Εντός του καλοκαιριού αναμένεται η οριστική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για το σύνολο των διατάξεων του νόμου Κατρούγκαλου (Ν.4387/2016) και των υπουργικών αποφάσεων που ακολούθησαν, κατά των οποίων έχουν προσφύγει συνολικά 26 φορείς και φυσικά πρόσωπα ζητώντας την ακύρωσή τους.
Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς, στο μικροσκόπιο των δικαστών του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου έχουν τεθεί συνολικά 17 διατάξεις και οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις, που δεν αφορούν μόνο την ένταξη όλων των ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ και το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών των αυτοαπασχολουμένων και των ελεύθερων επαγγελματιών. «Ακουμπούν» το καθαρά δημοσιονομικό σκέλος της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που συμφωνήθηκε την άνοιξη του 2016 μεταξύ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και των εκπροσώπων των δανειστών, καθώς αφορούν τις περικοπές των επικουρικών συντάξεων, τον επανυπολογισμό και στη συνέχεια τις περικοπές των κύριων συντάξεων, την κατάργηση του ΕΚΑΣ, την κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων αλλά και την επιβολή εισφοράς 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ και στις επικουρικές συντάξεις. Συνεπώς, μια πιθανή απόφαση που θα κρίνει αντισυνταγματικές εν μέρει ή στο σύνολό τους αυτές τις διατάξεις, ενδέχεται να αποτελέσει θρυαλλίδα δραματικών εξελίξεων τόσο στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για την τέταρτη αξιολόγηση και την έξοδο της χώρας από το πρόγραμμα, όσο και για τα δημόσια οικονομικά. Αλλωστε, στο σκέλος των συντάξεων, ο νόμος Κατρούγκαλου, όπως φάνηκε και από τις επίσημες αποφάσεις για τις νέες συντάξεις που αποκάλυψε η «Κ», λειτούργησε ως ο μηχανισμός απορρόφησης των περικοπών του δευτέρου μνημονίου, που επίσης είχαν κριθεί αντισυνταγματικές από το ΣτΕ.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο επικαιροποιημένο τρίτο μνημόνιο, κυβέρνηση και δανειστές αποτίμησαν σε 2 μονάδες του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. ευρώ την εξοικονόμηση από τη μη εφαρμογή των παλαιότερων δικαστικών αποφάσεων. Ποσόν, που αντιστοιχεί στο ύψος των περικοπών των ήδη συνταξιούχων.
Ποιοι έχουν προσφύγει
Στο ΣτΕ έχουν προσφύγει φορείς και οργανώσεις πολιτών, μεταξύ των οποίων ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος, το Τεχνικό και Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος, η ΑΔΕΔΥ, το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, ενώσεις αποστράτων αξιωματικών, η ΟΤΟΕ και οι συνταξιούχοι τραπεζοϋπάλληλοι κ.ά. Οι προσφεύγοντες ζητούν να ακυρωθεί ο ασφαλιστικός νόμος ως αντίθετος στο Σύνταγμα, στην πρώτη Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του ΟΗΕ καθώς και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Παράλληλα, ζητούν να καταργηθούν και οι υπουργικές αποφάσεις για τον καθορισμό της βάσης υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών των απασχολουμένων και ελεύθερων επαγγελματιών από 1-1-2017, για την προθεσμία καταβολής από 1-1-2017 των ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένων, ελεύθερων επαγγελματιών κ.λπ., για τον «κανονισμό Οικονομικής Οργάνωσης και Λογιστικής Λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ)», κ.λπ.
Η διαδικασία στο ΣτΕ ξεκίνησε με σημαντική καθυστέρηση τον περασμένο Οκτώβριο και σύμφωνα με έγκριτους νομικούς, η τελική απόφαση δεν αναμένεται νωρίτερα από το καλοκαίρι.
Πρόσφατα, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) έκανε ομόφωνα δεκτές τις προσφυγές 4 δικαστικών λειτουργών κατά των περικοπών των συντάξεών τους σύμφωνα με το άρθρο 13 του νόμου Κατρούγκαλου και ακύρωσε τις περικοπές των συντάξεων, ανοίγοντας στην πράξη τον δρόμο για να ακυρωθούν και άλλες ασφαλιστικές διατάξεις.