μισέλ Φουκώ, που ανάγει τη διείσδυση κατά τη σεξουαλική πράξη σε πράξη κυριαρχίας του ενεργητικού ρόλου επί του παθητικού, η εικόνα του γάμου, όπως την παρουσιάζει ο Ελληνας υπουργός, δεν είναι κολακευτική για τη Μακεδονία, ούτε δείχνει καλές προθέσεις εκ μέρους μας. (Και αν το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν απασχολημένο, προφανώς με τη Νοβάρτις, θα όφειλε να σχολιάσει το θέμα. Εδώ ειδικά, χρειάζεται η ευαισθησία της κ. Σβίγγου…)

Ευτυχώς, υπάρχει λύση. Και μάλιστα, λύση η οποία ταιριάζει άψογα με το πνεύμα ΣΥΡΙΖΑ! Κρατάμε την εικόνα του γάμου, αλλά την προσαρμόζουμε ρεαλιστικά. Γιατί η Μακεδονία θηλυκού γένους και η Ελλάδα αρσενικού; Εχουμε «γάμο» μεταξύ δύο πλευρών του ιδίου γένους, θηλυκού. Μια κατάσταση, δηλαδή, σαπφική: γυναίκα με γυναίκα. Σημειωτέον ότι υπάρχουν αρχαιολογικά, ιστορικά και λογοτεχνικά στοιχεία που δείχνουν ότι, σε ορισμένες περιοχές, κατά την αρχαιότητα, υπήρχαν κάποιες τελετές συμβολικού γάμου μεταξύ γυναικών. Με την προσαρμογή που προτείνω, και γινόμαστε σύγχρονοι και πετυχαίνουμε μια σύνδεση με την ιστορική κληρονομιά μας. Γιατί όχι; Αφού μπλέξαμε την ποίηση με την εξωτερική πολιτική, ας το κάνουμε τουλάχιστον σωστά…

Ντεκόρ

Στην ουσία του θέματος μην περιμένετε να μπω. Θα περιοριστώ στο ντεκόρ, αλλά αυτό, βασίμως μπορεί να υποστηρίξει κάποιος, είναι η ουσία στη συγκεκριμένη περίπτωση, διότι αναφέρομαι στη συνέντευξη του επιτρόπου Δ. Λ. Αβραμοπούλου στις «Ιστορίες» του ΣΚΑΪ.

Δεν κατάλαβα σε ποιο χώρο έγινε η συνέντευξη, αλλά το ντεκόρ έφερε τη σφραγίδα «Αβραμόπουλος». Το σκουρόχρωμο ξύλο της βαριάς επίπλωσης, ο απαραίτητος δερμάτινος Chesterfield καναπές, τα παλιά δερματόδετα βιβλία, το βαρύ μπρούντζινο ρολόι. Ολα ανέδιδαν περίπου το ύφος λονδρέζικου club. Η λέξη-κλειδί στην προηγούμενη πρόταση είναι το επίρρημα: περίπου. Διότι, ξαφνικά, ξεπροβάλλουν δύο πρωσικά κράνη (από αυτά με τη λόγχη στην κορυφή), με φόντο μάλιστα μια χρυσωμένη εικόνα της Παναγίας. Δύο πρωσικά κράνη του 1870, τα υπολογίζω. Τα φορούσαν μέχρι το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά μόνο στις παρελάσεις. Ορισμένοι συνέχισαν να τα φορούν και αργότερα, για τον συμβολισμό τους. Ο Λούντεντορφ, π.χ., με ένα τέτοιο στο κεφάλι εμφανίσθηκε στη δίκη το 1923 για το λεγόμενο πραξικόπημα της μπιραρίας – φορούσε, φυσικά, και την υπόλοιπη στολή.

Βλέποντας τα δύο πρωσικά κράνη σε ένα περιβάλλον Αβραμόπουλου, με τον ίδιο παρόντα, είναι αδύνατο να μη σου περάσει σαν σαΐτα από το μυαλό η εικόνα του επιτρόπου να τα δοκιμάζει ο ίδιος και να κοιτάζεται στον καθρέπτη. Ισως να βγάζει και μια σέλφι, για πλάκα – δεν ξέρω. Προφανώς, ο χώρος στον οποίο έγινε η συνέντευξη ήταν στην κατοικία του. Ωστόσο, εγώ –που είμαι, κατά βάθος, ρομαντικός, με ξέρετε– προτιμώ να σκέπτομαι ότι όλα αυτά τα αντικείμενα τα μεταφέρει πάντα μαζί του, θέλω να πω ότι τον ακολουθούν όπου πηγαίνει (ένα μικρό ημιφορτηγό φτάνει, δεν είναι τίποτε δύσκολο), ώστε όπου δίνει συνέντευξη ο χώρος να έχει πάντα το αρμόζον ντεκόρ.

Της τιμής

Αυτή είναι είδηση· και μάλιστα καλή είδηση! «Χαρταετός στην Πάτρα έριξε κολόνα της ΔΕΗ». Καλά της έκανε. Οχι δηλαδή ότι είχα τίποτε μαζί της. Ούτε που τη γνώριζα ούτε καν έχω επισκεφθεί ποτέ την Πάτρα, όπου η πεσούσα περνούσε τις τελευταίες ημέρες της μέχρι τη μοιραία συνάντησή της με τον χαρταετό. Καιρός ήταν, όμως, σε αυτό τον άνισο αγώνα να κερδίσει μια φορά, επιτέλους, ο χαρταετός.

Εχει ενδιαφέρον ότι η παραπάνω είδηση μας έρχεται περίπου δέκα ημέρες μετά μία άλλη, ανάλογη και εξίσου χαρμόσυνη: «Λιοντάρια καταβρόχθισαν λαθροκυνηγό στη Ν. Αφρική». Καλά να πάθει και αυτός – λυπάμαι, αλλά έτσι είναι. Το φρικτό τέλος να σε κατασπαράζουν λιοντάρια είναι ακριβώς το ρίσκο, αλλά και η ανυπέρβλητη διέγερση, η αδρεναλίνη και η συγκίνηση που προσφέρει το συγκεκριμένο «σπορ». (Με εισαγωγικά, διότι ο κυνηγός δεν ρωτάει προηγουμένως τη γνώμη του λιονταριού εάν θέλει να παίξουν…) Ρωτήστε σχετικώς τον Φράνσις Μακόμπερ, ο οποίος το κατάλαβε τις τελευταίες στιγμές της ζωής του. Αλλά ο Μακόμπερ δεν επέζησε από την επέλαση του αφρικανικού νεροβούβαλου – άλλωστε, ούτε καν υπήρξε στην πραγματικότητα. Οπότε ο ενδιαφερόμενος ας διαβάσει το διήγημα του Χέμινγουεϊ για τη σύντομη και ευτυχισμένη ζωή του Φράνσις Μακόμπερ και θα καταλάβει.

Δεν δίνω μεγάλη σημασία σε αυτά τα δύο γεγονότα· απλώς, τα σημειώνω. Διότι ξέρω ότι σε αυτή την άνιση μάχη δεν θα κερδίσουν ποτέ ούτε οι χαρταετοί ούτε τα λιοντάρια. Αλλά, βρε αδελφέ, επιτέλους, ας σημειώσουν και αυτά μια νίκη! Για την τιμή των όπλων και μόνο…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή